TT Trump loại các công ty Trung Quốc ra khỏi phố Wall

Trước đây, nguy cơ không thể tiếp cận thị trường vốn Mỹ của các công ty Trung Quốc chỉ là lời đồn, nhưng giờ đây, điều đó đã trở thành mối đe dọa thực sự.

Trong hơn 2 thập kỷ qua, các công ty Trung Quốc đã không phải lo lắng về việc bị các cơ quan giám sát của Phố Wall “chỉnh đốn”. Họ được miễn phải tuân thủ các tiêu chuẩn kế toán của Mỹ và được hưởng lợi từ dòng vốn khổng lồ của Mỹ. Điều này tốt cho cả hai, nhưng đặc biệt có lợi cho Trung Quốc.

Theo đó, các công ty Mỹ đã đổ xô đầu tư vào các công ty Trung Quốc. Công ty Trung Quốc dường như chỉ cần xuất hiện trên Phố Wall là được đối xử như “khách hàng VIP”. Thị trường vốn Mỹ cuối cùng sẽ rót vào các công ty Trung Quốc vốn sẽ sớm cạnh tranh, thậm chí hủy diệt các công ty Mỹ. Cùng với đó là làm giàu cho các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).

Kết thúc cuộc chơi miễn phí cho Trung Quốc

Tuy nhiên, với cách xử lý dịch Vũ Hán ban đầu của ĐCSTQ khiến dịch bệnh lây lan toàn cầu và hủy hoại nền kinh tế thế giới, cộng với căng thẳng leo thang gần đây giữa Bắc Kinh và Washington, chính quyền Tổng thống Donald Trump không còn tâm trạng để Trung Quốc được hưởng lợi miễn phí nữa.

Chẳng hạn, theo Ủy ban Đánh giá Kinh tế Trung Quốc – Hoa Kỳ, tính đến tháng 2/2019, đã có 156 công ty Trung Quốc với tổng định giá 1,2 tỷ USD được niêm yết trên các sàn chứng khoán Mỹ. Tuy nhiên hơn 100 công ty trong đó không cho phép kiểm toán theo quy định của Đạo luật Sarbanes-Oxley (SOX) năm 2002.

Tuy nhiên, tương lai các công ty này sẽ phải tuân thủ đạo luật trên.

Đạo luật SOX ban đầu được đưa ra để bảo vệ các nhà đầu tư trước những vụ gian lận của các tập đoàn lớn do Enron, WorldCom và nhiều công ty khác gây ra. Trong đó, các cổ đông đã mất phần lớn, nếu không phải là mất tất cả các khoản đầu tư của họ.

Trong nhiều năm qua, điều tương tự đã xảy ra với tổ chức, cá nhân Mỹ đầu tư vào các công ty Trung Quốc lừa đảo, niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ. Luckin Coffee là một ví dụ. Một số nhà quan sát thậm chí còn cho rằng phần lớn các công ty Trung Quốc niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ đều là lừa đảo.

Rõ ràng, việc Tổng thống Trump khăng khăng khẳng định quyền kiểm toán công ty Trung Quốc cho các nhà quản lý Mỹ là cần thiết để bảo vệ nhà đầu tư Mỹ. Thiếu kiểm toán, các nhà quản lý Mỹ sẽ không biết liệu các công ty Trung Quốc, tài sản, lợi nhuận, thậm chí là sản phẩm của họ có phải thật hay không.

Tuy nhiên, điều này có thể đặt dấu chấm hết cho đa số các công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ. Trung Quốc không có sự so sánh giữa các hệ thống quy định, do đó không có tiêu chuẩn tuyệt đối nào cho kế toán và các cơ chế giám sát khác. Nhưng nếu các công ty Trung Quốc không tuân thủ luật mới, họ sẽ bị loại ra khỏi sàn giao dịch Mỹ.

Tóm lại trong nhiều năm qua, các công ty Trung Quốc đã được hưởng lợi miễn phí, hầu như thoải mái tiếp cận thị trường vốn Mỹ, và đã lạm dụng đặc quyền đó. Tất cả sắp phải thay đổi.

Alibaba có thể bị loại khỏi sàn giao dịch chứng khoán New York (NYSE)?

Trên thực tế, Tổng thống Donald Trump gần đây đã nói với bình luận viên Maria Bartiromo của Fox News rằng, đối với tập đoàn bán lẻ khổng lồ trên Internet Alibaba, việc tuân thủ quy tắc kiểm toán SOX là không đủ mà cần loại ra khỏi Phố Wall. Ông Trump dự đoán Alibaba sẽ tìm cách chuyển đến Hồng Kông hoặc London. Có vẻ như Trump đã thiết lập chính sách cho vấn đề này trong tương lai.

Mọi chuyện chỉ mới bắt đầu…

Trường hợp quỹ hưu trí Nhân viên Liên bang trị giá 50 tỷ USD cũng là một ví dụ điển hình. Gần đây, ông Trump đã thuyết phục các nhà quản lý quỹ I Fund thuộc chương trình Thrift Savings Plan tránh đầu tư hoặc rút lại tiền tài trợ cho các công ty Trung Quốc có trụ sở tại đại lục. Kết quả là số vốn trị giá 4 nghìn tỷ USD thuộc quỹ I Fund đã được rút khỏi các công ty Trung Quốc.

Và đó không phải là ví dụ duy nhất về việc Mỹ trừng trị các công ty Trung Quốc.

Vào ngày 12/5, Trung tâm Chính sách và Pháp lý Quốc gia Mỹ (NLPC) đã chính thức yêu cầu BlockRock, cố vấn đầu tư lớn nhất thế giới, thoái vốn khỏi 137 công ty Trung Quốc hiện đang niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ. Trong thư gửi Chủ tịch và Giám đốc điều hành Larry Fink, NLPC chỉ ra rằng tất cả các công ty này đều chịu sự ảnh hưởng và kiểm soát tối đa của ĐCSTQ.

Bên cạnh đó, chính quyền Trump cũng có thể đẩy mọi thứ đi xa hơn. Washington đang xem xét trao cho người Mỹ quyền khởi kiện Trung Quốc về các thiệt hại liên quan đến virus Vũ Hán. Trong đó bao gồm các yêu sách chống lại Trung Quốc vì thiệt hại về nhân mạng, tài sản, hoạt động kinh doanh và sự đau khổ của con người. Các biện pháp trừng phạt và cấm du lịch cũng được đưa ra, cũng như hạn chế các khoản vay của người Mỹ cho các doanh nghiệp có trụ sở tại Trung Quốc và các doanh nghiệp có chủ là người Trung Quốc.

Theo sau sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, Thượng viện Mỹ cũng đang nhắm đến các công ty Trung Quốc. Vào ngày 20/5, Thượng viện đã thông qua Đạo luật Trách nhiệm đối với các công ty nước ngoài, nhằm buộc các công ty Trung Quốc tuân thủ tất cả các luật chứng khoán của Mỹ. Sự minh bạch là nguyên tắc chỉ đạo, nhưng dường như không phải là một yếu tố có trong các tổ chức kinh doanh của Trung Quốc.

Rõ ràng, mục đích chung của các biện pháp này là đẩy Trung Quốc ra khỏi thị trường vốn Mỹ để bảo vệ các nhà đầu tư và việc làm của người Mỹ. Đồng thời trừng phạt ĐCSTQ vì các chính sách thương mại và lạm dụng vốn, cũng như vai trò của Trung Quốc trong đại dịch.

London không chào đón

London có thể cũng không phải là một lựa chọn tuyệt vời cho các công ty Trung Quốc. Vì trước đại dịch Vũ Hán, căng thẳng giữa London và Bắc Kinh về cuộc khủng hoảng Hồng Kông đã leo thang rất cao. Ngoài ra, các vết nứt trong mối quan hệ tài chính giữa Thượng Hải và London cũng đã lớn dần.

Hơn nữa, ở mức 2,4 nghìn tỷ USD, sàn giao dịch London chỉ là một phần trong định giá hơn 30 nghìn tỷ USD của Phố Wall. Do đó, tính thanh khoản ở London thấp hơn so với những gì Bắc Kinh cần. Hơn nữa thời điểm này, lợi tức trong các công ty Trung Quốc vẫn còn tương đối thấp.

Các công ty Trung Quốc có thể sẽ tìm thấy cơ hội niêm yết gần nhà hơn. Với tính thanh khoản cao hơn và yêu cầu niêm yết dễ dàng hơn so với London, cả hai sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông và Thượng Hải đều hấp dẫn hơn đối với các công ty Trung Quốc.

Nhưng lựa chọn đó cũng đi kèm với rủi ro. Bắc Kinh càng tăng cường đàn áp Hồng Kông, các công ty Trung Quốc càng ít có cơ hội tiếp cận dòng vốn của phương Tây tại thị trường Thượng Hải.

Liệu Tổng thống Trump có thành công trong việc loại các công ty Trung Quốc ra khỏi Phố Wall?

Thượng nghị sĩ Marco Rubio cho biết: “Nếu các công ty Trung Quốc muốn vào Mỹ, họ phải tuân thủ luật pháp và quy định của Mỹ về minh bạch tài chính và trách nhiệm”.

Theo xu hướng hiện tại và nếu Tổng thống Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 11, thì có thể điều đó sẽ thực sự xảy ra.

Tác giả: James R. Gorrie

James R. Gorrie là tác giả  cuốn “Khủng hoảng Trung Quốc” (Wiley, 2013). Ông hiện đang làm việc tại Nam California.

Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.

Thùy Linh (Theo The Epoch Times)