Món quà từ những vị thần – Những chuỗi hạt sắc màu của người Bài Loan ở Đài Loan

Thần Mặt Trời đã dừng chân ở Đại Vũ, ban cho vùng đất này những con người đầu tiên. Thần còn tặng những viên đá lấp lánh đầy màu sắc cho con dân của Thần, và chúng được nâng niu qua từng thế hệ.  

Ngày nay những hãng du lịch đã mở ra cho chúng ta cơ hội tìm hiểu về những người Bài Loan. Họ là những người bản địa của Đài Loan, định cư từ rất lâu trước khi tộc Hán ở Đại lục đến đảo quốc này. Một trong những báu vật truyền đời của họ là những chuỗi hạt kỳ diệu, gọi là chuỗi hạt Bài Loan.

Họ kể cho con cháu nghe rằng, từ rất lâu rồi, Thần Mặt trời đã đi xuống thế giới loài người. Ngài tìm kiếm một vùng đất tươi đẹp ở nhân gian để con cháu Ngài định cư. Sau khi ghé thăm hàng ngàn ngọn núi và hàng vạn con sông, Ngài đã tới núi Đại Vũ – nơi có vẻ thơ mộng và hùng vĩ đan dệt hài hòa trong những bức tranh bốn mùa khác biệt. Thế là, Đại Vũ đã được Thần Mặt Trời chọn.

Trên núi ấy, Thần Mặt trời đặt hai quả trứng trong một cái ấm đất sét và căn dặn một con rắn canh chừng. Không lâu sau, có hai đứa trẻ đáng yêu, một trai một gái, tách vỏ trứng chui ra. Hai trẻ lớn lên bên nhau và thành hôn. Sau này, con cháu của họ đã trở thành chủ nhân của núi Đại Vũ. Đó chính là tộc người Bài Loan, với truyền thống tôn sùng Thần Mặt Trời.

Chiếc ấm cổ đại nơi hai con người đầu tiên của bộ tộc chào đời cho đến ngày nay vẫn được người Bài Loan xem là ngôi nhà linh thiêng đầu tiên. Nó được đặt ở vị trí trang nghiêm nhất trong nhà tộc trưởng, truyền từ đời này sang đời khác.

Con rắn canh giữ trứng cũng trở thành linh vật phù hộ cho tộc trưởng.

Ba bảo vật

Cũng xuất phát từ sự tích khai sinh ra bộ tộc, có ba món đồ được người Bài Loan xem là bảo vật. Đó là chiếc ấm đất, con dao đồng và những viên đá màu.

Mỗi một vật đều mang ý nghĩa tượng trưng khác nhau. Những chiếc bình gốm là biểu tượng của nguồn cội. Con dao đồng đại biểu cho nam giới, vật chống đỡ của vũ trụ, biểu tượng sức mạnh. Và những viên ngọc tượng trưng cho người phụ nữ, đại biểu cho sự trong trắng và cái đẹp.

Những chuỗi đá quý của người Bài Loan

Truyền thuyết kể rằng những viên đá cổ là quà tặng của Thần, chỉ tầng lớp lãnh đạo và quý tộc mới có quyền sở hữu. Người Bài Loan gọi những viên đá này là “quata” nghĩa là “quả trái cây xinh đẹp”.

Đối với dân Bài Loan, những viên ngọc này chứa đựng ý nghĩa thiêng liêng và mỗi viên đều có cuộc sống riêng. Do vậy, người ta có truyền thuyết và tên gọi mang ý nghĩa riêng cho từng loại ngọc.

Chỉ cần nhìn lướt qua ngọc, người Bài Loan nhận ngay ra cấp bậc của ngọc và địa vị của người sở hữu.

Ngọc Khổng Tước có 5 dòng kẻ như 5 chiếc lông đuôi của công trống. Ngọc này biểu tượng cho quý tộc. Cô dâu chú rể ngày cưới thường dùng ngọc này để tô điểm, thể hiện sự trang trọng và linh thiêng của hôn nhân.

Ngọc Nhật Lệ rất hiếm và vô cùng quý giá. Với người Bài Loan, Mặt Trời chính là Đấng Sáng thế, vạn vật nhân gian được Ngài tạo ra và sinh sôi nảy nở. Thủ lĩnh bộ tộc sở hữu nhiều viên đá này, biểu trưng cho sự kết nối giữa Người và Đấng Sáng tạo, cũng như địa vị cao quý của tộc trưởng.

Ngọc Chuồn Chuồn giống con mắt to của chuồn chuồn. Chuỗi ngọc Chuồn Chuồn tượng trưng cho tình thân, sự lãng mạn ngọt ngào đôi lứa và mối quan hệ khắng khít giữa tổ tiên với các vị Thần.

Ngọc Mắt Ngọc là những viên ngọc có vô số chấm nhỏ, tượng trưng cho những con mắt của Thần luôn dõi theo đời sống của con người, âm thầm bảo vệ họ.

Những viên đá này rất đa dạng và chỗ mê ẩn kỳ lạ khó hiểu đối với người Bài Loan ngày nay. Chúng là món quà cưới quan trọng cho tộc trưởng và quý tộc Bài Loan. Chúng cũng là trang sức không thể thiếu khi tham dự các lễ hội và dịp trọng đại.

Quý nhất là ở tuổi của đá

Chuỗi đá nhiều màu tượng trưng cho sự thiêng liêng của quyền lực người sở hữu. Tuổi của đá cũng đóng vai trò rất quan trọng.

Những viên đá càng cổ thì càng có giá trị và cũng được người Bài Loan tôn thờ hơn. Người xưa đã đặt đá vào bình gốm, tôn thờ và cầu nguyện thần linh bảo vệ cho gia đình và bộ tộc.

Hiện nay, người Bài Loan chỉ biết tổ tiên họ đã đặt những viên đá cổ này vào bình gốm, chứ không biết cách chế tác cụ thể. Những viên đá được đặt vào bình cũng không nhiều và những viên còn được bảo quản đến nay không là bao. Ngày nay người Bài Loan dùng kĩ thuật truyền thống để chế tác những mẫu đá nhìn rất giống với kiểu cổ và ra sức bảo vệ, thúc đẩy nét văn hóa truyền thống này.

Bộ tộc Bài Loan

Người Bài Loan là một trong những bộ tộc sống trên núi. Họ sống ở nam Đài Loan và xem núi Đại Vũ là ngọn núi thiêng liêng. Họ tin rằng đó là nơi Thần linh khai sinh ra con người. Trong ngôn ngữ Bài Loan núi này được gọi là Kavulungan – “núi của các núi”.

Cộng đồng người Bài Loan có giai cấp, gồm quý tộc và thường dân. Chức tộc trưởng được cha truyền con nối theo tuổi tác, không phân biệt nam nữ. Vì thế người lãnh đạo cũng có thể là nữ. Tộc trưởng có quyền sở hữu nhiều đất đai, được kính trọng và có những đặc quyền. Trong nhà tộc trưởng có nhiều cổ vật, quần áo cũng là loại đặc biệt. Họ chính là người tiến hành các buổi lễ thiêng liêng cho bộ tộc. Tộc trưởng sống một cuộc đời hoàn toàn vì người dân. Người xem thành công, đau khổ của bộ tộc cũng như thành công, đau khổ của đời mình.

Trước kia, ở Đài Loan từng có khá nhiều nhóm người bản địa sống trên núi. Những cộng đồng này có truyền thuyết, văn hóa, trang phục, tập quán riêng. Sự đa dạng và phức tạp của các bộ tộc đã thu hút các nhà nhân loại học từ khắp nơi trên thế giới đến khám phá. Các bộ tộc này được xem là “báu vật của ngành nhân loại học”. Ngày nay, do có nhiều biến đổi về kinh tế, xã hội mà thổ dân Đài Loan đang nhanh chóng thưa dần.

Với nhiệm vụ bảo tồn những di sản văn hóa nhân loại của Đài loan, Quỹ bảo tàng dân tộc học Đài Loan đã ra đời. Bảo tàng quy tụ hơn 20.000 mẫu vật di sản văn hóa. Gần đây đã diễn ra một chiến dịch gây quỹ để xây dựng bảo tàng với hy vọng các kho báu này được trưng bày càng sớm càng tốt. Mục tiêu của bảo tàng là thúc đẩy sự hiểu biết và hòa bình giữa các quốc gia trên thế giới và tiếp tục làm giàu thêm nền văn minh tinh thần của nhân loại thông qua những câu chuyện của các sắc dân bản địa Đài Loan.

>>> Đài Loan: Nổi tiếng nhờ tái chế rác và bảo vệ môi trường

>>> Vì sao Đài Loan được chọn là đất nước đáng sống nhất thế giới?

Theo Vision Times