Rạn da và những điều cần biết

Kể cả phụ nữ và nam giới đều có thể bị rạn da. Và không ai chào đón điều này. Rạn da được biết về mặt y học là do da bị kéo căng quá giới hạn đàn hồi của nó.

Các nhà vật lý xác định giới hạn đàn hồi là lực tối đa có thể áp dụng lên vật liệu rắn trước khi chúng bắt đầu biến dạng vĩnh viễn. Trong da liễu, khi lực kéo căng đến giới hạn đàn hồi rồi dừng lại, da trở lại kích thước và hình dạng ban đầu. Khi lực vượt quá giới hạn đàn hồi, da sẽ rạn vĩnh viễn.

Càng trẻ, da của bạn càng săn chắc. Da càng săn chắc, thì giới hạn đàn hồi càng thấp và càng nhiều khả năng bị rạn da. Vết rạn da xảy ra thường xuyên nhất ở tuổi thanh thiếu niên hay trong thai kỳ.

Nguyên nhân chính là quá trình duỗi cơ học của da do việc mở rộng mô dưới da. Vệt viêm xuất hiện song song và sắp xếp vuông góc với hướng của lực căng da. Dưới kính hiển vi, ta sẽ thấy ban đầu da bị sưng, viêm và những bó elastin ở lớp bên trong của da (lớp hạ bì) bị gián đoạn.

Theo thời gian, viêm mất dần và thay thế bằng mô sẹo. Điều này tạo ra một lớp mỏng bên ngoài của da (biểu bì), không có elastin và thay thế lớp hạ bì bằng sợi collagen dày đặc bất thường.

Các nguy cơ

Vết rạn da ở tuổi vị thành niên có thể xuất hiện tại vùng bụng dưới, phần dưới của lưng, mông, đùi và ngực đối với nữ. Phổ biến nhất là ở phần đùi của bạn nữ và trên đầu gối của bạn nam.

Yếu tố nội tiết và di truyền cũng tham gia vào sự phát triển của các vết rạn da khi mang thai. Những bạn nữ xuất hiện vết rạn da ở ngực vào tuổi vị thanh niên, có nhiều khả năng bị rạn da bụng khi mang thai. Những phụ nữ trẻ, phụ nữ tăng cân nhiều trong thời gian mang thai, phụ nữ sinh đôi hay em bé lớn và phụ nữ sinh chậm so với thai kỳ đều có khả năng bị rạn da.

Tập cử tạ dễ bị rạn da, đặc biệt là những người sử dụng steroid đồng hóa. Vết rạn da cũng có thể xảy ra do hội chứng Cushing hoặc sau khi dùng corticosteroid dạng uống và bôi.

Phòng tránh và điều trị

Các loại kem dưỡng không thể ngăn ngừa rạn da. Mặc dù không phải tất cả các phương pháp điều trị phòng ngừa đều được đánh giá, có một số phương pháp điều trị có nhiều triển vọng trong nghiên cứu cá nhân, cuộc đánh giá của Cochrane năm 2012 kết luận:

“không có bằng chứng đáng tin cậy cho thấy việc sử dụng bất kỳ chế phẩm bôi ngoài có thể phòng chống rạn da khi mang thai”.

Những người bị rạn da có bốn lựa chọn:

1. Học cách thích nghi với chúng.

2.Chờ chúng mờ dần: Hầu hết các vết rạn da ban đầu đỏ (đường rạch rubra) và chuyển thành màu trắng (đường rạch alba) và ít bị chú ý sau một hoặc hai năm.

3. Sử dụng kem làm mờ vết rạn: Mặc dù các loại kem không có tác dụng ngăn ngừa, chúng có thể làm vết rạn da mờ dần, theo một đánh giá toàn diện gần đây.

Các loại kem bôi retinoid như tretinoin được cho là có tác dụng thông qua cảm ứng tổng hợp collagen và nên được áp dụng một lần mỗi ngày trong sáu tháng. Tretinoin làm việc tốt hơn đối với vết rạn da đỏ ban đầu, khi vết rạn da chuyển sang màu trắng thì hiệu quả kém hơn.

Kích ứng da là một tác dụng phụ thường gặp của tretinoin, vì vậy nó có thể không phù hợp cho những người có làn da nhạy cảm. Bơ cacao thì dễ chịu, nhưng ít hiệu quả. Loại gel silicone gần đây dường như có hiệu quả hơn.

4. Phương pháp Laser: Mặc dù các phương pháp laser xung nhuộm màu tia hoặc xung ánh sáng cường độ cao (IPL) có thể làm phai mờ vết rạn da màu đỏ, điều này cũng không cần thiết, bởi hầu hết vết rạn sẽ mờ dần một cách tự nhiên trong vòng sáu đến 12 tháng.

Đối với phần lớn các vết rạn da, điều trị tích cực là không cần thiết. Hầu hết các vết rạn da mờ dần tự nhiên và trở nên ít bị chú ý theo thời gian.

An Nhiên, theo Epoch times