Nghiện ảnh nóng có thể dẫn đến mù lòa

      

– Trong kinh nhân quả ba đời các cụ vẫn răn dạy ta có đoạn rằng, nếu đọc sách nhảm, đời sau sẽ bị mù. Tuy nhiên, dựa trên các công trình của các nhà tâm lý học và chuyên gia bệnh học thần kinh Hoa Kỳ, một số ấn phẩm khoa học – giáo dục có tiếng ở Mỹ đã đe rằng những cảm giác khi xem “ảnh nóng” thậm chí làm bạn mù ngay trong kiếp này…


“Mù do sốc về cảm xúc”

Xem ảnh “nóng” có thể bị mù (Erotic images can turn you blind) là tiêu đề mà tạp chí New Scientist đã chọn để công bố kết quả nghiên cứu về đề tài này (1) .

Những người chủ trì đề tài nghiên cứu về tác hại của ảnh kích động đối với thần kinh thị giác có giáo sư Steven B. Most, Đại học Delaware, David Zald đứng đầu nhóm nghiên cứu của đại học Vanderbilt bang Tennessi, và Marvin Chun cùng đồng nghiệp tại Đại học Yale, bang Connecticut. Nghiên cứu của họ cũng kế thừa hơn 10 công trình nghiên cứu gần đây về ảnh hưởng của các hình tượng gợi cảm lên não bộ con người của các chuyên gia tâm lý và nhà bác học đến từ nhiều trường đại học và viện nghiên cứu ở Hoa Kỳ.

Đã có hơn 100 đối tượng (ở các lứa tuổi cho đến khoảng “U 50”) đã tham gia vào các thực nghiệm này.

Các chuyên gia tâm lý cho thí sinh xem hàng trăm bức ảnh, và yêu cầu họ chọn ra những ảnh theo đầu bài (thường là những tranh ảnh bất kỳ, không gây cảm xúc) trong một tiến trình khẩn trương. Trong danh sách các tranh ảnh được trình bày, đa số các ảnh là phong cảnh hoặc cảnh quan của công trình kiến trúc và cả tranh ảnh về các món ăn ngon. Thêm vào đó là số ít những ảnh diễn tả cảnh bạo lực hoặc thiên tai, các ảnh khêu gợi về tình dục.

Các thực nghiệm cho phép kết luận rằng “ảnh tươi mát” sẽ dẫn đến hệ quả là não nghỉ, không hoạt động trong một quãng thời gian. Các hình ảnh diễn tả cảnh bạo lực và tai hoạ cũng gây hiệu ứng này, cho dù kém hơn rõ rệt so với ảnh “sex”.

Đại đa số các đối tượng tham gia thực nghiệm đã không thể nhớ và mô tả lại các hình ảnh họ nhìn thấy ngay sau khi xem ảnh “nuy”… Các chuyên gia đo độ dài của thời gian “quáng gà” (trance/bị thôi miên) này và cho hay chúng chỉ cỡ vài phần giây. Các ảnh kích động càng được đặt gần tấm ảnh các thí sinh được yêu cầu chọn thì khả năng họ không “nhìn thấy” ảnh cần chọn càng lớn.

Giáo sư David Zald của đại học Vanderbilt đặt tên cho hiện tượng này là “mù do sốc về cảm xúc” (emotion-induced blindness). Giáo sư Steven B. Most của Đại học Delaware thậm chí so sánh cơ chế của hiện tượng “quáng gà” này với chập mạnh lưới điện.

Khoảnh khắc chết người
 

Tạp chí của Tập đoàn truyền thông Mỹ ABC trực thuộc công ty Disney thì thận trọng hơn trong việc đưa ra kết luận khi đặt tiêu đề cho bài viết về chủ đề này: “Những hình ảnh sỗ sàng và máu me sẽ gây mù tạm thời”  (2).

Bắt mắt dễ… mất lái

Nhưng bài viết lại chỉ ra rằng với nhịp sống hiện tại, sự mất tập trung chỉ vài phần giây (Split-Second Distraction) có thể dẫn đến hậu quả thảm khốc. Hãy hình dung con trai bạn vừa độ tuổi thành niên của bạn lái xe ngang qua một tấm biển quảng cáo có hình thiếu nữ “con nhà nghèo” tại ngã tư, phía đối diện có một chiếc xe khác rồ ga lao tới…

Ở nhiều nước, các nhà đấu tranh cho an toàn giao thông đã từ lâu yêu cầu chính phủ cấm cả biển quảng cáo có hình “tươi mát” … Những lái xế ưa tốc độ nhanh từ lâu đã gọi đùa hiệu ứng này là “tam giác quỷ”, để răn nhau chớ phân tán trong khoảnh khắc để chịu tai ách một đời.

Trang điện tử khá nổi tiếng trong ngành công nghệ thông tinh Softpedia cũng đồng ý với kết luận của New Scientist. Dưới tiêu đề “Chớ xem phim khiêu dâm, kẻo bị mù” (Don’t watch Porn you will go blind” (3), Softpedia cho rằng từ nay các bậc phụ huynh đã không còn phải doạ, mà có thể bảo thật con mình rằng cứ xem tranh ảnh khiêu dâm thì cái sự “giàu hai con mắt” sẽ không còn là tài sản.

Các kết luận mạnh nhất của hướng nghiên cứu này thậm chí cho rằng, việc xem ảnh tươi mát, “cảnh nóng” gây biến đổi trong não bộ. Đối với các cá nhân khác nhau, phản ứng của não là khác nhau. Trong một số ca những thương tổn dạng này sẽ đọng lại mãi (4) .

Các kết luận của công trình nghiên cứu do GS David Zald chủ trì cho thấy xu thế chọn tranh gợi dục trong số các tranh khác là vô thức; cả đàn ông và đàn bà đều “mắc” chứng này; dù được hướng dẫn kỹ càng, hay được hứa thưởng tiền (nếu “tránh” ảnh nóng), xu thế chọn ảnh gợi dục vẫn rất mạnh; đàn bà dường như chịu ảnh hưởng mạnh hơn (bị xúc động hơn) khi xem ảnh “máu me”, trong khi đàn ông rõ ràng chịu ảnh hưởng của ảnh “tươi mát”.

Ở những nền văn hoá có tập quán coi sự bộc lộ từng phần cơ thể con người là cấm kị, có thể dự báo rằng hiệu ứng mù do cảm xúc sẽ tác hại mạnh hơn, so với các xã hội có tiếp cận ít thành kiến hơn với “văn hoá” khoả thân, không mấy phán xét “thả lỏng” tình dục, tôn thờ lạc thú …

Các nhà bác học cũng chỉ ra hiệu ứng “ngại độc hại” (harm avoidance). Những người có độ “ngại độc hại” thấp thường là những người vô tư, thư giãn hơn trong các tình huống khó khăn hoặc nguy hiểm. Những người lo lắng, dè dặt, “lọ mọ” (thần hồn nát thần tính) có độ “ngại độc hại” cao. Họ dễ bị tổn thương hơn những người khác trong tiếp xúc với “ảnh nóng”.

“Những người có độ “ngại độc hại” thấp phát hiện ra các kích thích tiêu cực kém nhanh nhạy hơn (so với những kẻ “sành điệu”), nhưng lại khó vượt lên cảm xúc gây bởi những tác động này”, Zald nhận định. Vì thế mà giai đoạn “dương mắt ếch” (rubbernecking, chữ dùng của giáo sư Most) sẽ lâu hơn.

Khoái lạc tội lỗi?

Nhưng về tâm lý, có thể suy luận rằng, nếu con chúng ta xem “ảnh nóng”, “phim sex” một cách vụng trộm, sợ cha mẹ bắt gặp, nguy cơ chịu ảnh hưởng tiêu cực của hiệu ứng “mù do sốc về cảm xúc” sẽ nặng thêm. Những “teen” nào thích tranh ảnh “nuy” ngấm ngầm, vừa thích vừa sợ, sẽ không chỉ gây khó khăn cho khâu giáo dưỡng, mà còn làm hại mắt chính mình hơn. Điều này nhấn mạnh thêm lời khuyên của Sofpedia, phụ huynh nên giải thích hơn là chỉ cấm đoán, trong vấn đề này.

Có nhiều biểu hiện dễ thấy của trẻ bị ảnh nóng, phim heo “hớp hồn”. Một là bị một nỗi “ám ảnh” thường trực, chỉ chờ không có ai là mở “ảnh nóng” ra xem, đồng thời ngày một đòi hỏi “nóng hơn”. Có em nghĩ như vậy là xấu, thường sống trong lo lắng, sợ hãi, đôi khi có biểu hiện trầm cảm, dễ thủ dâm quá độ … Có em thì ngược lại, trở nên thô bạo, cục cằn trong quan hệ với phụ nữ, một mai có thể bị mắc chứng bạo dâm …

Lá cải và… lá nho

Một số chuyên gia thiết kế mạng hẳn vẫn cho rằng “ảnh nóng” sẽ làm cho mắt người dùng được “nghỉ chân” trong cuộc chu du tại các chủ đề nặng, hoặc quá ư thời sự trên mạng. Còn những cái nháy (click) vào ảnh “nóng”, có nhà quản lý mạng tiết lộ, có thể làm nguồn nuôi các phóng viên điều tra những chủ đề thời sự, hữu ích cho xã hội.

Các minh tinh màn bạc hiện, đi xa hơn áo cổ trễ của Marylin Monroe, thường có thiện ý giúp người hâm mộ được chứng kiến ngực mình “chăn thả tự do”. Trong cuộc thi thố này, các “sao” vẫn chưa vội cán đích. Ngược lại, không ai có thể phủ định ảnh hưởng tích cực của những trải nghiệm duy mỹ, xưa nay vẫn là nguồn cảm hứng, sức sáng tạo cho các nhà hoạ sĩ, nhiếp ảnh, biên đạo múa… có được nhờ lao động nghệ thuật của người mẫu và diễn viên.

Chuyên gia tâm lý cũng khẳng định rằng ảnh topless của phụ nữ sẽ làm cho cả đàn ông lẫn phụ nữ được thư giãn trong cảm giác của đứa trẻ sơ sinh nhìn thấy bầu sữa tự nhiên trên thân thể người mẹ. Rằng trong trạng thái xuất thần (trance) trong khoảnh khắc, não được nghỉ, xả đi những căng thẳng.

Cuối cùng, vì vẻ đẹp của cơ thể con người là tài sản, là báu vật của mỗi phó thường dân chúng ta, nên một ranh giới cho sự chiêm ngưỡng, thưởng thức những “tượng thần vệ nữ”, và chứng thị dâm sẽ chỉ rõ rệt hơn khi bỏ công đọc một ít về tình dục học… Còn hiện tại, xu thế quảng bá “ảnh nóng” vẫn đi lên theo đường xoáy trôn ốc.

Có phải vì thế mà tờ New Scientist lại viện đến những tín điều cũ? Tạp chí này viết rằng hiệu ứng “mù do sốc về cảm xúc” làm sống lại điều mà con em của các gia đình sùng đạo Thiên Chúa thường được răn dạy: xem ảnh khiêu dâm có thể gây mù.

Còn nếu mình có khó giấu sự thờ ơ, thậm chí bị hút vào những pha “nóng” của các giai nhân thường “vô tình” làm “lộ hàng’, chắc cũng không làm ta “mờ đời” ngay được. Kinh Dịch vẫn nhấn mạnh sự cân bằng trong chuyển dịch. Đúng lúc, đúng chỗ và nhất là đúng mức cả trong đam mê, như tiền nhân vẫn răn dạy, hẳn vẫn có ích cho ta hôm nay. Và cả về sau, khi phải tham gia vào vòng luân hồi, nếu quả thực nó có…

Mù không tha, loà không thương? 

Tranh trong sách gợi tình dành cho người mù xuất bản ở Anh năm 2007

Nhưng ngay cả khi đã loà mắt rồi thì vẫn có thể “bị” thoả mãn nhu cầu về ảnh “sex”. Gần đây ở Anh đã xuất hiện cuốn sách Nhận thức nhờ  xúc giác (Tactile Mind), viết bằng chữ nổi (braille) dành cho người mù, nói về các chủ đề tình dục. Bình luận về sách, có nguồn cho rằng tác giả Lisa Murphy, một nữ nhiếp ảnh gia, quả là nhân đạo. Cũng có nguồn cho rằng công nghệ tình dục thêm một lần nữa khét tiếng về chăm sóc khách hàng.

Sự quan tâm như thế quả là không hề rẻ, sách “playboy” cho người mù này chỉ có vài chục trang nhưng có giá tới 225 đô. Một trong những lý do, theo tác giả, là do sách chứa các tranh minh hoạ có gờ nổi những hình người khoả thân ở tư thế gợi cảm… Mới thấy các cụ ta như đã thấy trước tình cảnh này trong một bài hát xẩm, có câu “vén tay sờ chốn em ngồi”?

Lê Đỗ Huy (tổng hợp)

*Chú thích:
1.  www.newscientist.com/…/dn7845-erotic-images-can-turn-you-blind.html
2. http://abcnews.go.com/Technology/DyeHard/story?id=1042244&page=1
3. http://news.softpedia.com/news/Don-t-Watch-Porn-You-Will-Go-Blind-6429.shtml
4. http://www.imbf.org/722-news.html