Cà Mau: Bỏ hoang nhà máy đóng tàu với số vốn đầu tư hơn 1.000 tỉ đồng

Năm 2008, Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam (Vinashin) đầu tư, xây dựng nhà máy đóng tàu Năm Căn (Cà Mau) với tổng số vốn 1.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay dự án trong tình trạng hoang hóa, gỉ sét sau gần 12 năm triển khai.

Theo quy hoạch, dự án được triển khai trên diện tích 58 ha nằm bên bờ sông Cái Lớn, thuộc ấp Xóm Trong, xã Hàng Vịnh, huyện Năm Căn. Quỹ đất của dự án là đất thu hồi, giải tỏa của 127 hộ dân, chủ yếu là những hộ sản xuất tôm giống, nuôi tôm thịt và mua bán nhỏ. 

Theo thiết kế, nhà máy có năng lực đóng mới tàu trọng tải 5.000 -10.000 tấn, và sử dụng khoảng 4.000 công nhân.

Trước khi khởi công, nhà máy đóng tàu này được kỳ vọng là “khai phá rừng đước Năm Căn”, tuy nhiên hiện nay nhiều hạng mục công trình như cầu cảng, cầu tàu chính tải trọng lên đến 200.000 tấn nằm phơi sương, phơi nắng, hoang phế, khuất trong đám cỏ lau.

Ngoài nhà máy đóng tàu, cảng biển Năm Căn từng được kỳ vọng là cửa ngõ đưa hàng nông sản tại Cà Mau và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long xuất khẩu đi các nước nhưng sau hơn 20 năm đầu tư, xây dựng, cảng quốc tế Năm Căn vẫn đìu hiu vắng vẻ không một bóng tàu qua lại.

Theo thông tin từ Ban quản lý, cảng biển Năm Căn được đầu tư 355 tỉ trong giai đoạn 1. Tuy nhiên, hiện nay trong khuôn viên cảng không có bất cứ xe chở hàng nào hoạt động. Nhà kho, bãi chứa hàng… cũng vắng vẻ. Phía bên phải cảng (từ cổng đi vào) đang được tận dụng làm bến xe buýt, một phần được dùng làm sân bóng đá mini. Phía bên trái là khu đất bỏ hoang cho cây cỏ mọc um tùm.

Ngoài dự án ở Cà Mau, dưới thời cựu chủ tịch Phạm Thanh Bình, Vinashin còn lâm vào các dự án thua lỗ khác như tổ hợp nhà máy thép – điện ở Cái Lân trị giá 3.300 tỷ đồng; hay mua tàu Hoa Sen với giá 1.300 tỷ đồng về đắp chiếu; bỏ 3.200 nghìn tỷ đồng mua 6 con tàu có tuổi từ 22 đến 26 năm tuổi…

Khi Vinashin khốn đốn, cảng và dự án nhà máy đóng tàu được chuyển cho Vinalines. Sau nhiều năm xây dựng, cảng biển Năm Căn và nhà máy đóng tàu do Vinalines làm chủ đầu tư rơi vào hoang phế, trong khi nhiều người dân mất đất, mất nhà và vỡ mộng trở thành công nhân.

Ngoài ra, khi bắt đầu khởi công dự án nhà máy đóng tàu Năm Căn, theo cam kết, chủ đầu tư đã cùng các ngành, các cấp của Cà Mau tuyển chọn lao động, đào tạo công nhân và mời Trường ĐH Giao thông Vận tải chi nhánh tại TP HCM mở 2 lớp ĐH, đào tạo hơn 150 sinh viên về máy thủy và thiết kế tàu thủy tại TP Cà Mau. 

Tuy nhiên, sau 4 năm học ĐH và phải tự đóng học phí, hàng trăm sinh viên ra trường đã không có việc làm đúng chuyên ngành, nhiều người phải chạy vạy khắp nơi tìm việc nhưng vẫn thất nghiệp.

“Sau 4 năm học đại học, tự đóng học phí, được học tại TP Cà Mau với giấc mơ làm việc tại Nhà máy đóng tàu trên quê hương. Nhưng ra trường, tôi phải bán hàng, bạn bè cùng lớp đại học đào tạo theo địa chỉ Nhà máy đóng tàu Năm Căn đều phải chạy việc khắp nơi, có đứa vẫn còn đang thất nghiệp”, Nữ sinh viên Nguyễn Kim Dương ở ấp Xóm Trong, vừa tốt nghiệp lớp đại học thiết kế tàu thủy, cho biết.

Trao đổi với phóng viên, kỹ sư Đỗ Thái Bình, Hội Khoa học Kỹ thuật Biển TP.HCM, thành viên Hội Đóng tàu Mỹ (SNAME) cho rằng, dự án Năm Căn bị bỏ hoang, không thể đi vào hoạt động là hệ lụy tất yếu của việc chạy theo giấc mơ “chaebol Hyundai” – Hàn Quốc khi chưa có đủ điều kiện, nhân lực cũng như công nghệ.

Trên thực tế, không chỉ có dự án đóng tàu Năm Căn mà rất nhiều dự án đóng tàu, dự án kinh tế khác tại các khu công nghiệp có nguồn nhân lực dồi dào, có lịch sử đóng tàu tốt của Vinashin cũng đều gặp khó khăn, phải đóng cửa..

“Không sớm xử lý các dự án hoang hóa, không hiệu quả sẽ dẫn tới tình trạng lãng phí nguồn lực, đất đai thì bỏ hoang trong khi người dân không có đất để sản xuất, sinh sống. Bên cạnh đó, hàng nghìn tỉ đồng đổ vào đầu tư mua sắm thiết bị phải vứt ngổn ngang, phơi mưa, phơi nắng không được xử lý. Điều này rất bức xúc”, vị KS này cho hay.

Từ Nguyên (t/h)