Cảnh giác khi dùng thiết bị sưởi trong mùa đông

Những loại đèn sưởi dễ gây khô, nứt nẻ da vì tia hồng ngoại mang nhiệt tác động trực tiếp lên bề mặt da. Ảnh: Khánh Huyền.

Phó giáo sư Nguyễn Đức Lợi, Viện Nhiệt Lạnh, Đại học Bách khoa (Hà nội) khuyến cáo, có rất nhiều thiết bị sưởi khác nhau nên tùy từng ứng dụng cụ thể cũng như túi tiền mà mỗi gia đình mua sắm thiết bị sưởi cho phù hợp. Điều quan trọng là phải hết sức cẩn thận, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng để tránh những tai nạn cháy, nổ, chập điện không đáng có.

Dưới đây là một số lưu ý khi dùng các thiết bị sưởi ấm để đảm bảo an toàn:

1. Túi sưởi

Túi sưởi cũng như bất kỳ loại đồ điện nào đều có thể gây họa lớn cho người sử dụng nếu thiếu hiểu biết. Mới đây nhất, một bé gái 8 tuổi ở Tuyên Quang đã bị bỏng nặng do vỡ túi sưởi trong khi đang cắm điện.

Theo kỹ sư Nguyễn Huy Bạo, nguyên cán bộ Viện Kỹ thuật Quân sự, một nguyên tắc bất di bất dịch khi dùng túi sưởi là không sử dụng túi khi đang cắm điện. Khi cắm điện cũng không được ngồi gần, nên để túi cách xa người tối thiểu 2m. Cần kiểm tra túi trước khi cắm xem có rách mép hay rò rỉ nước hay không.

Ngoài ra, khi cắm điện, nên lót một chiếc khăn hay miếng vải bên dưới túi để cách nhiệt. Thỉnh thoảng dùng tay lắc nhẹ cho dung dịch trong túi nóng đều và độ nóng cao hơn. Khi dung dịch trong túi chuyển động có tiếng kêu tộp, tộp, là bình thường. Khi đủ độ nóng cần thiết hoặc túi phồng hơn bình thường thì rút dây điện ra khỏi ổ cắm trước rồi mới rút phích cắm ở túi ra. Khi rút giữ chặt phần ổ điện trên túi, tránh làm đứt dây nối với nguồn điện.

Không dùng vật sắc nhọn vạch lên túi, không để vật nặng đè lên, tránh gây bục túi dẫn đến rò dung dịch, rò điện. Nếu túi đã bị rò rỉ tuyệt đối không được sử dụng, không đổ dung dịch trong túi ra ngoài để tránh xảy ra sự cố nguy hiểm.

Nếu trên bề mặt túi bẩn có thể dùng giẻ tẩm dung dịch tẩy nhẹ để lau sạch, không dùng chất tẩy mạnh tránh hư hại sản phẩm. Nếu túi bị ướt nhất định phải lau khô mới được cắm điện sử dụng.

2. Chăn, đệm điện

Phó giáo sư Nguyễn Đức Lợi, Viện Nhiệt Lạnh, Đại học Bách khoa (Hà Nội) cho biết, các loại chăn điện, đệm gối điện có ưu điểm là đưa hơi ấm trực tiếp đến cơ thể chứ không cần phải làm nóng cả không gian phòng nên tiết kiệm điện. Tuy nhiên, sử dụng lại phải rất cẩn thận vì dây may so được bố trí trực tiếp ngay trong chăn, đệm, gối nên rất dễ bị hư hỏng, đứt gẫy khi bị gập lại, đặc biệt là chăn vì diện tích rất rộng và phải chịu tác động trực tiếp lực từ cơ thể con người tác động lên.

Vì vậy, chỉ được trải chăn trên nệm cứng hoặc giường cứng. Khi bảo quản qua mùa hè cũng không được gập hay chất các đồ dùng chăn, gối khác lên trên để tránh làm gãy dây may so, hư hỏng cách điện và cách nhiệt của dây. Điều nguy hiểm nhất với loại này là trẻ có thể dùng dùi, kim, ghim… chọc vào chăn để tìm hiểu có cái gì cộm cộm (dây may so cách điện) trong chăn nên cần đặc biệt chú ý.

Bên cạnh đó, các loại chăn điện thường có nút điều chỉnh công suất, khi dùng nên chọn nút thích hợp vừa đủ ấm, không quá lạm dụng chăn. Với loại cũ không có nút điều chỉnh công suất thì bật lên một lần, khi đủ ấm thì tắt đi trước khi ngủ. Cần thường xuyên kiểm tra tình trạng của chăn trước khi dùng, loại bỏ ngay khi phát hiện rò điện hoặc khi chăn đã quá cũ.

Đặc biệt, không giặt chăn, gối điện vì chúng cũng là thiết bị điện nên tránh tiếp xúc với nước, nếu dính nước, bộ điều khiển có thể bị ướt, gây chập. Thay vì đó hãy mua thêm một cái vỏ bọc ngoài.

3. Máy sưởi

Hiện trên thị trường có nhiều loại máy sưởi khác nhau như: đốt bằng dầu, bằng gas và hiện đại nhất là các máy sưởi chạy điện như máy điều hòa hai chiều bơm nhiệt, quạt sưởi, máy sưởi bức xạ hồng ngoại, máy sưởi dầu (dùng điện sưởi nhưng đốt nóng gián tiếp qua dầu)…

Trong đó, đắt nhất nhưng an toàn nhất và cũng tiết kiệm nhất là máy điều hòa hai chiều. Nếu so với các máy sưởi chạy điện khác thì sưởi bằng điều hòa tiết kiệm được 75% điện năng, phó giáo sư Nguyễn Đức Lợi, Viện Nhiệt Lạnh, Đại học Bách khoa (Hà Nội) cho biết.

Theo ông, các loại máy sưởi bức xạ hồng ngoại (quạt sưởi, đèn sưởi, lò sưởi dùng dây may so trực tiếp…) luôn luôn tiềm tàng nguy cơ gây cháy cao. Do đó phải đặt chúng ở xa ít nhất khoảng 1-2 mét tùy từng loại. Đây cũng là loại máy sưởi gây khô da, làm da nứt nẻ khó chịu vì tia hồng ngoại mang nhiệt tác động trực tiếp lên bề mặt da.

Các loại máy sưởi dầu an toàn hơn so với loại bức xạ, nhiệt tỏa đều trong phòng bằng đối lưu nên hạn chế hiện tượng khô da. Tuy nhiên, hạn chế là do phải làm ấm cả khối không khí trong phòng nên loại này tiêu tốn điện năng cao hơn các loại bức xạ và chăn điện. Nó phù hợp và an toàn với gia đình có cụ già, trẻ nhỏ. Bạn có thể tăng ẩm cho phòng dễ dàng bằng cách vắt khăn hoặc quần áo ướt lên cạnh máy sưởi.

4. Bếp than, bếp củi

Các lò sưởi bằng bếp than củi, than tổ ong, đốt dầu, đốt gas… đều có nguy cơ rất cao là thiếu oxy trong phòng, có thể nhiễm độc khí CO, đặc biệt khi sưởi mùa đông người ta thường hay đóng kín cửa. Đã có rất nhiều trường hợp chết cả nhà rất thương tâm do sưởi bằng than trong phòng kín. Nhiều người còn bị bỏng nặng do ngã vào bếp than, bếp củi đang cháy.

Phó giáo sư Nguyễn Ngọc Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Bỏng trẻ em, Viện Bỏng cho biết, không nên dùng các loại bếp than, củi, khí gas… tại khu vực thiếu không khí (như phòng ngủ, nhà tắm đóng kín). Các phòng, bếp cần có hệ thống thông khí đầy đủ (ví dụ quạt hút khí, ống khói, cửa).

Trong trường hợp nhất thiết phải đốt than, củi sưởi ấm thì tuyệt đối không được đốt trong phòng kín, tạo không khí thoáng, xa tầm với của trẻ. Đặc biệt, không để trẻ tự trông lẫn nhau, nhất thiết lúc nào cũng phải có người lớn canh chừng trẻ vì chỉ một phút bất cẩn tai nạn có thể xảy ra.

Nếu không may bị bỏng thì cần dùng nước mát, sạch, dội nhẹ nhàng, liên lục vào vết thương trong vòng 16-20 phút giảm độ sâu của bỏng. Sau đó đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Khi phát hiện có người nhiễm độc, cần nhanh chóng mở các cửa, khẩn trương đưa nạn nhân ra khỏi đó và đưa đi cấp cứu.

Một điều cần hết sức chú ý là về mùa đông thời tiết vốn đã hanh khô, độ ẩm rất thấp. Thông thường khi không sưởi cũng đã phải tăng ẩm, phun ẩm cho phòng để điều hòa độ ẩm nên nếu một khi đã sưởi ấm thì nhất thiết phải tăng ẩm cho phòng. Tăng ẩm đơn giản nhất là đặt một chậu nước hoặc phơi một vài cái khăn ướt trong phòng, tốt nhất là sử dụng máy phun ẩm.

Nam Phương