Makye Ame – Nơi trải nghiệm văn hóa Tây Tạng qua những món ăn đặc sắc

Makye Ame được đánh giá là nhà hàng Tây Tạng tuyệt vời nhất trên thế giới có lẽ không chỉ vì các món ăn đặc sắc mà người ta còn có thể trải nghiệm văn hóa Tây Tạng ở nơi đây.

Nằm ở trung tâm Lhasa, thủ phủ của khu tự trị Tây Tạng, Makye Ame được sơn một màu vàng thuần nhất, khiến nó trở nên tách biệt hẳn so với tất cả các tòa nhà quét vôi trắng toát trong phố cổ Lhasa.

“Quay về lại năm 1997, tôi đã đến nơi đây trong một chuyến công tác và định cầu nguyện thì tình cờ “vấp” chân ở tòa nhà này“, Tsering Wangchen, chủ sở hữu Makye Ame hiện tại kể lại.

Với bộ ria mép được cắt tỉa hoàn hảo và tiếng Trung Quốc không chê vào đâu được, Wangchen rất hấp dẫn và lôi cuốn. Sự hiện diện của anh ngay lập tức thu hút sự chú ý của mọi người trong gian phòng. Anh cho biết mình đến từ tỉnh của người Tây Tạng du mục, Hồng Nguyên, Tứ Xuyên, và là người dẫn chương trình truyền hình trước khi bắt đầu trong ngành công nghiệp nhà hàng.

“Lúc đó, tôi nghĩ màu vàng của tòa nhà có gì đó bất thường và vì vậy tôi đã bước vào“, anh nói. “Ở Tây Tạng, những ngôi nhà màu vàng rất đặc biệt. Đó là màu sắc thường dành cho các tu sĩ và tu viện“.

Bên trong tòa nhà, anh nhìn thấy một nhà hàng do 3 người phụ nữ Mỹ quản lý. Wangchen đã dành phần còn lại của kỳ nghỉ ở Lhasa, thường xuyên tới quán ăn và trở thành bạn với họ.

“Một trong số họ thành thạo tiếng Tây Tạng và cô ấy nói tòa nhà này có 300 năm lịch sử“, anh nói. “Nó từng là một quán rượu và được sơn màu vàng khi người dân địa phương nhận thấy rằng Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 6 là người bảo trợ nó“.

Những bà chủ người Mỹ đã chuyển đổi không gian này  thành một nhà hàng phương Tây và phục vụ những loại thức ăn đơn giản như pizza và pasta với thỉnh thoảng với các món Nepal và Ấn Độ. Họ cũng cho Wangchen biết họ có ý định về lại Mỹ và muốn bán nhà hàng.

Có vẻ hơi buồn cười nhưng Wangchen đã đề nghị mua lại, và những người phụ nữ này đã xem xét nghiêm túc điều này trước sự ngạc nhiên của cựu MC này.

“Và thế là tôi đã mua nó“, anh nói. “Đó là một mức giá hợp lý“.

Wangchen đã tiếp quản nhà hàng và thay đổi hoàn toàn thực đơn; anh quyết định tạo nên dấu ấn nhà hàng của mình bằng các món ăn Tây Tạng truyền thống pha lẫn hiện đại. Dưới bàn tay điều hành của ông chủ mới, giờ đây Makye Ame đã trở thành nhà hàng nổi tiếng nhất trong thị trấn.

“Chúng tôi đặt tên nhà hàng là Makye Ame theo một bài thơ của Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 6“, Wangchen nói. Makye Ame tiếng Tây Tạng có nghĩa là “cô gái chưa chồng”. Một số người giải thích rằng như một bức thơ tình, truyền thuyết kể về một Lạt Ma trẻ khi tá túc ở một lữ quán thì một cô gái trẻ đã nhìn trộm và chiếm lấy trái tim của vị Lạt Ma trẻ này. Bài thơ này đã gây nhiều tranh cãi vì các Lạt Ma không được phép truy cầu sự lãng mạn, thế nhưng nó lại là một cốt truyện tuyệt vời cho một nhà hàng.

Đến nay, Makye Ame có chi nhánh ở Bắc Kinh, Thành Đô, và Vân Nam, không dừng lại ở đó Wangchen vẫn đang hướng đến mục tiêu tiếp theo là Nepal và Mỹ.

Về thức ăn, thực đơn Makye Ame có thực đơn đặc sắc sự kết hợp giữa những món ăn Tây Tạng trong khu vực pha lẫn phong cách hiện đại.

“Tây Tạng lịch sử có thể được chia thành 3 khu vực khác nhau: Amdo, Kham và U-Tsang“, Wangchen nói. “Mỗi khu vực đều mang một sự khác biệt riêng của mình”.

Lúa mạch hoặc tsampa là những nguyên liệu chủ yếu trải dài suốt khu vực Tây Tạng rộng lớn. Yak (li ngưu, bò lông dài Tây Tạng) là một thành phần vô cùng phù hợp. Phía nam Tây Tạng có thể trồng một chút kê và ở miền đông Tây Tạng, quê nhà của Wangchen, có một loại nấm chỉ mọc vào một tháng trong năm trên những cánh đồng cỏ.

“Bạn phết một chút bơ, tsampa, và muối lên món nấm này và nấu trên bếp“, anh nói.

Ở Makye Ame, nấm shiitake được dùng thay cho nấm cỏ Tây Tạng quý hiếm. Chúng được bọc một lớp bơ yak và muối, thêm chút ớt rắc lên theo một liều lượng nhất định.

“Chúng tôi biến tấu thêm ẩm thực Trung, Ấn và phương Tây vào món ăn truyền thống của Tây Tạng”, Wangcheng lưu ý. “Nếu chúng tôi chỉ phục vụ món ăn truyền thống thì người bình thường khó mà chấp nhận nó được“.

Sự thành công của Makye Ame nằm ở tính linh hoạt trong thực đơn. Thực đơn này vẫn dung hòa được ẩm thực mang tính chất tiêu biểu của Tây Tạng, đồng thời vẫn có được một số thay đổi nho nhỏ dành cho những thực khách không thể “làm bạn đồng hành” với bơ, yak và tsampa.

Về phong cách hiện đại, thực đơn của Makye Ame có sườn cừu kết hợp với khoai tây chiên và xúc xích yak chiên. Ảnh hưởng của ẩm thực Ấn Độ có thể được nhìn thấy trong phần ăn Biryani. Ngoài ra, còn có món rau bina tuyệt vời được nấu với pho mát yak.

Về phong cách truyền thống, có trà bơ và rất nhiều món làm từ yak. Có món lưỡi yak nấu với bột hành tây dại, bít tết yak, thịt yak với bánh lúa mạch vùng cao, thịt yak khô, và sữa chua yak. Sữa chua yak vừa được khuấy tươi mới, ngọt ngào và sền sệt; đây thật sự là món sữa chua yak tuyệt vời nhất.

Tuy nhiên, món ăn đặc sắc nhất nơi đây có lẽ là súp thịt cừu nấu với củ cải, một đặc sản của Lhasa, vị ngon ngọt thấm đến tận xương tủy. “Món súp này làm tôi nhớ nhà“, Yeshi Drolma, một người Tây Tạng nói trong bữa tối. “Tôi được đưa về thời thơ ấu và những món ăn của mẹ“.

Đối với Wangchen, mục tiêu của anh là muốn phát triển văn hóa Tây Tạng. Trong nhà hàng ở Bắc Kinh, Vân Nam, và Thành Đô, tất cả các nguyên vật liệu đều nhập trực tiếp Tây Tạng, việc trang trí mỗi nhà hàng cũng được đầu tư rất nhiều. Bạn có thể nhận ra một churner bơ yak ở một góc cạnh nào đấy hoặc trên một tấm thảm. Đôi khi, anh còn thuê một số nhạc sĩ chơi nhạc sống trong một góc nhà hàng.

“Makye Ame không chỉ là một nhà hàng“, anh nói. “Makye Ame còn là một sân khấu nơi người ta có thể trải nghiệm văn hóa Tây Tạng“.

Mai Mai, theo Munchies