Các chất có trong xăng sinh học làm cháy xe?

Không chỉ nỗi lo xăng rởm, xăng kém chất lượng gây cháy xe, nhiều người còn bày tỏ băn khoăn về nguy cơ cháy xe khi sử dụng xăng sinh học. Những phân tích về quy trình sản xuất xăng sinh học với các chất xúc tác của PGS.TS Đỗ Quang Huy, khoa Môi trường, Đại học KHTN Hà Nội sẽ cho bạn đọc hiểu rõ hơn về loại xăng mới góp mặt trên thị trường này.

Natri, kali và metanol

Xăng sinh học ngày càng được sử dụng rộng rãi trên thị trường như một thương phẩm đã được khẳng định về giá trị sử dụng. Bởi lẽ xăng sinh học sử dụng làm nhiên liệu cho các động cơ đốt trong được coi như là một trong các giải pháp góp phần làm giảm hiệu ứng nhà kính. 

E5 đã xuất hiện trên thị trường từ lâu.

Ở nước ta hiện nay việc kiểm soát và đăng ký mua bán, sản xuất xăng sinh học để đưa vào sử dụng còn là vấn đề cần phải được bàn thấu đáo. Bởi nếu không hiểu rõ về xăng sinh học trong mua bán và sản xuất sẽ trở nên nguy hiểm đối với người tiêu dùng.

Cần giải thích cụ thể về quá trình sản xuất xăng sinh học như sau. Hiện nay xăng sinh học có thể được sản xuất bằng việc phối trộn xăng thường dùng với sản phẩm thu được từ quá trình metyl este hoá các axit béo trong dầu thực vật. Các chất xúc tác dùng trong quá trình metyl este hoá các axit béo có chứa Natri và Kali. Chất dùng để metyl este hoá các axit béo trong dầu thực vật là metanol.   Với cách sản xuất xăng sinh học như trên, nếu không loại bỏ natri và kali ra khỏi thành phẩm đến ngưỡng cho phép sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hiểm không lường hết được. Ngưỡng cho phép của tổng natri và kali trong xăng sinh học không vượt quá 5mg/kg.

Hệ lụy từ các chất có trong xăng sinh học

Khi natri và kali có mặt trong xăng sinh học với hàm lượng cao sẽ dẫn đến việc hình thành các chất rắn hoặc tạo thành bọt kim loại thể rắn. Các chất này bám dính vào bề mặt bên trong của bơm phun nhiên liệu hoặc van điều chỉnh nhiên liệu, dẫn đến bộ phận này không được đóng kín khi cần thiết.   Các chất rắn hoặc bọt kim loại thể rắn tạo thành còn có thể bịt kín các bộ phận lọc nhiên liệu, làm kênh các cửa hút xả… Điều cần lưu ý rằng khi nhiệt độ làm việc của động cơ cao thì quá trình trên xảy ra càng mạnh. Và tất nhiên, động cơ bị làm nóng là điều đương nhiên.

Việc tạo thành các chất rắn hoặc bọt kim loại thể rắn bám dính vào bề mặt bên trong của các bộ phận nêu trên của động cơ ô tô, xe máy đã làm cho các bộ phận này làm việc sai lệch với chức năng thiết kế như đã nói ở trên. Sự kênh hở hệ thống đã dẫn tới hiện tượng cháy ngược nhiên liệu xuất phát từ chính quá trình đốt cháy nhiên liệu trong lòng xilanh. Đó là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc cháy nổ các động cơ ô tô, xe máy nếu dùng nhiên liệu thu được theo cách trên.

Để tránh xảy ra những rủi do không đáng có trên, lời khuyên cho những người sử dụng ô tô, xe máy hiện nay là: Cần kiểm tra và tiến hành vệ sinh các bộ phận đã nêu ở trên của ô tô, xe máy; Kiểm tra và vệ sinh các bộ phận khác của động cơ ô tô, xe máy có liên quan đến hệ thống dẫn nhiên liệu.   Về phía Nhà nước, cần kiểm tra và xác nhận các dịch vụ mua bán và sản xuất xăng sinh học đang diễn ra trên địa bàn cả nước. Đặc biệt, cần sớm có những quy định đầy đủ về tiêu chuẩn xăng sinh học được phép sử dụng ở Việt Nam.  

Qua các sự cố cháy nổ xe máy vừa qua, mỗi người dân tham gia giao thông bằng loại phương tiện này cần biết một số bộ phận nhạy cảm dễ cháy nổ của xe để bảo dưỡng kiểm tra định kỳ, như bình ắc quy, bình xăng, bình xăng con, bugi đánh điện cùng một số hệ thống dây điện trong xe nếu quá cũ hay có biểu hiện gì khác thường thì nên thay mới và thay đúng chủng loại cũng như hàng chất lượng. Đối với các loại xe tay ga đời mới, nên đưa xe đến các trung tâm bảo hành của hãng kiểm tra và bảo dưỡng đúng định kỳ. Còn những loại xe số chạy đã cũ hoặc mua sang tay nên đưa đến các tiệm sửa chữa xe có uy tín để kiểm tra.     Ông Tuấn Anh (Thợ sửa xe lâu năm trên đường Lê Đức Thọ, quận Gò Vấp, TPHCM)

PGS.TS Đỗ Quang Huy