Liên minh Five Eyes cảnh báo “sự phụ thuộc chiến lược” vào Trung Quốc là một rủi ro an ninh

Báo chí Canada mới đây tiết lộ, các quan chức và chuyên gia thuộc các nước trong liên minh tình báo Five Eyes đã lên tiếng kêu gọi giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc trong chuỗi cung ứng hàng hóa.

Trang Thời báo Hoàn cầu dẫn một nghiên cứu quốc tế về chuỗi cung ứng cho biết, đại dịch Vũ Hán đã làm nổi bật nhu cầu cấp bách của các đồng minh trong liên minh tình báo Five Eyes, đó là phải giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc, đối với các mặt hàng quan trọng như dược phẩm và linh kiện điện tử. Các nước trong liên minh này đều “phụ thuộc chiến lược” vào Trung Quốc với 831 loại hàng hóa, trong đó có 260 loại thiết yếu cho các cơ sở hạ tầng quốc gia, từ truyền thông đến sản xuất, máy tính.

Các quan chức và chuyên gia Anh, Canada cảnh báo, sự phụ thuộc vào Trung Quốc về các mặt hàng quan trọng là một rủi ro đối với an ninh phương Tây khi Bắc Kinh đẩy mạnh thực hiện các hành động để thống trị thương mại toàn cầu. Năm thành viên Five Eyes đã gặp phải những khó khăn trong việc đảm bảo số lượng trang thiết bị y tế cần thiết, một mặt vì Trung Quốc đã trưng dụng các sản phẩm đó cho các yêu cầu riêng, mặt khác vì 5 nước này đã buộc phải cạnh tranh do nguồn cung hạn chế.

Hiệp hội Henry Jackson, một nhóm chuyên gia nghiên cứu về chính sách đối ngoại của Anh, khuyến nghị Five Eyes nên hạn chế các công ty Trung Quốc giành quyền kiểm soát hoặc bòn rút cạn kiệt tài sản về kỹ thuật và trí tuệ liên quan đến các ngành công nghiệp chiến lược. Báo cáo của hiệp hội này kêu gọi các thành viên Five Eyes hợp tác với nhau để ngăn chặn Trung Quốc thống trị 9 ngành công nghiệp “tương lai” như: trí tuệ nhân tạo và học máy, robot tự động, phần cứng máy tính, công nghệ mật mã, công nghệ nano, công nghệ lượng tử và sinh học tổng hợp.

“Có phải là khôn ngoan về mặt địa chính trị khi các nền dân chủ vẫn phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, đặc biệt khi một số nhà cung cấp ngày càng độc tài, bất mãn và xét lại (thuộc về chủ nghĩa Marx), cũng như quyết tâm củng cố sự thống trị công nghệ toàn cầu?”, Hiệp hội Henry Jackson (HJS) đặt câu hỏi trong báo cáo mới “Phá vỡ chuỗi cung ứng Trung Quốc: Làm thế nào Liên minh Five Eyes có thể thoát khỏi sự phụ thuộc chiến lược”.

Phân tích này sử dụng dữ liệu của UN Comtrade Database, gồm 5910 tập hợp hàng hóa để đánh giá sự “phụ thuộc chiến lược” vào Trung Quốc. HJS cho biết thêm rằng tất cả các nền dân chủ Five Eyes đều bị ảnh hưởng. Trong đó:

Úc phụ thuộc chiến lược vào Trung Quốc cho 595 loại hàng hóa. 167 trong số này có các ứng dụng trong cơ sở hạ tầng quan trọng quốc gia.

New Zealand phụ thuộc chiến lược vào Trung Quốc cho 513 loại hàng hóa. 144 trong số này có ứng dụng trong cơ sở hạ tầng quan trọng quốc gia.

Mỹ đang phụ thuộc chiến lược vào Trung Quốc cho 424 loại hàng hóa. 114 trong số này có ứng dụng trong cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng.

Canada phụ thuộc chiến lược vào Trung Quốc cho 367 loại hàng hóa. 83 trong số này có ứng dụng trong cơ sở hạ tầng quan trọng quốc gia.

Vương quốc Anh phụ thuộc chiến lược vào Trung Quốc cho 229 loại hàng hóa. 57 trong số này có ứng dụng trong cơ sở hạ tầng quan trọng quốc gia.

Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Marco Rubio kêu gọi các chiến lược tập trung vào liên minh để tăng cường khả năng phục hồi toàn bộ Five Eyes, cảnh báo rằng “cách chúng ta đối phó với những thách thức gây ra bởi Trung Quốc sẽ định hướng thế kỷ 21”.

“Đã đến lúc phải nhắc nhở thế giới rằng các giá trị của chúng ta không thể bán và chúng ta sẽ không cho phép bất kỳ thỏa hiệp nào làm giảm đi các giá trị này”, Rt Hon. Gisela Stuart, cựu thành viên Nghị viện Lao động ở Anh và Hon. Michael Danby, một cựu nghị sĩ đảng Lao động Úc và cựu thành viên Ban chỉ đạo của Phong trào Dân chủ Thế giới nhấn mạnh.

Lương Phong (t/h)