Ở Triều Tiên, ai là người có sức ảnh hưởng lớn nhất đến Kim Jong-un?

Gần đây, nhà báo nổi tiếng người Mỹ Bob Woodward đã mô tả trong cuốn sách mới xuất bản “Rage” của mình rằng Ri Sol-ju và Kim Yo-jong (vợ và em gái Kim Jong-un) đã có mặt trong các buổi lễ chính thức của chính phủ, hai người gọi Kim Jong-un lần lượt là “chồng” và “Chủ tịch Kim”. Điều này cho thấy địa vị của hai người trong nhà họ Kim là khác nhau.

Tờ “JoongAng Ilbo” của Hàn Quốc đưa tin, trong cuốn sách “Rage” có đề cập đến một sự việc xảy ra vào đầu tháng 5/2018, lúc đó Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang có chuyến thăm Triều Tiên. 

Trong một bữa tiệc tối, ông Kim Jong-un đã châm một điếu thuốc, ngồi bên cạnh ông là Andrew Kim, Giám đốc Trung tâm nhiệm vụ Hàn Quốc. Sau khi nhìn thấy Kim Jong-un châm thuốc, ông Andrew Kim liền lập tức nói với ông Kim rằng: “Hút thuốc có hại cho sức khỏe của ông đó”.

Khi đó, mục đích Andrew Kim nói câu này, là muốn cố gắng thể hiện tình cảm thân thiết và gần gũi hơn với ông Kim. Thế nhưng sau khi ông nói ra, Kim Yo-jong và Kim Yong-chol có mặt tại đó đã bị dọa sợ chết khiếp và chờ Kim Jong-un trả lời. Cuốn sách cũng nói rõ rằng trong thể chế của Triều Tiên, chưa từng một ai dám nói điều tương tự như vậy với Kim Jong-un.

Sau một lúc im lặng, bà Ri Sol-ju lập tức lên tiếng và nói: “Quả đúng là như vậy, và tôi cũng thường nhắc nhở anh ấy về sự nguy hại của việc hút thuốc”. Nhờ vậy mà bầu không khí khó xử trong bữa tiệc tối lúc đó mới được giải quyết.

Bob Woodward còn nói rằng, tại bữa tiệc tối hôm đó, Kim Yo-jong đã gọi anh trai mình là “nhà lãnh đạo vĩ đại”, “nhà lãnh đạo tối cao”, chứ cô không dùng từ “anh” để gọi anh trai mình. 

Kim Yo-jong biểu hiện rất tôn kính đối với ông Kim, tuy nhiên Ri Sol-ju thì khác, bà lấy khá tự nhiên gọi Kim Jong-un là “chồng”, điều này dường như đảo ngược truyền thống trước đây của các Đệ nhất phu nhân Triều Tiên khi gọi chồng là “Nguyên soái”. Như vậy có thể thấy rằng cô mới là người có sức ảnh hưởng nhất đối với Kim Jong-un. 

Ông đã đưa ra một ví dụ khác để ủng hộ tuyên bố này: Vào tháng 4/2018, tại bữa tối sau khi kết thúc Hội nghị thượng đỉnh Liên Triều, Ri Sol-ju từng nói với Kim Jong-sook, phu nhân của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tằng: “Tất cả chúng ta đều hy vọng rằng sự nghiệp của chồng có thể diễn ra thuận lợi”.

Woodward cho rằng từ những việc nhỏ này có thể thấy Ri Sol-ju đã tự khẳng định vị trí của mình là vợ chứ không phải cấp dưới của Kim Jong-un. Tuy nhiên, Kim Yo-jong không coi mình là em gái ruột của Kim Jong-un mà xem anh trai là một nhà lãnh đạo tôn kính, vì vậy rõ ràng mối quan hệ giữa Ri Sol-ju và Kim Jong-un có thể nói là thân thiết hơn, và nó cũng có thể ảnh hưởng đến Kim Jong-un.

“Đệ nhất phu nhân tôn kính” Ri Sol-ju được thăng cấp

Truyền thông Triều Tiên trước nay luôn gọi vợ của Kim Jong-un là “đồng chí”, nhưng vào năm 2018, phương tiện truyền thông chính thức của Triều Tiên gọi Ri Sol-ju là “Đệ nhất phu nhân tôn kinh”. Một số nhà phân tích chỉ ra rằng động thái này cho thấy sự thay đổi cấu trúc quyền lực của Triều Tiên.

Năm 2018, hãng truyền thông chính thức của Triều Tiên là “Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên” đã gọi phu nhân của ông Kim Jong-un là “Đệ nhất phu nhân tôn kính” và “Đệ nhất phu nhân đáng kính”. Danh hiệu này cao hơn đáng kể so với danh hiệu “đồng chí” trước đó. 

Theo Peter Ward, người phụ trách chuyên mục của NK News, người đã theo dõi sự phát triển chính trị của Triều Tiên trong một thời gian dài, ông tuyên bố trên Twitter rằng danh hiệu “Đệ nhất phu nhân tôn kính” của Ri Sol-ju, cho thấy bà đã bắt đầu có được sự tôn sùng cá nhân.

Troy Stangarone, Giám đốc cấp cao của Viện Nghiên cứu Kinh tế Hàn Quốc (KEI), một tổ chức tư vấn của Washington, tin rằng không có gì là ngẫu nhiên ở Triều Tiên và mỗi bước đi đều có lý do riêng của nó. Ông nói rằng việc Kim Jong-un thăng cấp cho Ri Sol-ju sẽ giúp củng cố vị thế của gia tộc họ Kim ở Triều Tiên, đồng thời nó cũng sẽ thay đổi cách nhìn của cộng đồng quốc tế về chế độ Triều Tiên.

Stangarone chỉ ra rằng vợ của cha và ông nội Kim Jong-un không được trao thân phận như vợ của các nhà lãnh đạo thế giới. Lần cuối cùng Triều Tiên sử dụng danh hiệu “Đệ nhất phu nhân” là vào những năm 1970, khi đó được dùng để gọi vợ của Kim Il-sung là Kim Sung-ae, nhưng sau liền đổi thành từ “đồng chí” để gọi.

Gia Hưng (Theo Secretchina)