Người mẹ Nhật chăm sóc hàng nghìn trẻ em Việt

Dù chưa từng kết hôn nhưng Kazuyo Watanabe lại được hàng nghìn người gọi là mẹ, bà đã giúp đỡ cho những bệnh nhi ung thư khắp dải đất miền Trung Việt Nam.

Sáng tháng 7/2021, trong căn phòng ở thành phố Kamakura, bà Kazuyo Watanabe, 54 tuổi, chủ tịch Liên đoàn Chăm sóc trẻ em châu Á (ACCL), đứng trước các nhà tài trợ và bắt đầu bài phát biểu.

Tháng 7 của những năm trước là thời điểm Watanabe đang ở Huế, bên cạnh những đứa trẻ đang mang trong mình căn bệnh ung thư. Hai năm nay do dịch Covid-19 nên bà không thể cứ 3 tháng lại sang Việt Nam một lần như trước. Nhưng mong muốn thay đổi số mệnh cho trẻ em ung thư Việt Nam của bà vẫn vẹn nguyên.

“Dù ở xa và bị ngăn cách bởi dịch bệnh Covid-19 nhưng công việc hàng ngày của tôi vẫn xoay quanh những đứa trẻ, các gia đình và các y bác sĩ ở Việt Nam”, bà Watanabe chia sẻ.

Chuyến đi thay đổi cuộc sống

Hơn 16 năm về trước, bà Watanabe khi ấy đang là một giảng viên đại học. Chuyến thăm khu điều trị ung thư trẻ em tại Bệnh viện Trung ương Huế đã hướng cuộc đời bà sang một con đường khác. 

Bước chân tới Bệnh viện Trung ương Huế, đập vào mắt Watanabe là khu điều trị ung thư trẻ em với cơ sở vật chất nghèo nàn, chủ yếu chỉ chữa bệnh về máu nhưng đến cả phác đồ điều trị cũng chỉ là truyền máu, tiêm kháng sinh và hóa trị đơn giản.

Thời ấy từ y bác sĩ đến bệnh nhân đều nghĩ rằng ung thư trẻ em là bệnh không chữa được, có đến 60% gia đình đã từ bỏ điều trị ngay khi có kết quả chẩn đoán bệnh. Khi So sánh với hệ thống y tế cho trẻ em ung thư ở đất nước mình, lòng bà không khỏi xót xa.

Watanabe sau đó đã nói ngay với người bác sĩ dẫn đoàn rằng bệnh ung thư ở trẻ em có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm và được điều trị, chăm sóc đầy đủ. Và 2 tháng sau, bà quay lại cùng với 2 bác sĩ người Nhật. Họ đánh giá tình hình, thăm khám, hội chẩn, lên phác đồ điều trị và cung cấp tài liệu chuyên ngành ung thư nhi. 

Tổ chức Chăm sóc trẻ em châu Á lúc này cũng cho nhân viên y tế tham gia các khóa học trong và ngoài nước để nâng cao nghiệp vụ, đồng thời tổ chức hội thảo thường niên, mời các chuyên gia nước ngoài và bác sĩ ung thư nhi khắp Việt Nam tựu về Huế.

‘Ung thư nhi có thể chữa được’

Bà Watanabe thời gian này đã đích thân đi đến những bản làng xa xôi ở khắp các tỉnh Thừa Thiên – Huế, Quảng Trị, Quảng Bình, Quảng Nam… tìm hiểu hoàn cảnh của người bệnh và truyền cho họ niềm tin ‘ung thư nhi có thể chữa được’, nhằm cải thiện tình trạng bỏ điều trị. 

Đứa trẻ đầu tiên Watanabe gặp và giúp đỡ là cậu bé 8 tuổi ở Quảng Trị, Nguyễn Anh Tài. Tài bị bệnh bạch cầu cấp tính dòng Lymphoblastic. Sau khi Watanabe gặp Tài ở viện, bà đã về tận nhà cậu ở xã Vĩnh Thủy, huyện Vĩnh Linh thăm cậu 3 lần. 

Sau đó Tài được điều trị theo phác đồ mới, đến năm 11 tuổi thì lui bệnh và đi học trở lại. Nhưng đến năm 12 tuổi bệnh cũ lại bị tái phát. Lúc đó Tài rất yếu, 3 tháng nằm trên giường bệnh cậu bé chỉ còn vỏn vẹn 24kg. 

“Các bạn điều trị cùng thời với em đã ‘ra đi’ cả rồi, gia đình nghĩ em không qua khỏi. Thế rồi mẹ Watanabe từ Nhật bay sang, đến bên giường bệnh, nắm tay động viên em và gia đình đừng từ bỏ điều trị. Như một phép màu, em đã vượt qua được”, Anh Tài, hiện đã hơn 23 tuổi, chia sẻ.

Không chỉ giúp các gia đình nâng cao hiểu biết về bệnh, có tâm lý thoải mái hơn thông qua hàng loạt cuộc gặp với các nhân viên y tế, bà Watanabe và tổ chức của mình còn hỗ trợ kinh phí điều trị và chi phí đi lại cho rất nhiều gia đình.

Sau đó Watanabe còn lập ra ‘Ngôi nhà hy vọng’. Nhờ có ngôi nhà này mà nhiều gia đình từ xa đến không còn phải mua cơm quán cho con, họ có thể tự nấu những bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng cho các bé và có cả chỗ nghỉ trong những ngày tháng chờ đợi con lành bệnh.

Chị Lê Thị Tư (ở Gio Linh, Quảng Trị) mẹ bé Lê Minh Quân bị ung thư máu kể, hồi chưa có ‘Ngôi nhà hy vọng’, chị là một trong số ít những người nấu được cơm cho con bằng việc chầu chực ở các quán ăn nhanh quanh bệnh viện, giúp đỡ những việc lặt vặt, rồi mới dám mượn bếp nấu.

Bà Watanabe biết được điều đó đã bảo chị và vài gia đình tìm một căn hộ. Sau khi tìm được, bà Watanabe cho tiền để gia đình chị thuê và từ đó có nhiều tình nguyện viên đến giúp đỡ gia đình chị.

Chia sẻ thêm về con trai 9 tuổi của mình, chị Tư cho biết, bé Quân phát hiện bệnh từ lúc 2 tuổi, năm 3 tuổi mới hóa trị được một đợt thì lại bị nhiễm trùng nấm. Các bác sĩ sau đó đã cho con thử nhiều loại thuốc kháng sinh nhưng đều không có tác dụng, trừ một loại không có trong danh mục bảo hiểm, có giá gần 7 triệu đồng/lọ, một liệu trình cần hơn 40 lọ. 

Khi ấy, chị không biết bấu víu vào đâu. May nhờ có các bác sĩ, mẹ Watanabe và các mạnh thường quân giúp đỡ mà con chị đã được điều trị và lành bệnh. Hồi ấy bé Quân nằm viện lâu nên mỗi lần lấy ven mất hàng tiếng. ‘“Mẹ Watanabe’ đứng ngoài cửa thương đứa nhỏ nên khóc hoài”, chị Tư kể trong nước mắt. Đối với gia đình chị Tư, Watanabe giống như một người mẹ hiền, dù không cùng ngôn ngữ nhưng họ dễ dàng hiểu nhau qua ánh mắt, cử chỉ và nỗi niềm. 

Chị không thể quên những đêm thấy bóng dáng ‘mẹ Watanabe’  đi đến từng giường bệnh xem lũ trẻ đã yên giấc hay chưa. ‘Mẹ Watanabe’ thường ngồi xuống và cùng ăn ngon lành những bữa trưa với người nhà bệnh nhân dù chỉ có bún với xì dầu… Với chị “chỉ cần nghĩ đến cái tên Watanabe là không kìm nổi xúc động”.

‘Mang lại nụ cười cho ai đó cũng là mang lại hạnh phúc cho chính mình’

Rất nhanh, những việc làm của ‘mẹ Nhật’ đã tạo ra kết quả.  Chỉ sau 2 – 3 năm, tỷ lệ bỏ điều trị đã giảm từ 60% xuống còn 4 – 5%. Bác sĩ Châu Văn Hà, phó giám đốc Trung tâm Nhi khoa của Bệnh viện Trung ương Huế cho biết, trước khi Watanabe đến, bệnh viện gần như không cứu được cháu bé ung thư nào, nhưng 16 năm có Watanabe đồng hành, tỷ lệ sống của các bệnh nhi đã nâng lên đến 70%. Đến nay đã  có khoảng 600 trẻ được tổ chức giúp đỡ.

Năm 2018, Tổ chức Chăm sóc trẻ em châu Á đã hỗ trợ Bệnh viện Trung ương Huế thành lập khoa điều trị ung thư trẻ em, với đội ngũ nhân viên y tế được đào tạo chuyên sâu, cơ sở vật chất và trang thiết bị chuẩn quốc tế. 

Từ đó bệnh viện không chỉ điều trị bệnh nhân ở miền Trung mà còn nhận nhiều bệnh nhân đến từ Hà Nội và TP.HCM. Từ cuối năm 2019, khu ghép tủy đi vào hoạt động, đến nay ghép thành công cho ít nhất 11 ca bệnh.

Bà Watanabe cho biết, mong ước của bà là một ngày không xa, Bệnh viện Trung ương Huế sẽ trở thành một trung tâm ung thư trẻ em hiện đại tầm cỡ, ngang hàng với các nước tiên tiến trên thế giới. 

Suốt 16 năm qua, trong quá trình làm việc với bệnh nhi ung thư Việt Nam bà Watanabe đã gặp rất nhiều chông gai, song với bà thì khó khăn lớn nhất chính là việc đối mặt với cái chết của những đứa trẻ. “Điều đó thật sự rất đau. Bởi cuộc sống và nụ cười của những đứa trẻ đã mất ấy luôn ở trong trái tim tôi. Các em đã dạy cho tôi rất nhiều điều và luôn là nguồn động lực để tôi tiếp tục sứ mệnh”, bà bộc bạch.

Cũng chính vì điều đó nên người ‘mẹ Nhật’ ấy lại tiếp tục kết nối với các gia đình tang quyến, giúp họ tiền xây mộ, ngày giỗ bà còn đến tận nơi để thắp hương. Vài năm gần đây bà Watanabe còn tổ chức một ngày lễ, mời tất cả các gia đình tập trung về một ngôi chùa ở Huế cầu siêu cho những đứa trẻ xấu số.

Với bà Watanabe, hành trình đã đi qua dù có nhiều chông gai nhưng chưa bao giờ là hy sinh, bởi bà quan niệm khi mang lại nụ cười cho ai đó cũng là đang mang lại hạnh phúc cho chính mình. 

Theo Vnexpress