Obama đã cấp quốc tịch Mỹ cho 2.500 người Iran trong thỏa thuận hạt nhân 2015?

Một giáo sĩ cấp cao đồng thời là thành viên của quốc hội Iran cho biết, chính quyền Obama đã cấp quốc tịch Mỹ cho 2.500 người Iran trong quá trình đàm phán thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015. Trong 2.500 người đó có cả các thành viên gia đình của giới quan chức chính phủ Iran. 

Theo Fox News, Hojjat al-Islam Mojtaba Zolnour, Chủ tịch Ủy ban hạt nhân nghị viện quốc hội Iran, đồng thời là thành viên ủy ban đối ngoại và an ninh quốc gia, đã đưa ra cáo buộc trên trong một cuộc phỏng vấn với tờ Etarad vào ngày 26/6/2018.

Ông Zolnour khẳng định động thái của ông Obama như một sự ưu ái đối với các quan chức cấp cao của Iran có liên quan đến Tổng thống Hassan Rouhani. Đồng thời, ông cho rằng hành động này đã gây ra một cuộc cạnh tranh trong giới chức trách Iran để con cái họ cũng được hưởng những lợi ích như vậy.

“Obama đã quyết định ưu ái những người đàn ông này bằng cách trao quyền công dân cho 2.500 người Iran dẫn đến một số quan chức đã cạnh tranh để con cái của họ được là một phần trong 2.500 người kia”, ông Zolnour, nhà phê bình thẳng thắn Tổng thống Hassan Rouhani tuyên bố.

“Nếu giờ đây những người Iran này bị trục xuất khỏi Mỹ, mọi thứ sẽ rõ ràng xem ai là người đồng lõa và bán lợi ích quốc gia như đang bán kẹo cho Mỹ”, ông nói thêm. 

Ông Zolnour cho biết thỏa thuận cấp quốc tịch Mỹ cho 2.500 người Iran được thực hiện trong các cuộc đàm phán cho Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA), hay còn gọi là Thỏa thuận hạt nhân Iran, được ký kết vào tháng 7/2015. 

Đến ngày 5/8/2018, Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố rút Hoa Kỳ khỏi thỏa thuận này. Ông Trump cho rằng JCPOA là “một thỏa thuận tồi và quá thiệt thòi cho nước Mỹ”, ông quyết định rút khỏi thỏa thuận và khôi phục các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm vào nước Cộng hòa Hồi giáo Iran.

Mặc dù ông Zolnour không chỉ thẳng tên ai trong cuộc phỏng vấn với tờ Etarad, nhưng trên thực tế nhiều con cái của các quan chức Iran đương nhiệm hoặc trước đây hiện đang sinh sống tại Hoa Kỳ, trong đó gồm Ali Fereydoun là con trai ông Hossein Fereydoun – anh trai và phụ tá đặc biệt của Tổng thống Rouhani; và FHReh Ardeshir Larijani là con của Ali Larijani – một người phát ngôn của quốc hội Iran.

Không dấu hiệu nào cho thấy những người này được cấp quyền công dân trong giai đoạn thỏa thuận hạt nhân Iran. Và cũng không rõ ông Zolnour đang ám chỉ đến việc được cấp quyền công dân hay được cấp thẻ xanh. 

Theo số liệu từ Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ, trong năm 2015, đã có 13.114 người sinh ra ở Iran được cấp thẻ xanh, con số này tăng lên 13.298 người vào năm 2016. Bên cạnh đó trong năm 2015, 10.344 người Iran đã được nhập tịch, sau đó thêm 9.507 người nữa được nhập tịch vào năm 2016.

Khi được hỏi về khẳng định của ông Zolnour, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết: “Chúng tôi sẽ không trả lời về bất kỳ khẳng định nào tới từ một quan chức Iran.”

Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ từ chối trả lời. Ông Jeh Johnson, một đại diện của Bộ trưởng An ninh Nội địa Hoa Kỳ thời Obama cũng không thể đưa ra phản hồi.

Tại Hoa Kỳ, lời khẳng định của ông Zolnour có thể gây ra các khiếu nại từ Đảng Cộng hòa về các nhượng bộ do chính quyền Obama ban hành trong giai đoạn đưa ra thỏa thuận hạt nhân Iran 2015. Trong đó không chỉ bao gồm việc gỡ bỏ các lệnh trừng phạt, mà còn là khoản thanh toán 1,7 tỷ USD được cho là có liên kết chặt chẽ với một thủ tục pháp lý trùng khớp với vụ giải phóng những tù nhân Mỹ năm 2016.

Còn ở Iran, điều này có thể gây phẫn nộ cho giới thượng lưu Tehran.

“Nhiều người dân Iran cảm thấy bất ngờ và bị phản bội khi nghe tin con cái của giới chức trách được sinh sống và làm việc tại Mỹ. Giới chức trách nhà nước thì luôn bêu rếu trù ẻo Hoa Kỳ nhưng họ lại đưa con cái của mình sang đây sinh sống, thoát khỏi chốn địa ngục mà họ đã tạo ra ở Iran trong suốt 4 thập kỷ qua”, Saeed Ghasseminejad, một nhà nghiên cứu tại Quỹ Quốc phòng Dân chủ có trụ sở tại Washington chia sẻ với Fox News.

Ghasseminejad cho biết một số người dân Iran đã kêu gọi trục xuất những người này khỏi Hoa Kỳ: “Người dân Iran không hiểu tại sao chính phủ Mỹ cho phép con đẻ của các quan chức Iran sinh sống ở Mỹ, trong khi Mỹ ban hành sắc lệnh 13769 đối với công dân Iran và nhiều người Mỹ đang bị giam cầm ở Iran. Đó là lý do tại sao nhiều người Iran đã kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ trục xuất con cái của các quan chức nhà nước khắp trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông đại chúng.”

Được biết, Iran là một trong 7 quốc gia nằm trong sắc lệnh 13769 của Tổng thống Trump được Tòa án tối cao Mỹ phê chuẩn vào ngày 27/1/2017. Trong đó, sắc lệnh hạn chế cả việc đi lại và cư trú của người dân ở một số quốc gia Trung Đông và châu Phi nhằm bảo vệ Hoa Kỳ khỏi việc nhập cư của khủng bố nước ngoài.

Huy Hoàng (Theo Fox News)