Mỹ điều tàu chiến tuần tra tự do hàng hải gần Đá Gạc Ma và Đá Chữ Thập

Ngày 25/1 vừa qua, chiến hạm USS Montgomery thuộc hạm đội 7 của Hải quân Mỹ vừa thực hiện chuyến tuần tra tự do hàng hải gần Đá Gạc Ma và Đá Chữ Thập, 2 thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp tại quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Theo tờ The Japan Times, người phát ngôn Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ, ông Joseph Keiley mới đây đã thông báo, tàu chiến của hải quân nước này là USS Montgomery vào ngày 25/1 đã tiến hành chuyến tuần tra đầu tiên trong năm 2020 tại Biển Đông.

Theo người phát ngôn của Hải Quân Mỹ, đây là chuyến tuần tra nằm trong khuôn khổ chiến dịch FONOP vẫn được Hải quân Mỹ thực hiện nhằm: “Khẳng định các quyền và quyền tự do lưu thông hàng hải qua các khu vực thuộc quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế”.

Ông Joseph Keiley cho biết : “Hải quân Mỹ sẽ bay, di chuyển trên biển đông và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép, bất chấp những yêu sách chủ quyền quá mức của Trung Quốc”. 

“Những hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông là một phần trong danh sách nhiệm vụ thường nhật của lực lượng Hải quân và quân sự Hoa Kỳ trong toàn khu vực”, người phát ngôn của Hạm đội 7, hải quân Mỹ, ông Joseph Keiley khẳng định.

Theo đài NHK, trước đó, Lầu Năm Góc đã cảnh báo về việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, chẳng hạn triển khai tên lửa chống hạm, thiết bị gây nhiễu điện tử và xây dựng cơ sở quân sự tại những bãi đá bị Trung Quốc bồi đắp thành đảo nhân tạo phi pháp ở Trường Sa. Do đó, Mỹ đang đẩy mạnh việc triển khai tàu chiến đến Biển Đông.

Cũng liên quan đến tình hình khu vực biển đông, ngày 26/1 hải quân Mỹ đã tuyên bố vừa triển khai thêm 2 máy bay không người lái Triton đến đảo Guam để theo dõi động thái quân sự của Trung Quốc ở tây Thái Bình Dương. 

Trước động thái này của Hải quân Mỹ, vào hôm 29/1, ông Lý Hoa Mẫn, người phát ngôn Bộ Tư lệnh tác chiến Miền Nam của quân đội Trung Quốc đã cáo buộc tàu chiến Mỹ vừa “cố tình gây hấn” trong dịp Tết Nguyên đán 2020 với “ý định xấu xa”.

Đại tá Li Huamin, phát ngôn viên Chiến khu Nam Bộ quân đội Trung Quốc (PLA), sau đó ra tuyên bố, quân đội Trung Quốc đã triển khai lực lượng không quân, hải quân theo dõi tàu USS Montgomery và phản đối hoạt động tuần tra tự do hàng hải của Mỹ ở khu vực này.

Trước đó, Hải quân Mỹ cuối tháng 8/2019 đã điều tàu chiến đấu USS Wayne E. Meyer tuần tra trong phạm vi 12 hải lý vòng quanh đá Chữ Thập và Vành Khăn khu vực quần đảo Trường Sa, 2 tuần sau, chiến hạm này tiếp tục áp sát quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. 

Hồi tháng 11/2019, trong một chiến dịch tuần tra tự do hàng hải, tàu chiến đấu ven biển USS Gabrielle Giffords của Mỹ đã đi qua quần đảo Trường Sa.

Vào tuần trước, trong hội thảo dự báo tình hình an ninh châu Á năm 2020 của Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) tại Mỹ, giới chuyên gia đánh giá Trung Quốc sẽ không bao giờ từ bỏ hành động áp bức. Ông Gregory Poling, Giám đốc Chương trình sáng kiến minh bạch hàng hải (AMTI) thuộc CSIS dự đoán, Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng cường điều động lực lượng cảnh sát biển kết hợp dân quân biển đội lốt ngư dân để bắt nạt các quốc gia láng giềng ở Biển Đông.

Hiện Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều vấn đề như dịch viêm phổi cấp (coronavirus), chiến tranh thương mại với Mỹ, khủng hoảng ở Hồng Kông,..Tuy nhiên, theo nhận định của ông Collin Koh, chuyên gia về hải quân, thuộc Chương trình An ninh Hàng hải tại trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam, Trung Quốc sẽ không hoàn toàn từ bỏ việc gây sức ép và gia tăng các hoạt động khiêu khích với các nước đang có tranh chấp ở Biển Đông.

Từ Nguyên (t/h)