Văn hóa truyền thống: Biết liêm sỉ và tự kỷ luật bản thân

Sở Văn Vương là “Vua đệ nhất nước Sở trong thời Xuân Thu” con trai của vua Sở Vũ Vương, tên là Hùng Ti, lên ngôi vào năm 689 TCN. Đương thời, Sở Vũ Vương vì để bình định Hán Dương để lãnh đạo các nước đồng minh bất chấp thân thể già yếu, trên thân mang bệnh. Ông chết khi trên đường đi Hán Dương. Theo di ngôn của Sở Vũ Vương lúc lâm chung, Hùng Ti được lập làm vua nước Sở. Sở Văn Vương cũng giống cha mình, là một vị Đế vương có hoài bão tham vọng rất to lớn.

Sở Văn Vương tuy danh tiếng lưu truyền sử sách, nhưng ban đầu mới lên ngôi cũng không coi trọng chính sự, cả ngày chơi bời, ham muốn nhàn hạ, không để ý tới việc triều chính.

Một lần, Sở Văn Vương được người dâng cho con chó săn quý gọi là Như Hoàng cùng với một loại trúc thẳng dài sắc nhọn là Uyển Lộ. Ông dùng thứ trúc đó làm thành mũi tên, rồi cùng với con chó săn tới trạch Vân Mộng săn bắn, đi một lượt 3 tháng không về. Sau đó lại gặp được mỹ nữ Đan Dương,  và suốt nguyên một năm không lên triều nghe báo cáo. Mọi người đều nói đó là Sở Văn Vương “Tam sủng”: chó tốt, mũi tên nhọn và mỹ nữ Đan Dương, cũng chính là “Tam hại” đã ràng buộc ông.

Mấy vị quan thần vì thế mà đau đầu, nhiều lần nói chuyện về khuôn phép, nhưng Văn Vương đều không cho là đúng, mà là muốn gì làm nấy. Bất đắc dĩ,  vị Thân Thái bảo cùng với Đại tướng quân Dục Quyền mạo hiểm tiến vào nội cung khuyên can. Thân Thái bảo nói: “Tiên vương chọn thần làm Thái bảo, trước lúc lâm chung muốn thần dốc toàn lực mà phụ tá Đại vương, giúp Đại vương trở thành vị Vua anh minh vĩ đại nhất. Từ lúc Đại vương lên ngôi đến giờ, có được chó săn Như Hoàng cùng cung tên Uyển Lộ, suốt ngày săn bắn, mỗi lần đi 3 tháng không về. Có được mỹ nữ Đan Dương, nhất mực xinh đẹp, suốt 1 năm không lên triều nghe báo cáo, thần đã nhiều lần khổ tâm khuyến cáo đều không được. Chiếu theo luật pháp được Tiên vương lập ra, Đại vương không quan tâm đến chức trách của Quân vương, Đại vương đã có tội nên phải chịu hình phạt của tiên vương”.

Văn Vương nói: “Ta từ khi sinh ra lớn lên thì làm vương hầu của các vị, xin đổi loại hình pháp khác có được không, đâu cần phải đánh ta”.

Thân Thái bảo quỳ nói: “Thần kính thụ mệnh lệnh của tiên vương, không dám cô phụ trách nhiệm trọng đại mà tiên vương đã ủy thác. Đại vương không tiếp thụ hình phạt của tiên đế, như thế là thần đã làm trái mệnh lệnh của tiên vương. Thần thà hoạch tội Đại vương, chứ không dám phế bỏ luật pháp của quốc gia”. Văn Vương nói: “Tuân mệnh”.

Vì vậy Thái bảo Thân trải một tấm chiếu rơm trên nền, bảo Văn Vương nằm lên, rồi lấy cái roi của Vũ Vương giơ lên thật cao đánh xuống thật khẽ mấy lần. Đánh vài cái, xong ông nói với Văn Vương: “Mời Đại vương đứng lên đi!”.

Văn Vương nói: “Ta dù sao cũng mang chút danh tiếng của tiên vương, cho nên hãy đánh ta thật sự đi!”.

Thân Thái bảo nói: “Thần nghe nói, đối với người quân tử cần phải làm cho người ấy trong lòng cảm thấy nhục nhã; còn đối với tiểu nhân cần phải làm cho hắn da thịt cảm thấy đau đớn. Nếu mà để cho quân tử cảm thấy nhục nhã nhưng vẫn không chịu cải chính, vậy làm thân xác cảm thấy đau đớn phỏng có tác dụng gì?”. Thân Thái bảo nói xong, bước nhanh rời khỏi triều đình, tự mình đi đến trước vực sâu, thỉnh cầu Văn Vương xử mình tội chết.

Văn Vương nói: “Đó là ta đã quá đáng, Thân Thái bảo nào có tội gì?”. Vì vậy thay đổi hoàn toàn, vứt bỏ “Tam sủng”, quan tâm quản lý chính sự quốc gia. Triệu hồi Thân Thái bảo, giết chó săn Như Hoàng, chặt bỏ cung tên Uyển Lộ, đuổi mỹ nữ Đan Dương. Lấy tất cả tâm tư đặt ở chỗ chuyên cần chính sự, yêu nước thương dân, cố gắng trị vì thiên hạ. Chỉ trong vòng vài năm chinh phạt thêm được ba mươi mấy quốc gia, mở rộng biên giới nước Sở. Nước Sở ngày càng cường thịnh, người dân nước Sở hân hoan ủng hộ.

Chú thích:

Tam Sủng: Ý nói 3 thứ được sủng ái, ưa thích.

(Theo Minhhue.net)