Tổng thống Trump ký đạo luật “Sáng kiến Bảo vệ và Tăng cường Đồng minh Quốc tế Đài Loan”

Mới đây, Tổng thống Donald Trump đã ký Đạo luật TAIPEI, thể hiện sự ủng hộ của Washington đối với Đài Loan trong việc tăng cường mối quan hệ với các nước trên thế giới, theo South China Morning Post.

Đạo luật TAIPEI có tên chính thức là Đạo luật Sáng kiến Bảo vệ và Tăng cường Đồng minh Quốc tế Đài Loan, được Thượng viện nhất trí thông qua vào tháng 10/2019. Sau đó, dự luật được gửi lại dàn xếp với phiên bản của Hạ viện và được Tổng thống Trump ký thành luật vào ngày 26/3.

Đạo luật do Thượng nghị sĩ Cory Gardner (đảng Cộng hòa, bang Colorado) và Thượng nghị sĩ Chris Coons (đảng Dân chủ, bang Delaware) chấp bút. Theo đạo luật này, Mỹ nên hỗ trợ Đài Loan tăng cường liên minh trên khắp thế giới trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng tăng cường áp lực và các “chiến thuật bắt nạt” những nước khác.

“Mỹ nên dùng mọi công cụ để hỗ trợ Đài Loan trên trường quốc tế. Đạo luật lưỡng đảng này đòi hỏi cách tiếp cận toàn chính phủ nhằm tăng cường hỗ trợ Đài Loan, đồng thời gửi thông điệp mạnh mẽ tới các quốc gia rằng việc hỗ trợ các hành động của Trung Quốc nhằm làm suy yếu Đài Loan sẽ phải nhận hậu quả”, ông Gardner và ông Coons cho biết trong tuyên bố chung.

Ông Coons cũng nói thêm: “Tôi cảm thấy hài lòng khi Tổng thống đã ký thành luật dự luật này. Đạo luật TAIPEI gửi một thông điệp rõ ràng rằng Mỹ đại diện cho nền dân chủ thị trường tự do của Đài Loan. Tôi mong muốn tìm ra những phương thức bổ sung để hỗ trợ vai trò tích cực của Đài Loan trong các vấn đề quốc tế”.

Theo đạo luật TAIPEI, Mỹ sẽ xem xét cắt giảm cam kết kinh tế, an ninh và ngoại giao với các nước có hành động nghiêm trọng nhằm làm tổn hại Đài Loan.

Ngoài ra, Mỹ nên ủng hộ tư cách thành viên của Đài Loan trong tất cả các tổ chức quốc tế, trong đó không nhất thiết là ở cương vị một quốc gia. Đài Loan cũng nên được cấp tư cách quan sát viên trong các tổ chức quốc tế thích hợp khác.

“Từ nay về sau, Quốc hội Mỹ sẽ tiếp tục gửi một thông điệp tới thế giới rằng nước Mỹ đứng cùng Đài Loan… Chúng tôi [phải] đảm bảo rằng Đài Loan có một ghế trong bàn họp về những quyết định quốc tế, bao gồm cả tại Liên Hợp Quốc,” bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện Mỹ phát biểu khi thông qua dự luật.

Được biết, kể từ năm 2009 khi quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan dưới thời chính quyền Tổng thống Mã Anh Cửu được cải thiện, Đài Loan đã từng là một quan sát viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dưới tên gọi là “Đài Bắc Trung Hoa”. Tuy nhiên, địa vị pháp lý này đã bị bãi bỏ sau khi bà Thái lên nắm quyền năm 2016.

Trong bối cảnh dịch bệnh Vũ Hán đang đe dọa sức khỏe người dân toàn cầu, Mỹ và Trung Quốc đã nảy sinh mối bất đồng về việc Đài Loan bị loại khỏi các cuộc họp của WHO. Các chuyên gia Đài Loan đã phải xoay sở để tham dự một cuộc họp trực tuyến của WHO về vấn đề dịch Vũ Hán vào giữa tháng 2 vừa qua.

Ngoài sự ủng hộ từ Hoa Kỳ, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Thủ tướng Canada Justin Trudeau cũng đã bày tỏ sự ủng hộ việc Đài Loan tham dự các cuộc họp của WHO với tư cách là quan sát viên.

Phản ứng trước đạo luật về Đài Loan của Mỹ, Bắc Kinh đã chỉ trích động thái của các nhà lập pháp Mỹ là những nỗ lực can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Triệu Lập Kiên gọi Đạo luật TAIPEI là “sự vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc Một Trung Quốc”.

Được biết, Đài Loan hiện đang duy trì quan hệ ngoại giao đầy đủ với 15 quốc gia. Từ năm 2016, khi lãnh đạo dân chủ Đài Loan Thái Anh Văn lên nắm quyền, 8 quốc gia đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Bắc để ủng hộ Bắc Kinh. Bà Thái Anh Văn mô tả hành động này là “một phần của loạt hành vi áp bức ngoại giao và quân sự” của Trung Quốc.

Sau khi tái đắc cử vào tháng 1/2020 trong thắng lợi lịch sử, bà Thái tuyên bố rằng Trung Quốc phải xem Đài Loan là một quốc gia độc lập và Đài Loan xứng đáng được đại lục tôn trọng. “Chúng tôi có một bản sắc riêng và chúng tôi là một quốc gia riêng”, bà Thái nói trong một cuộc phỏng vấn với BBC.

Ngoài đạo luật mới về Đài Loan, vào tháng 1 vừa qua, Hạ viện Mỹ cũng đã bỏ phiếu áp đảo để thông qua dự luật ủng hộ nhân quyền và bảo vệ môi trường ở Tây Tạng. Dự luật này đang chờ bỏ phiếu ở Thượng viện. Dự luật kêu gọi Mỹ áp dụng sắc lệnh trừng phạt mạnh mẽ đối với các quan chức Trung Quốc trong việc giam giữ hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm dân tộc thiểu số Hồi giáo khác ở Tân Cương.

Cuối tháng 11/2019, các nhà lập pháp ở cả lưỡng viện cũng đã thông qua một dự luật nhằm ủng hộ phong trào dân chủ Hồng Kông.

Tiểu Phúc (Theo SCMP)