Đã ‘uốn’ được ánh sáng

Các nhà khoa học trường Đại học Quốc gia Úc lần đầu tiên đã uốn thành công một chùm tia sáng nhỏ trên mặt phẳng hai chiều, giúp mở đường sản xuất những con chip tương tác với ánh sáng rẻ và tốc độ hơn, tờ Physorg cho hay.

Đây là công trình chứng minh hai chiều đầu tiên trên thế giới về những chùm sáng khoa học gọi là “Airy beam” (chùm sáng lượn sóng).
Nhóm nghiên cứu đến từ nhiều quốc gia, bao gồm ba thành viên của Trường Nghiên cứu Vật lý và Kỹ sư tại Đại học Quốc gia Úc (ANU), đã cho một chùm tia sáng nhỏ chạy trên một mặt phẳng dẹt trườn qua một vật cản, và sau đó uốn nó trở lại đúng phương trên mặt phẳng, bên kia của vật cản.

Lần đầu tiên các nhà khoa học chứng minh thành công Thuyết bẻ cong ánh sáng trên mặt phẳng hai chiều. Ảnh minh họa: Everystockphoto.

“Các sinh viên khoa học thường được dạy rằng các tia ánh sáng di chuyển dọc theo đường thẳng và chúng không thể đi qua những góc cong”, thành viên nhóm nghiên cứu, giáo sư Yuri Kivshar, Đại học ANU khẳng định.

Gần đây, người ta đã phát hiện những chùm ánh sáng nhỏ có thể bị bẻ cong trong phòng thí nghiệm, bị nhiễu ít hơn nhiều một chùm sáng thông thường. Những chùm ánh sáng đó được đặt tên là Airy Beams, theo tên của nhà thiên văn người Anh quốc George Biddell Airy nổi tiếng về nghiên cứu ánh sáng trong cầu vồng.

“Nhóm nghiên cứu của chúng tôi đã chứng minh rằng những chùm sáng này cũng có thể được bó lại trên bề mặt phẳng của một con chip. Chúng tôi cũng đã quan sát thấy một đặc tính rất thú vị của những chùm sáng này là hiện tượng tự quay trở lại phương đi, tức là các sóng ánh sáng có thể tự trở lại đúng đường đi sau khi đã trườn qua bề mặt vật cản”, tờ Physorg tiếp tục dẫn giải lời giáo sư Kivshar.

Tiến sỹ Dragomir Neshev, một thành viên khác của nhóm nghiên cứu cho biết công trình thí nghiệm này giúp mở ra tiềm năng cho rất nhiều lĩnh vực. “Khám phá này tạo đà cho rất nhiều ứng dụng khả thi hữu ích, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ truyền thông. Khám phá này cũng mở ra tiềm năng cho việc xử lý các phân tử sinh học theo cách rẻ hơn hiện tại.”

Gần đây, nhiều nhóm nghiên cứu trên thế giới đã cạnh tranh nhau nhằm chứng minh được Đề tài uốn ánh sáng trên mặt phẳng hai chiều, đặc biệt là các nhóm ở Hoa Kỳ, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Phan Khôi