Đeo khẩu trang nào có thể phòng được virus corona?

Trước tình hình bệnh dịch virus corona, nhiều người dân đang lo lắng và không biết loại khẩu trang nào có thể phòng được dịch, trong khi thị trường Việt Nam hiện nay đang phổ biến rất nhiều các loại khẩu trang với các mức giá khác nhau. 

Virus Corona có kích thước lớn khoảng 80-150nm (nano mét). Virus này chủ yếu bám trong những giọt nước bọt lớn có kích thước từ khoảng 75 đến 360 micro mét (1 micro mét = 1000 nm) hoặc nguy hiểm hơn trên các hạt bụi mịn và bay lòng vòng trong không khí. 

Khi bệnh nhân ho, hắt hơi, dịch nước bọt sẽ bắn ra và lắng xuống, bám vào các bề mặt các vật dụng như mặt bàn, tay đóng cửa, các vật dụng bệnh nhân dùng hoặc bay trong không khí.

Chính vì vậy việc chọn lựa loại khẩu trang phù hợp để sử dụng là vô cùng cần thiết. Dưới đây sẽ phân loại một số loại khẩu trang, cách dùng và mức giá để bạn có thể dễ dàng chọn lựa và phân biệt.

Khẩu trang N95, N99, N100 

Phổ biến nhất hiện nay là khẩu trang N95, đây là loại khẩu trang được thiết kế để ôm khít vùng mũi và miệng người đeo với màng lọc dày dặn, có tác dụng lọc khí hai chiều, giúp ngăn chặn hiệu quả đến tận các hạt bụi siêu nhỏ có kích thước tối thiểu là 0,3 micron.

Ngoài ra tốt hơn còn có loại N99 có thể loại bỏ 99% các loại bụi mịn với đường kính nhỏ nhất là 0.3 Micrômét. Và N100 có thể loại bỏ 99.97% các loại bụi mịn có đường kính nhỏ nhất là 0.3 Micrômét.

Tuy nhiên, nhược điểm của loại khẩu trang này là rất khó sử dụng, và gây nóng bức, khó thở. Giá thành của những loại này cũng khá đắt đỏ với N95 có giá dao động từ 25k – 58k/cái, chưa kể khả năng lọc bụi càng cao thì giá thành lại càng tăng lên.

Mặc dù vậy, nhưng N95, N99, N100 được đánh giá là có khả năng bảo vệ trước virus cao. Theo Bà Raina MacIntyre – nhà nghiên cứu bệnh truyền nhiễm và là giáo sư về an ninh sinh học toàn cầu tại Đại học New South Wales ở Sydney (Úc), một chuyên gia nghiên cứu về hiệu quả của các loại khẩu trang – cho rằng các loại khẩu trang y tế chủ yếu giúp người đeo tránh được các loại bụi bẩn, dịch văng cỡ lớn, nhưng với khẩu trang N95 lại giúp bảo vệ người đeo tốt hơn. 

Khẩu trang y tế 

Nhiều người phân vân không biết khẩu trang y tế có tác dụng ngăn ngừa virus corona hiệu quả như N95 hay không.

Thực ra, khẩu trang y tế cũng có tác dụng ngăn chặn các hạt bụi hoặc tinh thể lớn xâm nhập vào miệng và mũi. 

Tuy nhiên, chúng không được thiết kế để ngăn các hạt bụi nhỏ (siêu mịn) trong không khí như N95, vì thế cũng không thể ngăn chặn nếu gặp các loại virus như corona bay lơ lửng bám trên các hạt mịn xâm nhập vào cơ thể. 

Nhưng dù ít được bảo vệ hơn N95, tuy nhiên, chúng vẫn có tác dụng ngăn cản các virus lây lan qua các tia nước bọt từ người khác.

Khẩu trang y tế cũng bao gồm 3 lớp với 3 công dụng khác nhau. Trong đó phần giữa là quan trọng nhất với một lớp lọc các hạt bụi và vi sinh vật có kích thước nhỏ. 

Theo FDA (Mỹ), khẩu trang y tế phải đạt hiệu suất lọc khuẩn trên 95% BFE (Bacterial Filtration Efficiency). Do vậy, khi mua khẩu trang y tế bạn nên tham khảo chỉ số này, và chỉ số càng cao thì càng lọc tốt.

Khẩu trang 3M 9001V

Đây là dòng khẩu trang chống bụi mịn được sản xuất bởi 3M, công ty chuyên về các sản phẩm công nghiệp. Khẩu trang 3M 9001V sử dụng tiêu chuẩn lọc bụi N90, có thể lọc được 90% bụi PM 2.5.

Giá tham khảo của loại này khoảng 20 nghìn đồng/chiếc.

Khẩu trang Uni-Charm 3D Mask

Đây là dòng khẩu trang chống bụi mịn tại Nhật bản, do công ty Uni-Charm sản xuất. Loại khẩu trang này sử dụng 3 lớp lọc với khả năng lọc chống bụi được chứng nhận của Hiệp hội công nghiệp các sản phẩm vệ sinh Nhật Bản. Cấu trúc đa lớp lọc giúp dễ dàng hít thở mà vẫn giữ nhiệt và độ ẩm cho mũi và họng (vào mùa đông).

Giá tham khảo cho loại khẩu trang này là 27 nghìn đồng/gói 5 chiếc.

Khẩu trang giấy 

Bạn không nên lựa chọn loại khẩu trang này. Do chúng không có màng lọc AKA nên hoàn toàn vô dụng trong việc phòng chống virus corona. Khẩu trang giấy chỉ có tác dụng lọc được những loại bụi thô. Nên giá thành rẻ (25k – 30k/hộp 20 cái), và có thể nhầm lẫn với khẩu trang y tế nên cần lưu ý.

Khẩu trang Pitta 

Khẩu trang Pitta có hiệu quả trong việc lọc phấn hoa và bụi bẩn. Nhưng khả năng chống virus lại thấp nên cũng không phải là sự lựa chọn an toàn. Giá thành cho loại này dao động từ 40k – 60k/cái.

Ngoài ra sử dụng khẩu trang không đúng cách cũng làm tăng thêm nguy cơ nhiễm khuẩn

Một chương trình của Nhật cũng đã mời người dân thử đeo khẩu trang, kết quả vô cùng bất ngờ khi phát hiện ra rằng quá nửa trong số họ đều dùng sai cách. Sau khi qua máy chuyên nghiệp trắc định, phát hiện thấy việc đeo sai cách khiến tỷ lệ thẩm thấu của vật chất bên ngoài thậm chí còn cao tới 100%. Nhưng nếu đeo đúng cách thì tỷ lệ này lại giảm xuống chỉ còn 33%.

Tổ chức Y tế thế giới WHO cũng từng cảnh báo rằng: “Nếu sử dụng khẩu trang không đúng cách có thể làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm thay vì giảm bớt nguy cơ“.

Vì vậy, việc tuân thủ đeo khẩu trang sao cho đúng cách là rất quan trọng.

Sử dụng khẩu trang đúng cách như thế nào?

Với khẩu trang chuyên dụng

Đối với những loại khẩu trang chuyên dụng như N95 hay 3M… thường được thiết kế với các mặt riêng biệt rất dễ nhận thấy để đeo. 

Chúng ta trước tiên cần vệ sinh tay qua xà phòng sạch sẽ, trước khi lấy khẩu trang ra khỏi hộp, sau đó cầm khẩu trang lên và ép sát vào mặt. Kéo dây buộc phía trên vòng qua đầu, phía trên lỗ tai, sau đó tiếp tục kéo dây buộc phía dưới vòng qua đầu, phía dưới lỗ tai. Sau đó dùng tay ép sát phần kim loại trên đầu mũi vừa khít với mũi sao cho không khí không thể lọt qua được. 

Ngoài ra để kiểm tra lại khẩu trang đã khít chưa, bạn có thể dùng hai tay, giữ chặt khẩu trang và thở mạnh, nếu cảm thấy không khí bị rò rỉ ra ngoài, thì nghĩa là vẫn chưa được, bạn cần điều chỉnh lại miếng kim loại ngay mũi, hoặc hai dây cho đến khi khẩu trang khít hoàn toàn với khuôn mặt. 

Với khẩu trang y tế thông thường

Loại khẩu trang này thường có hai mặt gồm mặt trong màu trắng và một mặt ngoài màu khác như xanh, đen hoặc hồng… nhưng màu xanh là phổ biến nhất. 

Khi nào đeo cũng luôn phải hướng mặt trắng đeo vào trong, còn mặt có màu xanh hoặc màu khác hướng ra ngoài.

Cách đeo: Trước tiên gấp đôi khẩu trang lại, sau đó kéo khẩu trang lên và xuống. Sau khi đeo lên mặt, phải để khẩu trang che kín mũi và cằm, sau đó ấn vào chóp, khiến mép trên của khẩu trang bám sát vào cánh mũi, cuối cùng thử hô hấp mạnh. Nếu khẩu trang không tùy ý di động thì mới là đeo đúng cách. 

Hơn nữa, không chỉ cần đeo đúng cách mà khi tháo ra cũng không được tùy tiện. Bởi lẽ khi chúng ta đeo khẩu trang, bụi và vi khuẩn sớm đã bám ở mặt ngoài của nó. 

Bạn hãy dùng tay tháo quai đeo xuống trước, sau đó lộn mặt trong ra ngoài và vứt luôn vào túi. Chớ xem nhẹ những tiểu tiết này, dẫu tháo hay đeo khẩu trang cũng đều phải cẩn trọng. 

Một điều lưu ý nữa là dù sử dụng loại khẩu trang nào thì đồng thời bạn cũng cần phải kết hợp với các biện pháp phòng chống khác như rửa tay sạch sẽ thường xuyên, không chạm tay vào miệng hoặc mũi khi tay chưa được qua rửa sạch sẽ, tránh gần những người bị bệnh khác, tránh ăn đồ tươi sống và thịt thú rừng, động vật hoang dã…

Chúc Di (t/h)