Tàu Hải Dương 8 của TQ chỉ cách bờ biển Phan Thiết 185km

Tàu Hải Dương Địa chất 8 của Trung Quốc mới đây đã mở rộng phạm vi hoạt động, đến gần bờ biển Việt Nam hơn ngay sau khi Mỹ và Úc tuyên bố quan ngại về các hành động của Bắc Kinh tại vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.

Ngày 24/8 (theo giờ Việt Nam), ông Ryan Martinson, thành viên chủ chốt của Viện Nghiên cứu Hải quân Trung Quốc thuộc Đại học Chiến tranh Hải quân Hoa Kỳ đăng trên Twitter rằng, tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc đang khảo sát ở vị trí rất gần với bờ biển Việt Nam.

Theo nguồn dữ liệu từ Marine Traffic, một trang web theo dõi hoạt động của tàu biển quốc tế thì tàu Hải Dương Địa chất 8 này cùng ít nhất 4 tàu hộ tống đang tiếp tục hoạt động khảo sát tại Vùng Đặc quyền Kinh tế của Việt Nam (EEZ), cách đảo Phú Quý của Việt Nam khoảng 102km và cách bờ biển Phan Thiết khoảng 185km.

Ngoài ra, còn có ít nhất hai tàu hải quân của Việt Nam đang theo sát nhóm tàu của Trung Quốc.

Được biết, trước khi phía Trung Quốc mở rộng phạm vi hoạt động của tàu khảo sát địa chất trên, trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Úc Scott Morrion tại Hà Nội ngày 23/8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ rằng ông “vô cùng quan ngại” về những diễn biến gần đây trên Biển Đông.

“Chúng tôi quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp gần đây trên Biển Đông, nhất trí cùng hợp tác duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, và phải giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982…”, Thủ tướng Phúc nói. 

Theo đó, Thủ tướng Úc Morrion đã thúc giục các nước láng giềng của Trung Quốc không nên chịu đựng, không nên để chủ quyền của mình bị đe dọa đồng thời yêu cầu các bên cần tôn trọng các quy tắc quốc tế trong hành xử tại khu vực.

“Những nguyên tắc đó là tự do hàng hải, tự do hàng không, đảm bảo các quốc gia có thể theo đuổi các cơ hội phát triển hiện hữu trong vùng đặc quyền kinh tế và vùng biển của họ, và có thể tiến hành công việc đó theo cách không bị ngăn cản”, ông Morrison nói.

Chỉ vài tiếng sau phát biểu của Thủ tướng Phúc, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đáp trả bằng việc đòi được ‘tôn trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán’ đồng thời hy vọng các nước trong vùng biển liên quan có thể “hợp tác với Trung Quốc để duy trì sự hòa hợp và yên bình tại các vùng biển có liên quan”.

Trước đó, ngày 22/8, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng lên tiếng quan ngại sâu sắc về sự can thiệp của Trung Quốc vào các hoạt động dầu khí tại vùng biển Việt Nam tuyên bố chủ quyền. “Hoa Kỳ quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc tiếp tục can thiệp vào hoạt động dầu khí lâu dài của Việt Nam trong khu vực được tuyên bố là Đặc quyền kinh tế của Việt Nam. 

Điều này làm dấy lên một câu hỏi nghiêm túc về cam kết của Trung Quốc, trong đó có Tuyên bố ASEAN – Trung Quốc về Ứng xử của Các bên ở biển Đông, đối với giải pháp hòa bình trong các tranh chấp hàng hải”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nói.

Ngay ngày hôm sau (23/8), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng đã đáp trả tuyên bố của Mỹ. Theo đó, Bắc kinh cho rằng Washington “đang gieo mầm chia rẽ và có các động cơ ngầm” với “mục đích là mang tới hỗn loạn cho tình hình tại Biển Nam Trung Hoa và gây tổn hại tới hòa bình và ổn định khu vực. Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này”, ông Cảnh nói.

Tuy nhiên, theo Reuters, một trong những hãng truyền thông uy tín hàng đầu thế giới thì chỉ ngay ngày 25/8, Trung Quốc đã cho Tàu Hải Dương Địa chất 8 lùi ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. 

Vũ Tuấn (t/h)