Dự luật Nhân quyền Hồng Kông một khi thông qua sẽ ảnh hưởng thế nào tới Trung Quốc?

Quốc hội Hoa Kỳ đang tích cực thúc đẩy “Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông”, nhiều người tin rằng một khi dự luật này có hiệu lực sẽ ngăn chặn Trung Quốc vi phạm chính sách “một quốc gia hai chế độ” tại Hồng Kông. 

Theo phân tích của chuyên gia, một khi dự luật được thông qua, Hoa Kỳ có thể giám sát tình hình tự trị tại Hồng Kông, nếu Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vẫn không nhường bước sẽ không chỉ khiến địa vị trung tâm tài chính của Hồng Kông bị xâm hại, mà ngay cả nền kinh tế Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. 

Quốc hội Hoa Kỳ tích cực thúc đẩy Dự luật Nhân quyền Hồng Kông

Vào ngày 17/9, Quốc hội Hoa Kỳ đã tổ chức một phiên điều trần về Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông, đại diện Hồng Kông là Hoàng Chi Phong – Tổng thư ký của đảng dân chủ Demosistō và ca sĩ Hà Vận Thi đã tham dự phiên điều trần. 

Hoàng Chi Phong phát biểu, chế độ hiện nay của Hồng Kông là “một quốc gia, hai chế độ” đang có nguy cơ chuyển thành “một quốc gia, một chế độ”. Hà Vận Thi nói rằng Hồng Kông đang dẫn đầu trong cuộc đối kháng giữa thế giới tự do và chế độ độc tài. Nếu Hồng Kông sụp đổ, thế giới tự do phương Tây cũng sẽ đối mặt với các mối đe dọa.

Vào ngày 18/9, Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, bà Nancy Pelosi, lãnh đạo Đảng Cộng hòa, và các đại diện của Đảng Dân chủ đã tổ chức một cuộc họp báo, nói rằng họ sẽ nhanh chóng thông qua Dự luật Nhân quyền Hồng Kông và hỗ trợ người dân Hồng Kông theo đuổi công lý và tự do.

Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông do Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio đồng bảo trợ và giới thiệu ra Quốc hội Mỹ từ tháng Sáu, thời điểm sau khi bùng nổ các cuộc biểu tình quy mô lớn tại Hồng Kông.

Dự luật này yêu cầu Hoa Kỳ phải xem xét tình trạng tự trị của Hồng Kông hàng năm có phù hợp với chế độ ưu đãi của Hoa Kỳ hay không. Nếu Hồng Kông xây dựng một nghị định liên quan đến an ninh quốc gia, Tổng thống và Ngoại trưởng Hoa Kỳ sẽ kiểm tra xem có bất kỳ mâu thuẫn nào với Tuyên bố chung Trung-Anh và nhân quyền của công dân Hồng Kông và cư dân nước ngoài hay không. 

Ngoài ra, Mỹ sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với những người chịu trách nhiệm đàn áp các quyền cơ bản, tự do và dân chủ của Hồng Kông, đóng băng tài sản của những cá nhân này ở Hoa Kỳ, đồng thời từ chối nhập cảnh Hoa Kỳ. 

Dự luật có thể ngăn chặn sự xâm nhập của ĐCSTQ ở Hồng Kông

Giáo sư Phùng Sùng Nghĩa đến từ Đại học Công nghệ Sydney, Australia, nói với Thời báo Epoch Times rằng một khi dự luật được thông qua, nó sẽ có tác động lớn đến Hồng Kông và Trung Quốc Đại lục.

Giáo sư Phùng nói rằng khi Hồng Kông chuyển giao chủ quyền vào năm 1997, Vương quốc Anh và phía Trung Quốc đã có “Tuyên bố chung Trung-Anh” nhằm bảo đảm quyền tự trị cao độ của Hồng Kông, đồng thời, Hoa Kỳ cũng thông qua một chính sách quốc nội “Chính sách Hoa Kỳ – Hồng Kông” yêu cầu Hồng Kông duy trì “một quốc gia, hai chế độ”, nếu không, Hoa Kỳ sẽ không xem Hồng Kông là một nền kinh tế tự do và sẽ thay đổi chính sách tài chính, mậu dịch liên quan đến Hồng Kông. 

Tuy nhiên, ĐCSTQ đã xâm hại nhiều quyền tự trị của Hồng Kông trong những năm qua, bao gồm cả quyền công dân. Hoàng Chi Phong nói tại phiên điều trần vào ngày 17/9 rằng Bắc Kinh không thể có được cả hai, một mặt thì ĐCSTQ muốn xóa bỏ “một quốc gia, hai chế độ” tại Hồng Kông, mặt khác vẫn được hưởng lợi ích từ địa vị kinh tế của Hồng Kông trên thế giới. 

Ông yêu cầu Hoa Kỳ thông qua Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông càng sớm càng tốt để giúp người dân Hồng Kông bảo vệ tự do và quê hương của mình, đối kháng với cuộc xâm lược chuyên chế của ĐCSTQ.

Thạch Thực, một nhà bình luận chính trị, cho rằng nếu Hoa Kỳ thông qua dự luật này chính là răn đe Trung Quốc, nếu họ tiếp tục cưỡng đoạt nhân quyền, dân chủ và tự do cũng như pháp chế của người Hồng Kông, Hoa Kỳ sẽ xóa bỏ những ưu đãi dành cho Hồng Kông, như vậy kinh tế Trung Quốc sẽ bị thiệt hại nghiêm trọng.

Vai trò kinh tế của Hồng Kông đối với nền kinh tế Trung Quốc

Giáo sư Phùng tin rằng nếu như ĐCSTQ dùng vũ lực trấn áp người Hồng Kông và các hoạt động biểu tình ôn hòa, Hoa Kỳ sẽ nhận định đây là ranh giới đỏ, sẽ xóa bỏ ưu đãi đặc biệt dành cho Hồng Kông, xem Hồng Kông như một thành phố ở Trung Quốc Đại lục.

Hiện nay, cuộc chiến thuế quan Mỹ-Trung chưa ảnh hưởng tới Hồng Kông. Một khi Hoa Kỳ hủy bỏ chế độ thuế quan đặc biệt của Hồng Kông, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế xuất nhập khẩu của Hồng Kông.

Hoàng Kỳ Phàm, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Kinh tế của Trung Quốc, gần đây tiết lộ rằng nhiều hàng xuất khẩu của Trung Quốc đã tránh các lệnh trừng phạt kinh tế thông qua Hồng Kông. Tổng ngạch thương mại giữa Hồng Kông và Trung Quốc năm 2018 đạt 700 tỷ USD, tương đương với tổng ngạch thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Nếu ưu đãi đặc biệt của Hồng Kông bị hủy bỏ, khoản thương mại này sẽ bị mất đi, điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến tình trạng xuất nhập khẩu của Trung Quốc.

Ngoài ra, Hồng Kông hiện là trung tâm tài chính lớn thứ ba trên thế giới sau New York và London. Vì Hồng Kông là một hệ thống tư bản với hệ thống tư pháp độc lập, nhiều tập đoàn đa quốc gia và các ngân hàng quốc tế lớn có trụ sở tại Hồng Kông.

Phùng Sùng Nghĩa nói rằng nếu Hoa Kỳ không dành cho Hồng Kông một vị thế đặc biệt, điều này sẽ gây ra một loạt ảnh hưởng đối với một số công ty nước ngoài, các tổ chức tài chính và thị trường chứng khoán ở Hồng Kông. Một số công ty đa quốc gia lớn sẽ đưa trụ sở ra khỏi Hồng Kông, như vậy vị thế của Hồng Kông sẽ thay đổi rất lớn.  

Ông chỉ ra rằng vì luật pháp của Trung Quốc không độc lập và không đủ để bảo vệ vốn nước ngoài. Vì vậy, nguồn đầu tư nước ngoài đều đưa vào Hồng Kông bằng cách đăng ký một công ty ở Hồng Kông và sau đó vào Trung Quốc Đại lục. 

Nếu Hồng Kông giống như Đại lục, các công ty nước ngoài này sẽ không đăng ký tại Hồng Kông, hoặc đơn giản là cắt đứt quan hệ kinh tế và thương mại với Trung Quốc, như vậy Trung Quốc sẽ mất những khoản vốn nước ngoài này.

Theo Hoàng Kỳ Phàm, trong vài năm qua, mỗi năm Trung Quốc đã thu hút hơn 100 tỷ USD đầu tư nước ngoài, trong khi đầu tư nước ngoài từ Hồng Kông chiếm 54% và 55%, và tỷ lệ đầu tư nước ngoài do Trung Quốc thu hút từ Hồng Kông vẫn không thay đổi trong những thập kỷ gần đây, đều được duy trì trên 50%.

Giáo sư Phùng nói rằng nếu vị thế tài chính của Hồng Kông không còn nữa, sẽ khiến cho nền kinh tế Trung Quốc tổn hại ngày càng nặng nề, tình hình chung kinh tế Trung Quốc càng xấu đi.  

Liên Hoa (Theo NTDTV)