Những yếu tố tạo nên một đứa trẻ ưu tú

Người ta nói những thói quen tốt sẽ giúp hình thành một đứa trẻ ưu tú. Vậy những thói quen đó là gì và liệu có thể áp dụng với mọi trẻ em theo cùng một cách không?

Những người ủng hộ giáo dục trẻ em từ góc độ sư phạm tin rằng tập cho trẻ tính kiên trì để tiếp thu và thích ứng với kiến thức học được từ thời thơ ấu là điều vô cùng quan trọng.

Có người nói “cùng một lớp học, cùng một giáo viên” là một đóng góp lớn để giáo dục một đứa trẻ xuất sắc. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ em đều có tốc độ phát triển như nhau hoặc có cùng sở trường. Vậy điều gì tạo nên sự khác biệt trong cách suy nghĩ và hành xử của mỗi đứa trẻ? Điều gì làm cho một số học sinh nổi bật, trong khi một số khác tụt lại phía sau?

Một số người tin rằng câu trả lời rất có thể nằm ở chỉ số IQ của trẻ. Nó được xem như yếu tố chính quyết định tư duy của một đứa trẻ.

Những người khác lại có ý kiến khá khác biệt, rằng chỉ số IQ của một đứa trẻ chỉ đóng khoảng 20% vai trò trong quá trình học tập, mà tác nhân chính có thể nằm trong các yếu tố di truyền, ngụ ý rằng có rất ít yếu tố có thể thay đổi một đứa trẻ sau khi sinh.

Chìa khóa dẫn đến thành công

Mặc dù rất khó để thay đổi thuộc tính di truyền của một đứa trẻ, nhưng có một yếu tố quyết định mà người lớn có thể kiểm soát linh hoạt. Đó chính là thói quen. Thói quen tốt có tác động lớn nhất đến việc đạt được mục tiêu và thành tựu trong học tập cũng như trong cuộc sống sau này của trẻ.

Tuy nhiên, nói thường dễ hơn làm. Đã bao nhiêu lần bạn nghĩ đến hoặc viết ra những quyết tâm của mình? Những quyết tâm để thay đổi, để cải thiện bản thân, chẳng hạn như: “Tôi muốn phát triển những thói quen tốt hơn vì những thói quen xấu đang ngăn cản tôi đạt được mục tiêu của mình”.

Việc hình thành thói quen tốt cần có thời gian và sự kiên trì do đó phải được hình thành từ khi còn nhỏ. Sau đây là những minh họa về các kết quả khác nhau từ những trường hợp khác nhau.

Có một cậu bé trong lớp học nghệ thuật, thường đến lớp muộn và rất thụ động trong lớp. Đứa trẻ kia là một bé gái, luôn luôn đúng giờ; cô bé thậm chí có thể chuẩn bị sẵn sàng để đi học từ rất sớm.

Trong một ngày thời tiết xấu và cũng vào giờ nghệ thuật, bạn có thể cho rằng hầu hết đám trẻ sẽ bị trễ do thời tiết, nhưng cô bé lại xuất hiện đúng giờ như thường lệ cùng với mẹ mình. Cô bé ấy là đứa trẻ duy nhất xuất hiện vào ngày hôm đó. Theo thời gian, kỹ năng vẽ của cô bé được cải thiện một cách nhanh chóng, trong khi cậu bé dường như bị tụt lại.

Một ngày khác, trong cuộc trò chuyện giữa cha mẹ về con cái và tài năng của chúng, mẹ cô bé nói: “Tài năng là điều quan trọng. Nhưng so với tài năng thì thái độ còn quan trọng hơn”. Bà nhấn mạnh rằng chìa khóa để làm việc nghiêm túc chính là đúng giờ. Thái độ của một người giống như một khuôn khổ, là điều kiện học tập cho trí não và sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả.

Bốn thói quen tốt giúp con bạn có được một nền tảng vững chắc trong cuộc sống

1. Quản lý thời gian là chìa khóa để thành công

Có thể nói rằng những người thành công là những người quản lý thời gian tốt, bởi vì việc đúng giờ đòi hỏi người đó phải rèn luyện tính kỷ luật và tinh thần trách nhiệm. Các phẩm chất này liên quan mật thiết đến việc người khác sẽ phản ứng thế nào với họ cũng như đưa đến cho họ những cơ hội tốt.

Việc đúng giờ thể hiện khả năng quản lý thời gian tốt. Một thời khóa biểu được xây dựng tốt là điều cần thiết để nâng cao tinh thần trách nhiệm đối với việc học tập và cuộc sống nói chung. Điều này có được từ khả năng quản lý thời gian của một người, và cũng là kết quả của quá trình giáo dục. Do đó, dạy trẻ biết đúng giờ và biết quản lý thời gian là điều vô cùng quan trọng.

2. Ngăn nắp

Người ta nói, sự ngăn nắp rèn luyện cho ta tính trật tự và sự tập trung. Một lần, người kia được trả tiền để sắp xếp lại phòng của một đứa trẻ. Khi bước vào phòng, anh ngạc nhiên khi thấy tình trạng lộn xộn: Sách, đồ chơi, quần áo và những thứ linh tinh khác đang nằm khắp nơi, cùng với ba chú chuột lang. Anh hỏi: “Làm thế nào một đứa trẻ có thể sống và học tập ở một nơi như thế?”, rồi nói thêm: “Căn phòng vừa lộn xộn lại còn có mùi”.

Không lâu sau câu nói ấy, bọn trẻ và anh đã dọn dẹp lại hết căn phòng. Các em tham gia dọn dẹp và vứt bỏ những thứ chúng không cần. Khi căn phòng đã gọn gàng, các em vui vẻ ngồi xuống bàn và bắt đầu đọc sách, không cả chú ý đến người dọn dẹp đang bận rộn trong phòng.

Theo một nghiên cứu của Trường ĐH Harvard, những đứa trẻ gọn gàng và có một máy tính để bàn sạch sẽ là những em có điểm số tốt, tính cách hướng ngoại, tập trung và giỏi chịu đựng. Trẻ em không có thói quen dọn dẹp là những người hay quên, hay làm mất đồ và có thái độ chậm chạp.

3. Đọc

Đọc sách có thể giúp ích cho sự thịnh vượng cả đời. Theo một cuộc khảo sát, 80% sinh viên đứng đầu trong kỳ thi tuyển sinh đại học thường thích đọc sách. Một sinh viên có điểm số cao môn ngôn ngữ nói rằng càng đọc nhiều thì ý thức ngôn ngữ của anh càng trở nên mạnh mẽ hơn. Những đứa trẻ thích đọc có tư duy tương đối trưởng thành và tinh tế hơn so với những đứa trẻ không thích đọc. Chúng dường như không có xu hướng thiên vị và cũng không bướng bỉnh. Chúng độc lập, có suy nghĩ riêng của mình, và không dễ bị cuốn theo cái gì đó một cách mù quáng.

Tốt nhất là nên bắt đầu đọc sách cho trẻ từ khi còn nhỏ. Hai mươi phút cho một câu chuyện trước khi đi ngủ sẽ là một khởi đầu tuyệt vời. Vào khoảng năm tuổi, trẻ em có thể thử học một số từ vựng để chuẩn bị cho việc đọc sau này khi chúng lớn lên.

4. Thể thao

Hoạt động thể chất nuôi dưỡng sự tự tin và sự tôn trọng. Trên một tài khoản xã hội, một người mẹ chia sẻ: “Con trai của bạn tôi là đứa bé không có chút tự tin nào. Cậu bé đã từng tham gia một trò chơi nhảy xa ở trường mẫu giáo và giành chiến thắng. Sau khi được khen ngợi kể từ lần đó, nó trở nên cởi mở và năng động hơn, bởi vì nó đã chứng tỏ được thế mạnh của mình và có được sự tự tin. Đó là những gì thể thao có thể mang đến cho một người!”

Các chuyên gia cho rằng 3 giờ tập thể thao hoặc hoạt động ngoài trời hàng ngày là tối thiểu đối với trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 1,5 đến 5 tuổi. Nếu có thể, ta nên khuyến khích chúng tham gia vào ít nhất một loại hình thể thao. Chơi thể thao, chẳng hạn như cầu lông, bóng rổ,… không chỉ cho phép chúng giải tỏa áp lực và năng lượng, mà còn giúp phát triển cơ thể và tăng cường thị lực.

Như nhà văn Nhật Bản Haruki Murakami từng nói: “Thể thao mang lại những điều tốt đẹp, có thể vô hình đối với mắt thường, nhưng lại được cảm nhận sâu sắc bằng tâm trí”.

Bảo San, theo VT