Cửa sổ cơ hội Chiến tranh hay Hòa bình giữa Nga, Ukraine

Người biểu tình thân phất cờ Nga sau khi xông vào tòa nhà hành chánh ở Donetsk, Ukraine

Những người hoạt động thân Nga đã chiếm đóng các tòa nhà an ninh quốc gia ở thành phố Donetsk miền đông Ukraine và đang kêu gọi một cuộc trưng cầu dân ý về tự trị. Thông tín viên Michael Eckels tường trình cho đài VOA từ Moscow rằng để đáp lại, quốc hội Ukraine đang yêu cầu trừng phạt gắt gao những phần tử ly khai.

Cố thủ trong một tòa nhà hành chính khu vực ở Donetsk, mấy trăm người hoạt động tự xưng là “Hội đồng Nhân dân” đang đòi quyền ly khai khỏi Ukraine và kêu gọi Tổng thống Vladimir Putin giúp đỡ.

Người biểu tình thân Nga cũng xông vào các công ốc chính phủ ở các thành phố Luhansk và Kharkiv ở đông bộ Ukraine.

Chuyên gia phân tích quốc phòng Pavel Felgenhauer của báo Novaya Gazeta nói có thể có một cuộc xâm nhập toàn diện của quân đội Nga vào 3 thành phố miền đông Ukraine này.

Ông nói: “Yếu tố thực sự là sự sẵn sàng chiến đấu của các binh sĩ được cử tới đó. Và sự sẵn sàng chiến đấu dường như đang ở mức cao nhất ngay lúc này.”

Tuy nhiên, sự sẵn sàng chiến đấu có thể kéo dài vô hạn, theo ông Felgenhauer, có nghĩa là Nga có một cửa sổ cơ hội để xâm nhập đông bộ Ukraine. Trong khi đó, quốc hội Ukraine sẽ thúc đẩy việc thông qua dự luật chống ly khai.

Ông Flegenhauer nói tiếp: “Vì thế vấn đề là ngay bây giờ hoặc không bao giờ nữa. Không phải có thể là không bao giờ, nhưng ít nhất cùng một mức độ sẵn sàng chiến đấu ta có ngay lúc này sẽ là có thể sẽ đạt đến một điểm nào đó vào tháng 8.”

Ông Felgenhauer nói cửa sổ hiện này kéo dài từ bây giờ cho đến giữa tháng 5, là lúc quân đội Nga bố trí gần Ukraine phải được luân phiên dời chuyển. Ðiều này cũng có nghĩa là giới hữu trách Ukraine ở Kyiv có cùng một cửa sổ nhỏ để tiến hành các biện pháp của riêng mình. Nhưng họ có thể làm được gì?

Ông Mark Galeotti, một chuyên gia về an ninh  và là giáo sư tại trường Ðại học New York, nói việc sử dụng vũ lực để đẩy những người hoạt động thân Nga ra khỏi các tòa nhà mà họ chiếm đóng nằm trong khả năng của Ukraine.

Ông Galeotti nói: “Kyiv cần phải chứng tỏ là họ có sức mạnh và sự quyết tâm. Nếu không làm như thế, họ sẽ làm cho những người biểu tình trở nên táo bạo hơn nữa.”

Tin cho hay cựu thủ tướng Ukraine, Yulia Tymoshenko, đang trên đường đến Donetsk để giúp xoa dịu tình hình ở đó. Theo ông Galeotti, trong khi đối phó với các cuộc biểu tình thân Nga, chính phủ Ukraine phải thực hiện một hành động quân bình khó khăn giữa việc…  “có hành động nặng tay quá mức, mà chỉ làm cho mọi việc tệ hại hơn, và mặt khác họ không thể làm ra vẻ quá yếu thế. Ðó là một thế quân bình rất khó mà đạt được.”

Ngay lúc này, thì chưa có tiếng súng nào nổ. Một số quan sát viên nói nếu Nga và Ukraine có thể tránh đổ máu qua khỏi cuộc bầu cử tổng thống ngày 25 tháng 4, và cơn nóng mùa hè sắp tới, thì mùa đông sẽ giữ lực lượng Nga ở phía bên kia biên giới của họ.

Theo VOA