Thần Thoại Hy Lạp: Đại hồng thủy Deucalion và bài học cảnh tỉnh hậu nhân

“Đại hồng thủy Deucalion” là một đại kiếp nạn của nhân loại được kể lại trong Thần thoại Hy Lạp, xảy ra ở thời điểm đạo đức con người trên thế gian vô cùng xấu xa bại hoại, không một việc ác nào là không làm, kể cả việc xúc phạm các chư Thần… 

Câu chuyện bắt đầu khi Lycaon – vua xứ Arcadia, một kẻ vô cùng kiêu căng ngạo mạn, tỏ ý khinh mạn Thần Zeus. Lycaon sinh lòng đố kỵ khi thấy người ta tôn kính Thần Zeus, và nói rằng: “Thần Zeus chắc gì đã linh ứng? Để ta thử thách trí tuệ của ông ấy một phen.”

Lycaon bèn sai người giết một đứa bé, rồi mang đến tế trước đền Thần Zeus, để xem Thần có nhận ra đây là thịt trẻ con hay không. Thần Zeus vô cùng thịnh nộ vì hành vi xấc xược này, Ngài ngay lập tức trừng phạt Lycaon bằng cách biến y thành một con sói, suốt đời phải sống cô độc trong núi sâu vì sự khát máu và tàn nhẫn của mình.

Tuy nhiên sau chuyện này, Zeus nhận ra nhân loại đã quá xấu xa rồi. Sau nhiều ngày bàn bạc với Chư Thần Olympic, Ngài quyết định xóa sổ toàn bộ nhân loại. Ban đầu Zeus muốn dùng sấm sét, nhưng chư Thần can rằng nếu dùng sấm sét thì mọi thứ không thể tái tạo lại được nữa, nên Zeus bèn chuyển sang dùng Hồng thủy để thanh tẩy thế giới. 

Thần Zeus lệnh cho các vị Thần cai quản việc mưa bão và cuồng phong hành động, lệnh cho Thần biển Poseidon phối hợp tạo ra sóng thần nhấn chìm các lục địa, lại cấm các vị Thần có khả năng xua tan mưa bão rời khỏi đỉnh Olympic.

Trước giờ giáng kiếp nạn, Thần Zeus nhìn thấy ở trần gian còn có hai vợ chồng là Deucalion và Pyrrha là hai người nhân nghĩa, công bằng và chính trực, luôn tuân theo lời giáo huấn của Thần. Ngài rất hài lòng, quyết định sẽ lưu lại vợ chồng họ và còn định ra họ sẽ là thủy tổ của nhân loại trong nền văn minh tiếp theo. 

Thần Prometheus nhận ý chỉ của Zeus, đến báo trước kiếp nạn cho vợ chồng Deucalion, dặn dò họ đóng một chiếc hòm gỗ lớn chứa đầy đủ lương thực, khi mưa xuống chui vào hòm thì sẽ thoát khỏi kiếp nạn.

Hai vợ chồng Deucalion làm theo lời dặn. Khi họ đóng xong chiếc hòm gỗ cũng là lúc mưa đổ xuống ào ào như trút nước, mưa liên tiếp trong hàng trăm ngày, biển dâng ngập đất liền, dâng tận lên cả những đỉnh núi cao ngất trời. Con người, làng mạc, hoa màu, động thực vật đều bị nhấn chìm trong dòng nước xiết. Cả những con chim bay trên bầu trời cũng hoảng hốt vì không còn chỗ để đậu, chúng vỗ cánh đến khi kiệt sức rồi cũng rơi xuống nước mà chết. Cả thế giới gần như không còn gì ngoài màu xanh của biển.

Đại hồng thủy đi qua, đến tận sau khi lương thực của vợ chồng Deucalion đã dùng hết thì nước mới rút cạn. Hai vợ chồng ra khỏi hòm sau không biết bao nhiêu ngày tháng không thấy ánh mặt trời. Họ kinh ngạc và sợ hãi trước cảnh vật tan hoang, tiêu điều trên mặt đất. Họ băn khoăn không biết rồi đây mình sẽ phải sống như thế nào, khi mà thế gian chỉ còn lại hai người?

Tuy vậy, họ vẫn làm lễ tạ ơn chư Thần vì đã lưu lại họ trong đại kiếp nạn này. Chính vào lúc ấy, trên không trung truyền xuống lời phán bảo của Thần Zeus: “Các ngươi hãy lấy vải che mặt và ném lại sau lưng mình xương của mẹ các ngươi!”

Hai vợ chồng ngạc nhiên, nhưng rồi Deucalion hiểu ra: “Mẹ của chúng ta chính là Đất, Đất là mẹ của muôn loài! Xương của Đất chính là Đá!”

Họ bèn làm theo lời Thần, lấy vải che mặt và ném từng hòn đá nhặt được về phía sau. Thật kỳ diệu! Dưới phép màu của Thần, mỗi hòn đá Deucalion ném ra đều trở thành một người đàn ông, mỗi hòn đá Pyrrha ném ra đều trở thành một người phụ nữ.

Sau kiếp nạn, nhân loại mới lại bắt đầu, họ xây dựng một nền văn minh mới với thủy tổ là vợ chồng Deucalion và Pyrrha, trong sự lương thiện, chân thành và lòng tôn kính đối các vị Thần Olympic.

Lời bàn

Thần Zeus xóa sổ nhân loại, bởi vì đạo đức của nhân loại đã quá bại hoại, đến mức ngay cả Thần họ cũng không coi ra gì, dám xem thường Thần, thậm chí là sát sinh để hiến tế Thần. 

Hành vi ngạo mạn của Lycaon không phải là nguyên nhân khiến Zeus đưa ra quyết định, mà chỉ như là một giọt nước tràn ly. Nếu nhân loại không xấu xa và kiêu căng đến mức đó thì cũng không thể xuất hiện hạng người như Lycaon được, vì vậy nhân loại cần chịu trách nhiệm, chỉ những người vẫn giữ được mình, không sa đọa như vợ chồng Deucalion mới được Thần ưu ái cứu thoát khỏi kiếp nạn.

Câu chuyện này ngoài tác dụng khuyến thiện và răn đe người ta nên cảnh tỉnh trước những hành vi xấu xa và bất kính với Thần của bản thân ra, còn nhắc nhở một điều hết sức chân thực: Con người dù cho rằng bản thân to lớn vĩ đại, hay thông minh tài trí thế nào thì cũng không là gì so với Thần. Thần muốn giáng tai họa cho nhân loại là chuyện vô cùng dễ dàng, và việc tạo ra nhân loại mới lại càng đơn giản hơn. Thần Zeus thậm chí không cần phải đích thân ra tay, chỉ dùng Thần lực hỗ trợ, hai người bình thường là Deucalion và Pyrrha tùy tiện ném đá về phía sau lưng cũng có thể tạo ra nhân loại mới.

Thần Phật là từ bi với chúng sinh, là có thể cứu độ con người. Nhưng lòng từ bi của Thần Phật không phải là điều con người có thể lợi dụng, và Thần Phật cũng không phải vì để cứu độ con người mà sinh ra. Dù không có con người, thậm chí không có Trái Đất, thì Thần Phật vẫn là Thần Phật, điểm này nhiều người dường như không thể minh bạch được.

Một số người cũng có đức tin nhất định vào Thần Phật, nhưng cho rằng Thần Phật thì phải có trách nhiệm như thế nào đó với mình, phải bảo hộ mình, phải ban cho mình cầu được ước thấy, không đáp ứng yêu cầu của mình thì tức là Thần Phật không linh, hễ bị tai nạn gì thì nói rằng Thần Phật thiếu trách nhiệm,…  Đây chẳng phải là mặc cả, tính sổ với Thần Phật sao? 

Sự kiêu ngạo của con người ngày nay e là đã vượt qua rất nhiều so với vua Lycaon khi xưa, nếu còn tiếp tục thì điều chờ đợi nhân loại và thế giới phía trước là những gì? Khi tất cả con người đều không còn tốt nữa, thì trừ khi chịu thức tỉnh và hối cải, nếu không sẽ tự đưa mình đến chỗ diệt vong, việc sáng tạo ra nhân loại mới đối với Thần Phật là điều vô cùng dễ dàng…

Thế Di