Phaeton và cỗ xe Mặt Trời: Hậu quả của lòng hiếu kỳ và kiêu ngạo
Phaeton là con trai của thần Mặt trời Phoebus, chỉ vì một chút hiếu kỳ và kiêu ngạo mà đã gây họa loạn cho nhân gian và thiên thượng, để rồi cuối cùng phải chịu nhận một kết cục bi thảm…
Phaeton vẫn thường nghe mẹ là Clymene kể rằng mình là con trai của thần Mặt Trời Phoebus. Tuy nhiên, các bạn của Phaeton không hề nghĩ như vậy. Họ luôn chê bai cậu vì đã quá ngây thơ tin vào lời mẹ, khiến Phaeton không khỏi cảm thấy tức giận và tổn thương. Vậy nên một ngày, Phaeton đã yêu cầu mẹ chứng minh những câu chuyện bà kể là sự thật.
Trước sự nghi ngờ của lũ trẻ, và muốn làm hài lòng con trai, Clymene đã chỉ đường cho Phaeton tìm đến cung điện Mặt Trời sau khi thề trước chư Thần rằng nếu mình nói sai bất cứ điều gì thì đôi mắt sẽ không bao giờ còn có thể nhìn thấy ánh sáng.
Phaeton rất vui mừng trước sự đảm bảo của mẹ và bắt đầu lên đường tới thăm cha. Chàng vượt qua Ethiopia, Ấn Độ, và những vùng sa mạc cằn cỗi để tới phương Đông, nơi vị thần Mặt Trời Phoebus ngự trị.
Cung điện Mặt Trời rực sáng với những chiếc cột vàng lấp lánh ánh lửa, những chiếc ngà voi đẹp nhất tô điểm cho mái vòm và hai cánh cửa được làm từ bạc trắng. Những họa tiết trang trí rất tinh tế miêu tả vũ trụ với Trái đất là tâm điểm, cùng nhiều chòm sao nổi tiếng trên bầu trời.
Khi Phaeton leo tới đỉnh cao nhất của cung điện, chàng đã gặp được cha mình, vị thần Mặt Trời Phoebus. Bên cạnh ngài là các vị Thần chưởng quản Ngày, Tháng, Năm, và Thế kỷ, trong đó thần Mùa Xuân đội vòng hoa trên đầu, Mùa Hạ cởi trần nằm ngủ, mùa Thu lấm lem với những quả nho, còn Mùa Đông thì có một mái tóc bạc lạnh lùng.
Không dám tới gần cha vì luồng sáng quá mạnh, Phaeton dừng lại kính cẩn thưa: “Thưa ánh sáng của thế gian, Thần Phoebus, nếu mẹ Clymene không nói điều gì sai, xin Ngài hãy cho con một bằng chứng, để con tin rằng mình là con của Ngài, để xóa tan những ngờ vực trong tâm trí con!”.
Nghe được lời thỉnh cầu của Phaeton, Thần Phoebus nhấc chiếc vương miện Mặt Trời ra để con có thể tiến lại gần.
Xoa đầu Phaeton, Thần Phoebus nói: “Chắc chắn con là con của ta, và Clymene đã không hề nói dối. Hãy ước bất cứ điều gì, để ta có thể trao nó cho con. Hãy để dòng sông Stygian linh thiêng làm chứng cho lời ta hứa”.
Thế là, vừa ngồi xuống bên cạnh cha, Phaeton đã nảy ra ý tưởng hoang đường, chàng muốn được điều khiển cỗ xe Mặt Trời của Thần Phoebus.
Hối hận trước lời thề của mình, thần Mặt Trời lắc đầu, rồi lại lắc đầu: “Những lời của con thật là hấp tấp, ta ước ta có thể rút lại lời hứa của mình! Ta phải thừa nhận với con rằng ta sẽ chỉ từ chối con điều này mà thôi, bởi vì điều đó là tốt cho con. Phaeton, con đã ước một điều quá lớn, một điều không phù hợp với sức mạnh của con.
Số phận của con là làm người, nhưng con đã không ước điều gì phù hợp với con người cả. Con đã ước một điều mà đến cả các vị Thần cũng không thể chia sẻ cho nhau. Mặc dù các vị Thần đều có thể làm được trong một chừng mực nào đó, nhưng không ai ngoài ta có quyền năng điều khiển cỗ xe Mặt Trời. Thậm chí ngay cả chúa tể của đỉnh Olympus, Thần Jupiter, với quyền năng sấm sét đáng sợ, cũng không thể điều khiển được nó…”
“Nếu con có thể thấy trái tim ta, thấy trái tim của một người làm cha, thì hãy nhìn khắp thế gian và yêu cầu bất cứ điều gì. Trên trời, dưới biển hay là trên mặt đất, bất cứ điều gì. Ta sẽ không từ chối con. Cưỡi cỗ xe Mặt Trời không phải là một món quà, mà là một sự trừng phạt. Phaeton, con mong muốn nhận được điều đó sao? Tại sao con lại làm khó ta như vậy? Tất nhiên con cũng đừng nghi ngờ gì hết! Ta đã thề trước dòng sông Stygian. Nhưng con hãy khôn ngoan hơn!”.
Mặc dù cha hết lòng ngăn cản, Phaeton vẫn khao khát điều khiển cỗ xe Mặt Trời. Vì chàng có quyền yêu cầu điều đó, nên Thần Phoebus đã cho con được toại nguyện.
Cỗ xe bằng vàng rực rỡ được dắt tới, cùng với những con ngựa thần mạnh mẽ và hung tợn. Khi Phaeton vẫn còn đang mê mẩn trước tác phẩm tuyệt mỹ đó thì nàng Rạng Đông đã thức dậy, vén màn đêm lên để ánh sáng Mặt Trời lan tỏa khắp thế gian. Những ngôi sao tạm thời biến mất để nhường chỗ cho bầu trời xanh biếc.
Tắm cho con một loại mỡ thần để ngăn cản sức nóng thiêu đốt, Phoebus dặn dò Phaeton những lời cuối:
“Nếu con vẫn còn có thể nghe lời cha căn dặn, chàng trai, hãy gò cương thật chặt. Lũ ngựa sẽ chạy theo con đường đã định. Đừng buông lơi. Con phải luôn đảm bảo rằng mình chạy ở giữa trời và đất, đừng để mặt đất nóng quá, cũng đừng đưa ngọn lửa thiêu đốt tới thiên đàng. Ta trao lại tất cả cho nữ Thần May Mắn, và mong rằng nàng sẽ trông coi con”.
Thế là Phaeton tự hào cầm lấy dây cương cỗ xe Mặt Trời từ tay cha, và điều khiển nó chạy ra khỏi cung điện rực rỡ.
Những con ngựa thần lập tức nhận ra rằng cỗ xe chúng kéo đang nhẹ bẫng. Thoát khỏi sức nặng thường nhật của vị Thần Phoebus, lũ ngựa bắt đầu hăng hái một cách kỳ lạ. Chúng kéo vọt cỗ xe Mặt Trời đi nhanh hơn bao giờ hết.
Phaeton bắt đầu cảm thấy sợ hãi, chàng không tài nào điều khiển cỗ xe theo ý mình… Mặt tái nhợt, Phaeton cố gắng gò cương, nhưng tất cả những gì chàng có thể làm là ước rằng mình đã không quá hấp tấp. Bây giờ chàng chỉ mong được là con của một người thường.
Cỗ xe Mặt Trời hoàn toàn mất kiểm soát, và lũ ngựa đang chạy theo ý thích của mình. Lần đầu tiên chòm sao Gấu Bắc Cực cảm thấy nóng bức đến mức phải chạy trốn, còn chòm sao Bò Cạp thì hung tợn tấn công kẻ không mời. Nữ thần Mặt Trăng ngạc nhiên khi cỗ xe của em mình chạy qua ngay dưới lãnh địa, khiến ngay cả những đám mây cũng chịu sức nóng mà biến mất.
Khi cỗ xe Mặt Trời đi xuống, mặt đất bùng cháy và cây cỏ bị thiêu trụi. Những thành phố của con người bị phá hủy dưới sức nóng khôn cùng, các sinh vật trên mặt đất hóa thành tro bụi.
Những ngọn núi Athos, Taurus, Tmolus, Oete, và Ida từng được các dòng suối bao quanh thì nay chỉ còn là đồi trọc. Ngay cả đến đỉnh Olympus, nơi cư ngụ của các vị Thần cũng bị tàn phá nghiêm trọng.
Lúc này, Jupiter, cha của chư Thần trèo lên đỉnh cao nhất của Thiên đàng, nơi tạo ra những đám mây trên khắp Trái đất, với tiếng sét rền vang, Ngài kêu gọi tất cả các vị Thần, và đặc biệt là Thần Phoebus, người đã trao cỗ xe Mặt Trời vào tay một kẻ trần tục.
Jupiter phóng ra một tia sét mạnh mẽ vào cỗ xe thần, khiến lũ ngựa choáng váng dừng lại, hủy đi cỗ xe Mặt Trời và cướp đi mạng sống của Phaeton non nớt. Xác chàng thanh niên xấu số rơi xuống một chốn xa xôi của thế giới, nơi ở của vị Thần sông Eridanus. Họ đã mai táng cho Phaeton, chàng trai bị sự yếu đuối của trái tim mình phản bội.
Câu chuyện được trích dẫn từ cuốn Metamorphoses của nhà thơ La Mã cổ Ovid, được dịch giả Anthony S. Kline biên soạn. Tín ngưỡng La Mã cổ đại có rất nhiều điểm tương đồng với Hy Lạp. Trong thần thoại Hy Lạp, người xưa tôn thờ Thần Mặt Trời Helios hoặc Thần Ánh sáng Apollo thay vì Thần Phoebus. Tương tự, cha của chư Thần trong thần thoại Hy Lạp là Thần Zeus thay vì Thần Jupiter trong tín ngưỡng La Mã.
***
Trong chuyên mục Truyền thuyết và Thần thoại nhân gian, Tinh Hoa sẽ mang đến cho quý độc giả những câu chuyện mang màu sắc Thần tiên được lưu truyền khắp nơi trên thế giới. Chúng tôi đi sâu vào khắc họa đời sống tâm linh của các cộng đồng dân cư và những trải nghiệm siêu thường của con người khi mang trong tâm kính ngưỡng đối với Thần. Thông qua đó cũng là những bài học sâu sắc về nhân sinh mà người xưa muốn nhắn nhủ cho thế hệ tương lai.
Theo Daikynguyenvn