Mỹ đe dọa tấn công lãnh thổ Iran hoặc các lực lượng do Iran hậu thuẫn

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper hôm 13/1 tuyên bố, Washington có quyền tấn công vào lãnh thổ Iran hoặc các lực lượng ủy nhiệm do chính quyền Tehran hậu thuẫn tại Iraq để bảo vệ các lợi ích của Mỹ, theo NPR.

Trong cuộc phỏng vấn với NPR vào hôm 13/1, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết, theo Điều II trong Hiến pháp Hoa Kỳ, Tổng thống Mỹ có đầy đủ thẩm quyền cho phép quân đội nước này tập kích vào các lực lượng trên lãnh thổ Iran trong trường hợp các lợi ích của Hoa Kỳ bị nhắm làm mục tiêu tấn công.

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ cho hay Đạo luật Ủy quyền Sử dụng Lực lượng Quân sự (AUMF) cũng cho phép quân đội Mỹ tấn công các lực lượng ủy nhiệm được Iran hậu thuẫn tại Iraq.

Trong khi các quan chức Mỹ và Iran đều cho rằng khả năng đối đầu giữa 2 bên đã giảm đi rất nhiều, ông Esper khẳng định Mỹ vẫn đang theo dõi chặt chẽ các khu vực quân sự có khả năng đe dọa đến lợi ích của nước này.

“Chúng tôi sẽ duy trì quyền tự vệ cũng như hành động để buộc các lực lượng ủy nhiệm của Iran phải chịu trách nhiệm cho hành động của họ bất cứ khi nào thích hợp và đủ căn cứ pháp lý“, ông Esper nói với NPR, đồng thời cho biết thêm việc hạ sát tướng Iran Qassem Soleimani cũng là để tự vệ.

“Mỹ giờ đây an toàn hơn so với vài tuần trước, bởi vì chúng tôi đã loại bỏ được Qassem Soleimani, nỗi kinh hoàng hàng đầu thế giới và có tay nhuốm máu hàng trăm lính Mỹ”, ông Esper nói thêm, đồng thời nhấn mạnh vụ không kích tiêu diệt tướng Iran còn nhằm thiết lập lại đòn răn đe với Tehran.

Cuộc phỏng vấn diễn ra khi chính quyền Trump đang nỗ lực bảo vệ quyết định tiêu diệt tướng Soleimani của Iran. Mặc dù Tổng thống Donald Trump và các quan chức cấp cao của Nhà trắng đã có những phát ngôn không nhất quán về mối đe dọa mà Washington đang đối mặt, ông Esper khẳng định Lầu Năm Góc sẽ “có cách giải thích rất cặn kẽ” về lý do hạ sát tướng Soleimani.

Tổng thống Trump và một số quan chức trong chính quyền của ông mô tả cuộc không kích nhằm vào tướng Soleimani là biện pháp phòng vệ chính đáng để ngăn chặn các cuộc tấn công “sắp xảy ra” do tư lệnh Iran lên kế hoạch. Tuy nhiên Quốc hội Mỹ, chủ yếu là các thành viên thuộc Đảng Dân chủ đã chỉ trích việc thiếu thông tin tình báo và cho rằng Tổng thống Mỹ đã vượt quyền khi quyết định tiêu diệt tướng Iran mà không có sự đồng ý từ Quốc hội.

“Truyền thông tung tin giả và các đối tác bên đảng Dân chủ vẫn đang nỗ lực để xác định liệu kẻ khủng bố Soleimani có đang sắp tiến hành các cuộc tấn công trong tương lai hay không, và liệu đội ngũ của tôi có đồng nhất quan điểm hay không”, Tổng thống Donald Trump viết trên mạng xã hội Twitter ngày 13/1.

“Câu trả lời cho cả hai câu hỏi này là chắc chắn có, nhưng điều đó không thực sự quan trọng vì quá khứ kinh hoàng của ông ta”, Tổng thống Trump viết tiếp.

Ông Trump sau đó tiếp tục cáo buộc một số kênh truyền thông và Đảng Dân chủ “tìm cách biến kẻ khủng bố Soleimani thành một người tuyệt vời”, chỉ vì ông đã làm một điều mà Mỹ nên làm trong suốt 20 năm qua: hạ sát tướng cấp cao Iran.

Trước đó hôm 12/1, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ William Bar cũng khẳng định Tổng thống Trump có thẩm quyền ra lệnh hạ sát Soleimani và Nhà Trắng đã tham vấn với Bộ Tư pháp trước khi cuộc không kích diễn ra. Đặc biệt, tướng Iran có các hành động nhắm vào người Mỹ và các đồng minh của Mỹ, cho nên cuộc không kích nhắm vào tướng Iran là “hành động tự vệ hợp pháp”.

Căng thẳng Mỹ-Iran leo thang sau khi Mỹ không kích hạ sát Soleimani, tư lệnh đặc nhiệm Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, bên ngoài sân bay Baghdad, Iraq hôm 3/1. Để trả đũa, Iran cũng đã phóng hàng chục tên lửa vào 2 căn cứ có lực lượng Mỹ đồn trú ở Iraq vào hôm 8/1, nhưng không có thương vong.

Thiện Thành (t/h)