ĐCSTQ đối phó với dịch viêm phổi Vũ Hán tương tự như dịch tả lợn châu Phi

Khi dịch viêm phổi Vũ Hán (COVID-19) bắt đầu bùng phát, chính quyền Trung Quốc đã phản ứng vô cùng chậm chạp, lại còn tiến hành chặn tin tức, bắt bớ những người tiết lộ sự thật, làm cho dịch bệnh lây lan nhanh chóng ra toàn quốc và trên cả thế giới. Điều này cũng từng xảy ra khi chính quyền đối phó với dịch tả lợn châu Phi trước đó.

Tuy nhiên, một cuộc khảo sát do Reuters thực hiện cho thấy, thực ra, cách tiếp cận của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) với dịch COVID-19 cũng tương tự như cách mà họ đã làm với dịch tả lợn châu Phi xảy ra ở Trung Quốc từ năm 2018 đến năm 2019.

Những sai lầm trong phản ứng ban đầu đối với đại dịch COVID-19 đã khiến người dân Trung Quốc thiệt mạng hơn 3.000 người trong vòng chưa đầy 3 tháng, phần lớn tập trung ở thành phố Vũ Hán và tỉnh Hồ Bắc.

Khi dịch tả lợn bùng phát từ năm 2018 đến năm 2019, ngành thịt lợn của Trung Quốc đã phải chịu một thảm họa tàn khốc, hơn một nửa trong số 440 triệu con lợn chưa xuất chuồng đã bị xóa sổ, thị trường thịt lợn toàn cầu giảm 1/4, dẫn đến giá thịt lợn toàn cầu tăng mạnh, lạm phát thực phẩm đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 8 năm.

Reuters cho biết, giống như dịch COVID-19 lần này đã tấn công Trung Quốc và sau đó là tiếp tục lan ra nhiều quốc gia trên thế giới, dịch tả lợn xảy ra 2 năm trước cũng đã vượt ra khỏi biên giới quốc gia của Trung Quốc và lan sang 10 quốc gia ở châu Á. Một trong những lý do chính khiến dịch tả lợn lan truyền nhanh chóng trên cả nước là cơ chế báo cáo không thông suốt của chính quyền ĐCSTQ.

Reuters dẫn lời Wayne Johnson, một chuyên gia thú y thường trú ở Bắc Kinh nói rằng, việc thiếu thông tin đáng tin cậy đã ngăn cản nông dân, ngành công nghiệp và chính phủ hiểu được cách thức dịch bệnh lan truyền và lý do lây lan nhanh chóng, do đó không thể đưa ra các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả.

Sự không linh hoạt ở cơ chế báo cáo thể hiện rất rõ lúc mới bắt đầu bùng phát của 2 dịch bệnh

COVID-19 được phát hiện sớm nhất vào tháng 12/2019 tại Vũ Hán, các quan chức địa phương và các quan chức hệ thống y tế quốc gia đã chậm chạp, miễn cưỡng đưa ra cảnh báo cho công chúng vì nhiều lý do, làm lỡ mất thời cơ tốt nhất để phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh.

Đối với 8 người bao gồm Lý Văn Lượng, một bác sĩ nhãn khoa đã phát hiện dịch bệnh kịp thời và đưa ra cảnh báo cho xã hội, Bộ Công an đã thực hiện các biện pháp để bịt miệng họ, khiến mọi người không chút cảnh giác và virus đã lan rộng.

Khi trả lời câu hỏi của Reuters, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc cho biết, khi dịch tả lợn châu Phi bùng phát, Bộ Nông nghiệp đã thông báo cho các khu vực về sự phát triển của dịch bệnh một cách kịp thời và lặp đi lặp lại, biểu thị rất rõ ràng rằng, tuyệt đối không được khoan dung với những hành vi che giấu và trì hoãn đối với dịch bệnh.

Tuy nhiên, nhiều nông dân tiếp nhận phỏng vấn của Reuters lại phản ánh, bọn họ thực sự đã báo cáo dịch bệnh với chính quyền địa phương, nhưng tình hình mà họ báo cáo chưa bao giờ được truyền tới Bắc Kinh.

Theo thông tin thu được từ các cuộc phỏng vấn với nông dân và giám đốc điều hành doanh nghiệp cho thấy, các quan chức địa phương đã phớt lờ sự phản ánh của nông dân vì họ sợ hậu quả chính trị có thể xảy ra khi báo cáo dịch bệnh, ngay cả khi biết tin về cái chết hàng loạt của lợn cũng không hề tiến hành xét nghiệm virus.

Một nông dân họ Triệu ở Hà Nam đã cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, các quan chức địa phương từ chối chấp nhận báo cáo của ông về việc có rất nhiều lợn đã chết trong trang trại của ông. Người nông dân này đã thuật lại những lời nói của vị quan chức: “Ở chỗ chúng ta không có bất kỳ trường hợp nào bị dịch tả lợn châu Phi hết, nếu ông báo cáo, chúng ta lại có 1 trường hợp rồi”. Hậu quả là virus lây lan, toàn bộ lợn ông Triệu nuôi đã bị chết.

Trường hợp đầu tiên của dịch tả lợn châu Phi được phát hiện ở Trung Quốc vào ngày 1/8/2018, tại một trang trại gần Thẩm Dương, Liêu Ninh. Hai tuần sau, một trường hợp khác xảy ra ở Hắc Long Giang, cách đó hơn 1.000 km. Công ty chế biến thịt Vạn Châu Quốc Tế đã phát hiện có lợn bị bệnh trong những con lợn được mua.

Chuyên gia thú y Johnson nói rằng, chính phủ Trung Quốc lại đợi thêm 2 tuần nữa mới áp dụng các biện pháp ngăn chặn xuất khẩu thịt lợn trong khu vực.

Reuters cho biết, trong 4 tháng đầu tiên của dịch tả lợn, dường như mỗi ngày Bắc Kinh đều có thông báo về dịch tả lợn, trong khi đó, virus lại tiếp tục hoành hành khắp nơi, từ Đông Bắc đến miền trung Trung Quốc, tiến vào Tứ Xuyên ở phía Tây, tiến vào Quảng Đông vào cuối năm 2018.

Virus này được truyền qua khoảng cách xa, những con lợn truyền virus từ địa phương này qua địa phương khác. Ngoài ra, virus có thể tồn tại trong hai tuần trên các phương tiện và công cụ, những người tiếp xúc cũng có thể bị nhiễm bệnh.

Reuters cho biết, cách thức mà Trung Quốc ghi nhận sự phát triển của dịch là rất thô sơ, một số tỉnh lớn nuôi lợn như Hà Bắc, Sơn Đông và Hà Nam, lại không có ghi chép về dịch bệnh.

6 trang trại lợn ở Hà Nam nói với Reuters, họ đã báo cáo ổ dịch vào năm 2018 và nửa đầu năm 2019, nhưng các quan chức phụ trách chưa từng đến để làm xét nghiệm virus.

Một nghiên cứu của Reuters cho thấy, sự miễn cưỡng của chính quyền địa phương trong việc báo cáo dịch bệnh có liên quan đến các chính sách liên quan do nhà nước xây dựng.

Các điều lệ ứng phó với dịch tả lợn được ban hành năm 2015 quy định, phải giết toàn bộ lợn trong bất cứ trang trại lợn nào có virus, cũng như lợn trong các trang trại cách đó 3 km.

Phương thức đền bù theo quy định là: đối với mỗi con lợn bị giết, mức đền bù là 800 đến 1.200 nhân dân tệ. Trong số đó, 40% đến 80% được nhà nước trả, phần còn lại được địa phương chi trả theo tình hình ở địa phương. Nhưng trên thực tế, rất nhiều hộ nông dân phản ánh, bọn họ chưa bao giờ nhận được khoản đền bù theo quy định.

Reuters cho biết, nhiều nông dân phải miễn cưỡng báo cáo ngay lập tức, nhưng chính quyền địa phương lại phải đợi cho đến khi các triệu chứng của virus trở nên rõ ràng mới báo cáo lên trên. Việc này đã làm cho virus có đủ thời gian để lây lan.

Minh Huy (Theo NTDTV)