TQ vạch ra lằn ranh đỏ cho Mỹ, Biden ‘rụt rè’ dùng từ ‘đảo chính’ khi nói về chính biến ở Myanmar

Một nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc đã vạch ra ‘lằn ranh đỏ’ vào thứ Hai để chính quyền của Tổng thống Joe Biden tránh xung đột với Trung Quốc, bao gồm can thiệp vào các vấn đề ở Đài Loan, Hồng Kông, Tây Tạng và Tân Cương, nơi Mỹ cáo buộc Trung Quốc diệt chủng người dân tộc thiểu số người Duy Ngô Nhĩ. Và có vẻ như chính quyền Biden thực sự sợ Trung Quốc khi chỉ nội việc gọi chính biến ở Myanmar là ‘đảo chính’ cũng rất khó khăn.

Trong một video phát biểu trước Ủy ban Quốc gia về Quan hệ Hoa Kỳ – Trung Quốc ở New York, Yang Jiechi, Giám đốc Ủy ban Đối ngoại Trung Quốc, cho biết Hoa Kỳ nên tuân thủ Nguyên tắc Một Trung Quốc, trong đó công nhận Đài Loan là một phần lãnh thổ Trung Quốc, và ‘nên ngừng can thiệp vào các vấn đề của Hồng Kông, Tây Tạng và Tân Cương’, coi các vấn đề này là ‘công việc nội bộ’ của Trung Quốc.

“Những vấn đề này liên quan đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, phẩm giá quốc gia cũng như sự nhạy cảm của 1,4 tỷ người”, Yang nói. “Chúng tạo thành một đường màu đỏ không được vượt qua.”

Yang nói: “Bất kỳ hành vi xâm phạm nào đều sẽ làm suy yếu quan hệ Mỹ-Trung và lợi ích của chính Hoa Kỳ”.

Yang cho biết một số khác biệt giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể nảy sinh, nhưng mỗi nước nên cam kết không can thiệp vào công việc nội bộ của nước kia.

“Trung Quốc không bao giờ can thiệp vào công việc nội bộ của Hoa Kỳ, bao gồm cả các cuộc bầu cử của họ. Trung Quốc không bao giờ xuất khẩu mô hình phát triển của mình hoặc tìm cách đối đầu về ý thức hệ. Trung Quốc không có ý định thách thức hoặc thay thế vị thế của Hoa Kỳ trên thế giới hoặc tạo ra một phạm vi ảnh hưởng.”

Ông Yang cho biết Trung Quốc mong đợi Hoa Kỳ ‘cũng tương tự như vậy’ sẽ tôn trọng cam kết của mình với ba thông cáo chung Trung – Mỹ và tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc Một Trung Quốc, trong đó công nhận Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc, thay vì một quốc gia độc lập.

Trong phát biểu của mình, Yang nói: “Trong bốn năm qua, chính quyền Trump đã áp dụng các chính sách sai lầm chống lại Trung Quốc, đẩy mối quan hệ vào giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao”.

Năm ngoái, cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo đã nới lỏng các quy tắc liên quan đến giao tiếp ngoại giao của Hoa Kỳ với các quan chức Đài Loan. Chính quyền Trump cũng lên án việc Trung Quốc tiếp quản Hồng Kông về mặt lập pháp và trong ngày cuối cùng của chính quyền Trump, đã dán nhãn việc Trung Quốc đối xử với người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số Hồi giáo khác ở tỉnh Tân Cương là ‘tội diệt chủng’.

Trong phiên điều trần xác nhận của mình, Ngoại trưởng Antony Blinken của Biden cho biết ông đồng ý với đánh giá của chính quyền Trump sắp mãn nhiệm về nạn diệt chủng Trung Quốc ở Tân Cương.

Chính quyền Biden cũng đã sớm có những cử chỉ ủng hộ Đài Loan, cam kết tăng cường quan hệ với quốc đảo này bất chấp chính sách Một Trung Quốc và những lời đe dọa liên tục chống lại Đài Loan từ Trung Quốc.

Yang kêu gọi chính quyền Biden đưa quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc trở lại ‘đường hướng phát triển có thể dự đoán được và mang tính xây dựng’.

Chính quyền Biden ngại dùng từ ‘đảo chính’ khi nói về chính biến ở Myanmar

‘Hỗn loạn’ nổ ra tại Nhà Trắng khi các quan chức chính quyền Biden tranh cãi về việc có nên gọi việc tiếp quản quân đội Myanmar là một cuộc ‘đảo chính’ vì lo ngại họ sẽ ‘chọc giận Trung Quốc và buộc phải rút viện trợ nước ngoài’, theo Poilitico.

Tổng thống Joe Biden đe dọa sẽ áp dụng lại các biện pháp trừng phạt đối với Myanmar vào thứ Hai khi chính quyền của ông đang tranh luận về việc có nên gọi cuộc tiếp quản quân sự là một ‘cuộc đảo chính’ hay không.

Những người trong cuộc quen với việc qua lại mô tả các cuộc thảo luận là ‘hỗn loạn’ vì các quan chức lo ngại rằng Nhà Trắng gọi cuộc tiếp quản quân sự là một cuộc đảo chính có thể khiến Trung Quốc tức giận và buộc Hoa Kỳ phải rút viện trợ nước ngoài

Quân đội Myanmar đã lên nắm quyền vào đầu ngày thứ Hai và tuyên bố tình trạng khẩn cấp sau khi bắt giữ nhà lãnh đạo trên thực tế Aung San Suu Kyi cùng với các thành viên trong đảng của bà.

Quân đội, được gọi là Tatmadaw, đã leo thang căng thẳng với chính phủ dân sự của đất nước vì những cáo buộc gian lận bầu cử vào tháng 11 khi bà Aung San Suu Kyi và đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ của bà giành chiến thắng trước đảng được quân đội hậu thuẫn.

Min Aung Hlaing, tổng tư lệnh của đất nước, đã được bổ nhiệm làm quyền Tổng thống và cho biết đất nước sẽ tổ chức bầu cử trong một năm.

“Các sự kiện gần đây ở Miến Điện rõ ràng là có dấu hiệu của một cuộc đảo chính, nhưng Bộ Ngoại giao đang tiến hành phân tích thực tế và pháp lý cần thiết. Chúng tôi sẽ chờ đợi kết quả trước khi đưa ra đánh giá”, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với ABC News.

Chính quyền cho đến nay đã kiềm chế việc gọi cuộc tiếp quản là một cuộc đảo chính – một thuật ngữ sẽ buộc Mỹ cắt viện trợ cho chính phủ Myanmar theo Đạo luật Hỗ trợ Nước ngoài.

Luật quy định rằng Hoa Kỳ phải ‘hạn chế hỗ trợ cho chính phủ của bất kỳ quốc gia nào mà người đứng đầu chính phủ được bầu hợp lệ bị phế truất bởi cuộc đảo chính hoặc sắc lệnh quân sự.’

“Hoa Kỳ đã gỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Miến Điện trong thập kỷ qua dựa trên tiến bộ đối với dân chủ”, Biden nói trong một tuyên bố hôm thứ Hai, sử dụng một tên khác cho Myanmar.

“Việc đảo ngược tiến trình đó sẽ đòi hỏi phải xem xét ngay lập tức các luật xử phạt và cơ quan chức năng của chúng tôi, sau đó là hành động thích hợp.”

Từ Thức (t/h)