Tổng thống Trump đã ký thông qua Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông

Ngày 27/11 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đặt bút ký thông qua Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông. Quyết định này được cho là sẽ gây ra những phản ứng mạnh mẽ từ Trung Quốc trong bối cảnh hai nước tưởng như gần đi tới một thỏa thuận thương mại giai đoạn 1.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 27/11 đã ký ban hành luật ủng hộ người biểu tình ở Hồng Kông bất chấp sự phản đối giận dữ từ Bắc Kinh, nơi ông đang tìm kiếm một thỏa thuận để chấm dứt một cuộc chiến thương mại căng thẳng, hãng tin Reuters cho hay.

Luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông đã được lưỡng viện Quốc hội Mỹ thông qua tuần trước với số phiếu áp đảo.

Luật này yêu cầu chính phủ Mỹ hàng năm phải ra báo cáo đánh giá liệu Hồng Kông có đủ quyền tự trị để được Mỹ tiếp tục duy trì quy chế thương mại đặc biệt hay không. Quy chế thương mại đặc biệt này giúp Hồng Kông hưởng nhiều ưu đãi hơn trong thương mại với Mỹ so với Trung Quốc Đại lục, chẳng hạn không phải chịu chính sách thuế quan mà Mỹ áp lên hàng Trung Quốc nhập khẩu từ năm 2018 đến nay.

Đạo luật này cũng sẽ mở đường cho việc buộc các quan chức nước ngoài phải chịu trách nhiệm về các vi phạm nhân quyền nhất định tại Hồng Kông. Các án phạt bao gồm cấm quan chức lạm dụng nhân quyền nhập cảnh vào Mỹ và phong tỏa tài sản của họ tại Mỹ.

Bên cạnh đó, theo Reuters, ông Trump cũng đã ký thông qua một đạo luật thứ hai cấm xuất khẩu vũ khí kiểm soát đám đông cho chính quyền Hồng Kông nhằm hỗ trợ người biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông.

“Tôi đã ký những luật này với sự tôn trọng dành cho chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc và người dân Hồng Kông. Các luật này được ban hành với hy vọng các lãnh đạo và đại diện của Trung Quốc và Hồng Kông sẽ có thể giải quyết những khác biệt của họ một cách thiện chí vì nền hòa bình và thịnh vượng lâu dài cho tất cả mọi người” – ông Trump tuyên bố.

Trước đó, theo Reuters, ông Trump không thể hiện gì về việc ông có ký thông qua đạo luật dân chủ Hồng Kông hay không vì ông có vẻ muốn giải quyết thỏa thuận thương mại với Trung Quốc trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11/2020.

Trung Quốc từng nhiều lần đe dọa “Mỹ phải gánh chịu toàn bộ hậu quả” nếu luật trên được phê chuẩn. “Trung Quốc kêu gọi Mỹ nhận ra tình hình, ngay lập tức sửa sai, ngăn chặn dự luật liên quan đến Hồng Kông trở thành luật, ngừng mọi lời nói và hành động can thiệp vào các vấn đề Hồng Kông và can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Nếu không, tất cả các hậu quả phát sinh từ đó sẽ do Mỹ gánh chịu” – Bộ Ngoại giao Trung Quốc cảnh báo ngày 26/11.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, người ủng hộ mạnh mẽ các dự luật bảo vệ Hồng Kông, đã hoan nghênh quyết định ký các dự luật này thành luật của ông Trump. “Nước Mỹ bây giờ có các công cụ mới và ý nghĩa để ngăn chặn ảnh hưởng và can thiệp sâu hơn từ Bắc Kinh vào các vấn đề nội bộ của Hồng Kông”, ông Rubio nói trong một tuyên bố phát đi hôm 27/11.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Jim Risch nói rằng luật mà ông Trump vừa ký là “một bước tiến quan trọng trong việc buộc Đảng Cộng sản Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho việc họ làm xói mòn quyền tự trị của Hồng Kông và hành vi đàn áp của họ đối với nhân quyền cơ bản [tại Hồng Kông]”.

Các cuộc biểu tình ở Hồng Kông bắt đầu diễn ra hồi tháng 6 sau khi chính quyền Hồng Kông dự định thông qua một dự luật dẫn độ, trong đó cho phép đưa người phạm tội sang Trung Quốc đại lục xét xử. Dự luật này đã được chính quyền Hồng Kông rút lại sau đó.

Các cuộc biểu tình ở Hồng Kông đã tiếp tục bùng phát thành một phong trào dân chủ, dẫn tới các vụ đụng độ bạo lực giữa cảnh sát và người biểu tình. Tính đến hết ngày 18/11, đã có ít nhất 4.600 người bị bắt trong các vụ biểu tình diễn kể từ hồi tháng 6 đến nay.

Gia Hưng (T/h)