Báo Cáo về Việc Hút Thuốc Lá

Báo cáo về việc Hút thuốc, đóng gói bao bì đơn giản, và Sức khỏe cộng đồng (Flickr)

Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu mà chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh được trên  toàn thế giới . Ở hầu hết các nước giàu có, tỷ lệ hút thuốc lá đã giảm trong nhiều thập kỷ.

Các chuyên gia sức khỏe cộng đồng và các nhóm phản đối hút thuốc lá trong nhiều năm đã ủng hộ cho việc hạn chế về tiếp thị sản phẩm từ cây  thuốc lá nói chung và điếu thuốc lá nói riêng. Đáp lại, chính phủ các nước giàu có đã cấm hầu hết hoặc tất cả các quảng cáo, và nhiều nước đã cấm tài trợ cho tiếp thị thuốc là cùng các hình thức rõ ràng khác.

Nhiều người ủng hộ sức khỏe cộng đồng nói những chế tài này không đủ mạnh và đã kêu gọi loại bỏ các nhãn hiệu giúp nhận dạng thương hiêu như biểu tượng và màu sắc trên vỏ bao thuốc lá. Một số bằng chứng thực nghiệm cho rằng những bao thuốc đơn giản như vậy sẽ khuyến khích người hút thuốc nhận thức được rằng những điếu thuốc lá trông thiếu thiện cảm, và có thể dẫn đến bỏ thuốc.

Tuy nhiên, tín hiệu lạc quan này bị thách thức bởi bằng chứng cho thấy, thậm chí hạn chế quảng cáo nhiều nhất cũng chỉ có ảnh hưởng không đáng kể trong công cuộc đấu tranh chống hút thuốc ( hầu hết những tác động tích cực đến từ những hiểu biết rõ hơn về nguy cơ của việc hút thuốc lá, phần lớn là kết quả của các chiến dịch thông tin cộng đồng, và các loại thuế đánh vào thuốc lá).

Năm 2011, chính phủ Úc ban hành luật yêu cầu thuốc lá được bán trong “các bao bì đơn giản” (nghĩa là không có logo thương hiệu và màu sắc). Luật bắt đầu có hiệu lực vào cuối năm 2012. (Úc đã cấm tất cả quảng cáo thuốc lá và các hình thức tiếp thị khác. Trong năm 2006,Úc đã đưa ra yêu cầu trên vỏ bao thuốc lá phải có hình ảnh cảnh báo sức khỏe với một diện tích nhất định so với diện tích bề mặt bao thuốc)

Một số nghiên cứu (chẳng hạn như một cuộc khảo sát được thực hiện khi những bao bì đơn giản được ra mắt, phân tích các cuộc gọi đến đường dây nóng về chấm dứt việc hút thuốc, và một cuộc khảo sát về thói quen hút thuốc ngoài trời) cho rằng bao bì đơn giản đã thực sự, khiến ham muốn hút thuốc giảm đi và đã tăng lên suy nghĩ bỏ thuốc.

Tuy nhiên, một cuộc khảo sát trực tuyến đối với người hút thuốc thực hiện trong hai giai đoạn, giai đoạn đầu khoảng một tháng trước khi ra mắt nguyên tắc đóng gói bao bì đơn giản và giai đoạn hai vào sáu đến tám tuần sau đó, đã cho thấy tác động của các nguyên tắc đối với xu hướng bỏ thuốc gần như không đáng kể. Hơn nữa, nhiều người hút thuốc “cố thủ” hành vi của mình chẳng hạn như “tảng lờ” các cảnh báo sức khỏe , và không có báo cáo về thay đổi loại thuốc lá cũng như khuynh hướng bỏ thuốc tăng đáng kể . Phát hiện này đã càng được củng cố bởi một khảo sát cho thấy trong năm tính đến tháng Bảy năm 2013 tỷ lệ người hút thuốc ở Úc không giảm từ khi ra mắt bao bì đơn giản.

Một nghiên cứu tập trung vào lượng hàng bị tiêu hủy và các dữ liệu khác cho thấy rằng tiêu thụ thuốc lá trong năm đến tháng Bảy năm 2013 duy trì ở mức tương tự như năm 2012, nhưng lại phát hiện ra rằng tỷ lệ thuốc lá lậu đã tăng lên đáng kể. Điều này được chứng minh bởi các Báo cáo thường niên mới nhất của Dịch vụ Hải quan và Bảo vệ Biên giới Úc (Australia’s Customs and Border Protection Service), trong đó chỉ ra rằng số lượng thuốc lá lậu vào Úc đã thực sự tăng đáng kể trong ba năm qua.

Nghiên cứu về hàng hóa bị tiêu hủy kết luận rằng buôn lậu-hầu hết dưới dạng thuốc lá thành phẩm không được bán một cách hợp pháp ở bất cứ nơi nào trên thế giới, được gọi là “hàng trắng bất hợp pháp” -hiện nay chiếm đến hơn một nửa doanh số bán hàng bất hợp pháp và khoảng 7,5% tổng doanh số bán hàng. Một phần chịu trách nhiệm cho sự gia tăng “hàng trắng bất hợp pháp”  là việc gia tăng 25% thuế với thuốc lá được ban hành trong năm 2010. Nhưng, vì hầu hết sự gia tăng thị phần của hàng trắng bất hợp pháp diễn ra trong 18 tháng qua, do đó một phần lỗi lầm gần như chắc chắn thuộc về các nguyên tắc đóng gói bao bì đơn giản.

Sự phổ biến của “hàng trắng bất hợp pháp” ở Úc đồng nghĩa với khả năng thanh thiếu niên hiện nay dễ tiếp cận với thuốc lá hơn so với trước đây và với giá thành thấp hơn.

Hơn nữa, những “hàng trắng bất hợp pháp” không có cảnh báo sức khỏe. Đóng gói bao bì đơn giản tại Úc đã góp phần gia tăng “hàng trắng bất hợp pháp”, có lẽ chúng ta có thể kết luận rằng chúng đã phản tác dụng

Trong khi với mục đích tốt, song việc đóng bao bì đơn giản dường như nhận được kết quả không như mong đợi. Các quốc gia khác dự tính ra mắt bao bì đơn giản được khuyến cáo hoãn lại bất kỳ quyết định nào cho đến khi ảnh hưởng của nó ở Úc rõ rệt hơn.

Đây là bản tóm tắt báo cáo của Adam Smith Institute.