Ngoại giới lo lắng người vi phạm luật an ninh HK có thể bị đưa về Trung Quốc xét xử

Ngày 30/6, “Luật an ninh quốc gia khu vực Hồng Kông” có hiệu lực, ngoại giới lo lắng các bị cáo có thể bị “đưa về Trung Quốc” để thẩm tra xét xử. Ngoài ra, trong tương lai, các tổ chức phi chính phủ và cơ quan tin tức quốc tế ở Hồng Kông cũng sẽ phải bị quản lý chặt chẽ hơn.

Toàn văn “Luật an ninh quốc gia khu vực Hồng Kông” đã được công bố vào khuya 30/6. Theo điều 55, Chính phủ đặc khu hành chính Hồng Kông, hoặc phòng an ninh quốc gia trung ương tại Hồng Kông có thể báo cáo lên chính quyền trung ương để được phê chuẩn, phòng an ninh quốc gia trung ương tại Hồng Kông sẽ thực thi quyền tài phán, đối với các vụ việc gây nguy hại tới an ninh quốc gia trong 3 tình huống sau:

1. Vụ việc liên quan đến các tình huống phức tạp, có sự can thiệp của các thế lực nước ngoài hoặc ở biên giới, quyền tài phán của Chính quyền đặc khu xác thực là có khó khăn.

2. Xuất hiện những tình huống nghiêm trọng, khiến Chính quyền đặc khu không cách nào thực thi hiệu quả Luật An ninh Quốc gia.

3. Xuất hiện tình huống an ninh quốc gia phải đối mặt với các mối đe dọa lớn.

Ngoại giới nghi ngờ về định nghĩa mơ hồ “mối đe dọa lớn”, do phòng An ninh Trung ương tại Hồng Kông quản lý, bị cáo có thể bị “đưa về Trung Quốc” xử lý.

Theo “Luật An ninh Quốc gia Khu vực Hồng Kông”, chính phủ Hồng Kông sẽ thành lập “Hội đồng bảo an quốc gia” (còn gọi là Ủy ban An ninh Quốc gia), và Chính phủ Trung ương Bắc Kinh sẽ thiết lập “phòng An ninh Bảo an Quốc gia tại Hồng Kông”, để giám sát phòng An ninh Quốc gia tại Hồng Kông, tiện thể chỉ đạo công tác an ninh bảo vệ quốc gia đặc khu, thiết lập cơ chế phối hợp với các cơ quan liên quan của Đặc khu hành chính, tăng cường chia sẻ thông tin và phối hợp hành động.

Ngoài 4 loại tội trạng và hình phạt mà Luật An ninh Quốc gia khu vực Hồng Kông lập rõ ra, còn có những phần có thể gây sự chú ý và dẫn đến các tranh cãi khác.

Ví dụ, công tác của Ủy ban An ninh Quốc gia Hồng Kông không bị can thiệp bởi bất kỳ cơ quan, tổ chức và cá nhân nào khác trong Đặc khu Hành chính Hồng Kông, Thông tin chi phí công tác không được công khai và các quyết định đưa ra không chịu sự giám sát tư pháp.

Về mặt thẩm tra xử lý, Luật An ninh Quốc gia của Khu vực Hồng Kông quy định rằng, việc xét xử nên được tiến hành công khai. Nhưng bởi vì liên quan đến bí mật quốc gia, trật tự công cộng, và các tình huống khác nên không thích hợp thẩm tra xử lý công khai, đồng thời cấm toàn bộ giới truyền thông và công chúng dự thính hoặc một bộ phận thủ tục điều trần, nhưng kết quả của phán quyết thì phải được công bố đồng loạt.

Luật An ninh nhấn mạnh rằng, cả nghi phạm và bị cáo đều không được bảo lãnh, trừ khi thẩm phán có đầy đủ lý do để chứng tỏ rằng nghi phạm và bị cáo sẽ không tiếp tục gây nguy hại cho an ninh quốc gia.

Phần “thẩm phán chỉ định” đã bị chỉ trích tại thời điểm thảo án, theo quy định của pháp luật, trưởng đặc khu chính quyền Hồng Kông nên bổ nhiệm một số thẩm phán, và cũng có thể bổ nhiệm một số thẩm phán từ các ủy ban tạm thời, hoặc đặc biệt phụ trách xử lý các trường hợp phạm tội gây nguy hại cho an ninh quốc gia. Trưởng đặc khu hành chính có thể tham khảo ý kiến của Hội đồng An ninh Quốc gia, và Chánh án Tòa án phúc thẩm trước khi bổ nhiệm thẩm phán. Các thẩm phán được chỉ định như trên có nhiệm kỳ 1 năm.

Đối với 1 ứng viên, thì bất cứ lời nói và hành vi nào gây nguy hại cho an ninh quốc gia, đều sẽ không được chỉ định làm thẩm phán để xét xử trường hợp phạm tội, gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia. Trong thời gian thẩm phán được chỉ định và giành được sự bổ nhiệm, nếu lời nói và hành vi gây nguy hại cho an ninh quốc gia thì tư cách thẩm phán sẽ bị đình chỉ.

Các điều khoản bổ sung quy định rõ ràng rằng, nếu luật pháp địa phương Đặc khu hành chính Hồng Kông không nhất trí với “Luật an ninh quốc gia khu vực Hồng Kông”, thì các quy định của “Luật an ninh quốc gia của khu vực Hồng Kông” sẽ được áp dụng, và quyền giải thích của “Luật an ninh quốc gia khu vực Hồng Kông” sẽ thuộc về Ủy ban thường vụ của Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc.

Việt Anh (Theo Secret China)