Trung Quốc lại nhận mình là ‘nạn nhân’ ở biển Đông

Người dân Philippines biểu tình phản đối Trung Quốc hành động ngang ngược ở biển Đông. Ảnh: RT

Sau phiên điều trần thứ hai tại Tòa án Trọng tài thường trực (PCA) ở Hà Lan, ngày 14/7, PCA tuyên bố phía Philippines cần phải đệ trình tài liệu trả lời các câu hỏi của từng thẩm phán tại tòa. PCA cho biết sẽ ra phán quyết về việc tòa án có thẩm quyền xử lý vụ kiện của Philippines hay không trong năm nay.

Philippines giữ quan điểm khẳng định PCA có đủ thẩm quyền xử lý vụ kiện Trung Quốc đòi chủ quyền vô căn cứ trên biển Đông. Nếu PCA xác định tòa án này có thẩm quyền xử lý vụ kiện, phía Philippines sẽ tiếp tục tranh tụng trong cuộc chiến pháp lý chống Trung Quốc. Trong hai phiên điều trần tổ chức trong nửa đầu tháng 7, Manila không yêu cầu tòa án ra phán quyết về vấn đề chủ quyền lãnh thổ trong tranh chấp với Trung Quốc.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose cho biết, nhiều khả năng PCA sẽ ra phán quyết sau ba tháng nữa. Theo PhilStar, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh kêu gọi Philippines hủy bỏ vụ kiện và “quay trở lại với cơ chế đàm phán để giải quyết tranh chấp”. Bà Hoa tuyên bố Trung Quốc “sẽ không bao giờ chấp nhận các hành vi đơn phương nhằm đưa bên thứ ba vào giải quyết tranh chấp”. Bắc Kinh còn cho rằng, Trung Quốc “đang kiềm chế tối đa” trong việc giải quyết các tranh chấp ở biển Đông. Trong cuộc họp báo thường kỳ, bà Hoa lặp lại quan điểm quen thuộc của Bắc Kinh rằng, Trung Quốc không chấp nhận và cũng không tham gia vụ kiện của Philippines trước tòa án của Liên Hợp Quốc. Chính phủ Philippines tiết lộ, Bắc Kinh đe dọa có thể Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ tẩy chay Hội nghị APEC diễn ra tại Manila vào tháng 11 nếu Philippines không chịu hủy bỏ vụ kiện.

Philippines mới đây thẳng thừng bác bỏ đề nghị mới của Trung Quốc về đàm phán song phương về tranh chấp ở biển Đông, nói rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào về tranh chấp ở biển Đông chỉ có thể được chấp thuận nếu các nước thành viên khác của ASEAN được tham gia. Philippines đã yêu cầu tòa án tuyên bố yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với toàn bộ biển Đông là vô căn cứ, cáo buộc những hành động của Bắc Kinh chà đạp lên quyền lợi của các dân tộc khác.

PCA cho Trung Quốc cơ hội để phản ứng lại các lập luận của Philippines trước ngày 17/8. Phía Philippines yêu cầu tòa án nỗ lực thúc giục Trung Quốc tham gia vụ kiện, cho rằng hội đồng gồm 5 thẩm phán trọng tài rất công minh trong vụ kiện. “Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc tham gia phiên tòa và gia hạn lời mời phía họ giải trình”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose cho biết. Mỹ và các quốc gia khác đã bày tỏ lo ngại về việc Trung Quốc ồ ạt bồi lấp, xây đảo nhân tạo ở biển Đông, nêu rõ đây là hành động khiêu khích và phá hoại môi trường tại vùng biển tranh chấp.

Sau chiến dịch kêu gọi của hàng ngàn người dân Philippines, hãng công nghệ Google đã bỏ tên tiếng Trung dành cho bãi cạn Scarborough ở biển Đông khỏi dịch vụ Google Map của mình. Trước đó, Google để cả tên tiếng Trung và tên quốc tế (Scarborough) của bãi cạn này. Văn phòng Google tại Manila tuyên bố: “Chúng tôi đã cập nhật bản Google Maps để giải quyết vấn đề này. Chúng tôi hiểu rằng, những địa danh như vậy có thể gây ra những tác động sâu sắc đến cảm xúc của người dân, chính vì thế, chúng tôi đã sửa lỗi một cách nhanh chóng ngay khi nhận được yêu cầu về vấn đề này”.

Mạng Quân sự Trung Quốc ở Bắc Kinh vừa đăng bài nhận định, nếu như một cuộc xung đột bùng nổ giữa Philippines và Trung Quốc tại biển Đông, Manila rất có thể sẽ triển khai 12 máy bay chiến đấu FA-50PH mua của Hàn Quốc để chống lại hải quân Trung Quốc. Không quân Philippines đã tiếp nhận và đưa vào biên chế những chiến đấu cơ FA-50 đầu tiên vào ngày 19/6.