Cựu chiến binh Việt Nam: Tình trạng Kabul còn tệ hơn sự kiện “Sài Gòn thất thủ”

Nỗ lực tuyệt vọng của Mỹ nhằm di tản nhân viên đại sứ quán khỏi thủ đô Kabul của Afghanistan được so sánh với sự kiện “Sài Gòn thất thủ” năm 1975. Tại Sài Gòn, quân đội Mỹ vội vã di tản 7.000 công dân khỏi Việt Nam.

Larry Chambers là hạm trưởng của hàng không mẫu hạm Midway trong cuộc di tản ở Sài Gòn năm 1975. Cựu chiến binh 92 tuổi tin rằng những gì đang xảy ra ở Kabul thực sự còn tồi tệ hơn những gì đã diễn ra ở Sài Gòn.

“Chúng tôi đã cố gắng tìm ra càng nhiều người làm việc với chúng tôi càng tốt [từ Sài Gòn]… Chúng tôi có làm tốt công việc không? Ai biết được? Tôi không biết [Taliban] sẽ làm gì, nhưng dù thế nào đi nữa, [thì] sẽ không tốt đẹp gì… Chúng tôi đã hứa với người dân [ở Việt Nam] rằng chúng tôi sẽ giải cứu họ, và chúng tôi đã không làm được … Ở Afghanistan, chúng tôi đang bỏ rơi những người đã ủng hộ chúng tôi khi chúng tôi ở đó,” Chambers nói trong một cuộc phỏng vấn với Military Times.

Chambers cho rằng, một điều khiến cho việc “Kabul thất thủ” tồi tệ hơn Sài Gòn là vị trí gần đại dương. Sài Gòn nằm cách bờ biển chỉ 30 dặm; Kabul nằm cách Biển Ả Rập 800 dặm, quá xa đối với một chiếc máy bay loại nhỏ hoặc một chiếc trực thăng quá tải. Sân bay Kabul cũng có hai bên là núi; Taliban có thể dễ dàng sử dụng những ngọn núi này để công kích vào sân bay và máy bay.

Sân bay Kabul tạm thời bị đóng cửa sau khi công dân Afghanistan phá rào và buộc lực lượng an ninh phải nổ súng từ trên không. Các chuyến bay quân sự của Mỹ đã được nối lại, nhưng tình hình vẫn tiếp tục căng thẳng. Các quốc gia khác cũng đang đổ xô đến để sơ tán người dân của họ. Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier gọi “những hình ảnh tuyệt vọng” tại sân bay là điều “đáng xấu hổ đối với chính trị phương Tây”.

Kimberley Motley, một luật sư nhân quyền quốc tế, đang làm việc để đưa người Afghanistan ra khỏi đất nước. Cô gọi tình huống này là một “cơn ác mộng về nhân quyền” và so sánh nó với lối thoát của Mỹ ở Việt Nam. “Điều này thực sự giống y như Sài Gòn, cô nói.

Mariam Sulaimankhil, một nhà lập pháp nữ đến từ Afghanistan, đã khóc trên chuyến bay rời Kabul. “Lần tới khi tôi đến đây, nó sẽ là một lá cờ trắng của Taliban… Hôm nay là một trong những ngày tồi tệ nhất trong cuộc đời tôi. Chúng ta đang bỏ lại những người chúng ta biết, trong nguy hiểm,” cô nói với The Wall Street Journal.

Elise Stefanik, chủ tịch Hội nghị đảng Cộng hòa tại Hạ viện, đã chỉ trích Tổng thống Joe Biden về tình hình ở Afghanistan. Cô nói rằng chính sách Afghanistan của cựu tổng thống Donald Trump luôn “dựa trên các điều kiện” và Biden hoàn toàn từ bỏ nó, cho phép Taliban phá vỡ thỏa thuận.

“Đây là Sài Gòn của Joe Biden… Joe Biden đang rất cố gắng tìm cách đùn đẩy. Nhưng trách nhiện luôn dừng lại với Tổng thống Hoa Kỳ. Chỉ có một Tổng tư lệnh. Chỉ có một người ngồi sau Bàn Kiên định. Trách nhiệm về thất bại này hoàn toàn thuộc về Tổng thống Joe Biden,” Stefanik nói trong một tuyên bố.

Sự thất thủ của Sài Gòn xảy ra hai năm sau khi quân đội Mỹ rút khỏi Việt Nam. Tuy nhiên, sự thất thủ của Kabul đã diễn ra trong bối cảnh quân đội Mỹ đang di tản. Tổng thống Biden có thể sẽ phải đối mặt với một tác động chính trị lớn hơn những gì Tổng thống Gerald Ford phải đối mặt vào năm 1975.

“Tôi có chút nghi ngờ rằng nó sẽ làm tổn thương Biden … Nó sẽ được coi là một mất mát, và có thể là một sự ô nhục … ,” Christopher Phelps, một phó giáo sư về American Studies tại Đại học Nottingham, nói với BBC.

Thiện Thành (Theo Vision Times)