Con người có khả năng nhận thức hay không khi rơi vào trạng thái thực vật?

Khi nhìn thấy đôi mắt của những người sống thực vật hé mở, chúng ta thường tự hỏi liệu có còn một chút sự sống nào ở đó hay không? Một thập kỷ trước có lẽ câu trả lời bạn nhận được sẽ là không. Tuy nhiên hiện điều này đã không còn đúng nữa.

(Ảnh minh họa)

Sử dụng các phương pháp quét hoạt động của não, Adrian Owen, một nhà thần kinh học nổi tiếng người Anh nhận thấy những người bị rơi vào trạng thái thực vật vẫn có thể suy nghĩ ở một giới hạn nào đó.

“Hãy tưởng tượng bạn tỉnh dậy và nhận ra mình bị khóa bên trong một cái hộp”, Adrian Owen nói.

“Điều kỳ lạ là cái hộp này vừa khít với bạn đến từng ngón tay, ngón chân và bạn có thể nghe mọi thứ đang xảy ra xung quanh, tuy nhiên lại không ai nghe thấy tiếng nói của bạn”.

“Cái hộp này vừa khít với khuôn mặt bạn đến nỗi môi bạn không thể cử động và không thể tạo ra tiếng động. Ban đầu, mọi thứ giống như một trò đùa. Nhưng sau đó bạn dần nhận ra thực tế”.

“Bạn nhìn thấy gia đình than khóc về số phận của bạn. Bạn cảm thấy lạnh, rồi lại nóng. Bạn luôn luôn cảm thấy khát nước. Những đợt thăm viếng từ gia đình và bạn bè của bạn cứ giảm dần. Người bạn đời của bạn đi bước nữa và bạn không thể làm gì để thay đổi điều đó”.

Những người sống đời sống thực vật vẫn còn tỉnh, nhưng không nhận biết điều đó. Mắt của họ vẫn mở và thỉnh thoảng đảo quanh. Họ có thể cười, nắm tay người khác, khóc, rên rỉ hay lẩm bẩm nhưng họ không phản ứng trước một cái vỗ tay, không thể nhìn thấy hay hiểu người khác đang nói gì. Tất cả ký ức, cảm xúc và mục đích sống – những yếu tố khiến chúng ta là những cá nhân đều biến mất, Owen chia sẻ.

(Ảnh minh họa)

Vào năm 1997, Kate Bainbridge, một giáo viên 26 tuổi, bị hôn mê sau khi mắc một căn bệnh có triệu chứng giống như cúm. Não của cô cũng như toàn bộ thân não bị sưng tấy.

Vài tuần sau khi các khu vực nhiễm trùng đã khỏi, Kate vẫn không tỉnh dậy và cô bị chẩn đoán là đã rơi vào trạng thái sống thực vật. May mắn thay, 6 tháng sau đó cô bất ngờ tỉnh giấc và kể về trải nghiệm của mình.

“Họ nói tôi không thể cảm thấy đau đớn. Họ hoàn toàn sai. Đôi lúc tôi muốn gào lên, nhưng các y tá lại tưởng đây chỉ là phản xạ theo quán tính”, Kate nói.

Các y tá trong bệnh viện không biết gì về nỗi đau mà tôi đã trải qua trong quá trình điều trị. Đã có những lúc tôi cảm thấy tuyệt vọng và muốn tự sát bằng việc nín thở, Kate cho biết.

“Tôi không thể ngăn mũi mình ngưng thở. Cơ thể tôi dường như không muốn chết”, Kate chia sẻ.

Các nhà khoa học như Owen, Laureys và Schiff đã đề nghị xét lại một số trường hợp bị cho là sống thực vật. Một trong số này là Gillian (tên đã được thay đổi), 23 tuổi, vốn đã sống thực vật sau khi bị tai nạn tông xe vào năm 2005.

Owen đã nghiên cứu phản xạ não của những người khỏe mạnh khi yêu cầu họ tưởng tượng đang chơi tennis hoặc đi quanh nhà. Owen sau đó đã yêu cầu Gillian làm điều tương tự.

Điều bất ngờ là bộ não ‘thực vật’ của Gillian đã có những phản xạ theo đúng trình tự với những bộ não khỏe mạnh khác và Owen nhận ra ông có thể đọc được suy nghĩ của cô.

Thông qua cuộc nghiên cứu này, Owen nhận ra rằng, những người rơi vào trạng thái thực vật vẫn nhận thức được một phần nào đó về mọi thứ xung quanh, dù là mong manh và vấn đề ở đây là định nghĩa của giới khoa học về “cái chết” vẫn là điều chưa rõ ràng.

Theo BBC