Lan truyền lệnh cấm của Cục Phát thanh Truyền hình TQ: Không được coi phương Tây là kẻ thù

Gần đây, có một thông tin được lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng Internet Trung Quốc, đó là Tổng cục Quảng bá Phát thanh Truyền hình Quốc gia Trung Quốc (NRTA) đã ban hành lệnh cấm đối với nội dung của 20 thể loại phim, trong đó quy định rằng, phim tình cảm không nên quá ngọt ngào, phim Dân Quốc phải được kiểm soát chặt chẽ… Tuy nhiên, NRTA chưa lên tiếng xác nhận về những lệnh cấm này.

Gần đây, trên Weibo đang xôn xao với thông tin về lệnh cấm mới của NRTA: “Kiểm duyệt và tránh 20 thể loại phim”, bao gồm phim tình cảm “Không thể quá ngọt ngào, phải dũng cảm thể hiện mâu thuẫn xung đột”; phim Thanh xuân “Phải tránh yêu sớm, phạm tội, bạo lực”; phim Đồng tính luyến ái “Mối quan hệ kết thúc, có thể trở thành bạn bè, những nhân vật và đề tài đồng tính luyến ái quá rõ ràng sẽ bị cấm nghiêm ngặt”;

Phim vượt thời gian “Vượt thời gian phải phù hợp với khoa học, nhân vật vượt thời gian phải mang năng lượng tích cực, không làm ảnh hưởng hay thay đổi đến cục diện lịch sử, và sẽ có tác động tích cực với thời đại sau khi vượt thời gian”; Phim chuyển thể từ game “có thể cải biên, nhưng không nên bộc lộ quá cái tôi của nhân vật, đặc biệt không nên tái hiện hình ảnh trẻ vị thành niên”. Nếu là thể loại giả tưởng thì “hư cấu phải hoàn toàn không dựa trên cơ sở lịch sử”. 

Đối với thể loại phim Dân quốc “thì các đề tài mỹ hóa Dân quốc, chính phủ Bắc dương, quân phạt…phải kiểm soát nghiêm ngặt”; thể loại phim Lịch sử “không thể hiện quan điểm thối nát của lịch sử, thay đổi lịch sử lãnh thổ và kết cục lịch sử, không được rao giảng các cuộc chinh phục vũ lực của các vương triều phong kiến ra nước ngoài trong lịch sử Trung Quốc”;

Thể loại phim Yêu ma quỷ quái “linh hồn của người, yêu quái, tiên đạo không thể chuyển thế, sinh mệnh không thể luân hồi”; nội dung tôn giáo không được châm biếm chế giễu, các cuộc chinh phạt giữa các dân tộc trong lịch sử, không nên dựng thành những cuộc chiến tranh giữa các nước; 

Thể loại phim “Đào trộm mộ” bị cấm, nhân vật phải đổi thành nhà thám hiểm khảo cổ; thể loại phim Quân sự, “không được truyền bá vũ khí, chiến tranh, không biến kẻ thù phương Tây thành kẻ thù giả tưởng của mình”; thể loại phim cách mạng thì sẽ “tăng cường toàn diện việc kiểm tra nội dung”.

Nguồn gốc của những tin đồn trên mạng này bắt nguồn từ những văn kiện chính thức như “Quy định đánh giá và quản lý phim truyền hình” và “Quy tắc chung để đánh giá nội dung của các chương trình nghe nhìn trực tuyến”.

Cư dân mạng Đại lục chán nản: Tuyệt đối không quay phim nữa!

Cư dân mạng Trung Quốc đại lục chán nản và để lại lời bình “Đừng quay phim nữa”, “Thế này thì làm sao xem được nữa”, “Đi quay tạp kĩ hết đi”, “Phim tình cảm không thể quá ngọt ngào, nảy sinh tình cảm có thể chuyển sang thành tình bạn… đùa tôi đấy à”. 

Ngoài ra còn có cư dân mạng dùng những đoạn tự đối thoại để chế giễu: “Xin hỏi, đây có phải là năm 2020 không? Không, nhóc con, bây giờ là thời nhà Thanh nhé”; “Nếu muốn dũng cảm thể hiện mâu thuẫn và xung đột, thì xem phim tình cảm làm gì, xem cung đấu chẳng phải hay hơn sao”; 

“Bộ phim tệ có phải là vấn đề về đề tài không? Suốt ngày cấm đoán nhưng cũng chẳng có được bộ phim ‘bom tấn’ nào”; “Sau này người ta sẽ chỉ xem phim Mỹ, Phim Nhật, phim Hàn Quốc, còn các bộ phim được Trung Quốc sản xuất tương lai sẽ rất ảm đạm”.

Đạo diễn độc lập Vương Lạp Nhân: 20 điều cấm chẳng khác gì “Nhảy múa trong xiềng xích”

Đạo diễn phim độc lập Bắc Kinh Vương Lạp Nhân khi trả lời phỏng vấn của Đài Á Châu Tự Do (RFA) đã thẳng thắn nói rằng, anh cảm thấy rất nực cười trước lệnh hạn chế “phim tình cảm không thể quá ngọt ngào”: 

“Không thể quá ngọt ngào, tôi cảm thấy thật nực cười, tiêu chuẩn này rất khó nắm bắt, làm thế nào để bạn biết rằng nội dung phim phản ánh là quá ngọt ngào? Phim của Quỳnh Dao vô cùng ngọt ngào, làm thế nào để xác định điều này? Vậy thì không được quay phim của Quỳnh Dao sao? Đừng giới hạn quá nhiều, vì như thế chẳng thai nghén được bộ phim nào mang giá trị nghệ thuật, giống như bị ‘trói chân trói tay’, không làm được gì. Tôi cảm thấy quy mô tiêu chuẩn phải mở rộng, thì mới có thể sáng tạo ra nhiều tác phẩm nghệ thuật, đừng quá gò bó và trói buộc, như vậy chẳng khác gì nhảy múa trong xiềng xích”.

Vương Lạp Nhân cho rằng, sự sáng tạo phải được tự do thì mới phát huy được trí tưởng tượng. Cái này không được cái kia cũng không được thì trí tưởng tượng sẽ bị kìm kẹp. Trong quá khứ, các đạo diễn đã kêu gọi “phân cấp”. “Phân cấp” cũng tốt, vì sẽ giải quyết được vấn đề là ngăn trẻ em tiếp xúc với các nội dung bạo lực và khiêu dâm, 20 điều cấm này, bó chân trói tay, hoàn toàn đi lệch khỏi một số quy luật sáng tạo.

Vương Lạp Nhân thẳng thừng nói: “Tôi cảm thấy những quy định này rất ngu ngốc, không có trí tuệ, làm việc gì cũng phải dùng đầu óc, muốn giao tiếp với người khác, bàn công việc hay viết văn bản giấy tờ, đều phải suy nghĩ, không biết ai viết ra những điều cấm này, thật là ấu trĩ, người ta nhìn vào là biết ‘trình độ’ thế nào rồi?”.

Vương Lạp Nhân đề cập rằng, chính quyền luôn quản lý gắt gao, khiến những người phải dùng đầu óc sáng tạo như họ cảm thấy khó chịu, sáng tạo mà còn cần phải né tránh thứ này thứ kia. Hy vọng sẽ có một môi trường thoải mái hơn và có thể làm một cái gì đó khác biệt. Cũng giống như vấn đề đồng tính luyến ái, cần phải tôn trọng sự lựa chọn tự do của cá nhân.

Vương Lạp Nhân cũng nói: “Vì dịch bệnh, mọi người đều rất mệt mỏi và họ không biết làm thế nào để tiếp tục. Rạp chiếu phim đã đóng cửa nửa năm nay, thật khó khăn. (20 lệnh cấm được ban hành) liền trở thành đối tượng chế giễu của mọi người, tại sao nó lại nực cười vậy chứ?”.

Vương Lạp Nhân cho hay, anh có một vài người bạn mở rạp chiếu phim, một số người chỉ trả lương cơ bản cho nhân viên, một số thì toàn bộ mặt bằng văn phòng đều đem cho thuê, nhiều rạp chiếu phim đã đóng cửa và hiện tại có rất ít người đầu tư.

Lý Vịnh Tuyền, một đạo diễn phim người Đài Loan kiêm giảng viên bán thời gian của Khoa Sáng tạo điện ảnh tại Đại học Nghệ thuật Đài Bắc, khi trả lời phỏng vấn của RFA đã thở dài nói: “Nếu bạn định quay phim ở Trung Quốc, theo tiêu chuẩn này, có lẽ bạn chỉ có thể quay những thứ không liên quan gì đến xã hội và lịch sử”.

Lý Vịnh Tuyền nói, anh chưa bao giờ đến Đại lục để quay phim, nhưng chắc rằng anh cũng không có dự định đến đó trong tương lai, thật quá vô lý khi Đại lục đặt ra những quy định này.

Lý Vịnh Tuyền cho rằng, các bộ phim hay phim truyền hình liên quan đến lịch sử, xã hội và chính trị không cần các quy định chính thức. Đạo diễn hoặc biên tập viên sẽ tự xem xét “tính hợp lý”. “Phim không cần phải hoàn toàn đúng, nhưng phải có một mức độ hợp lý nhất định, vốn dĩ bản tính con người cũng muôn hình vạn trạng, nên có thể phô diễn trong vô vàn hoàn cảnh khác nhau. Theo tiêu chuẩn này, cứ động một tí là phạm lỗi, điều này sẽ gây tổn hại lớn đối với sự sáng tạo.”

Lý Vịnh Tuyền lấy ví dụ, giống như một số bộ phim khoa học viễn tưởng và phim truyền hình vượt thời gian, nghiêm túc mà nói thì thực tế là không thể, nhưng khán giả sẵn sàng tin rằng có những người như vậy khi ở trong tình huống như vậy, thì xảy ra chuyện đó cũng là hợp lý.

Đối với người dân ở Trung Quốc đại lục, họ nhìn nhận 20 điều cấm này như thế nào? Cư dân Vũ Hán Lã Tân Hoa cho biết trong một cuộc phỏng vấn với RFA rằng, anh không bao giờ xem các chương trình truyền hình trong nước. Lã Tân Hoa nói, Đảng Cộng sản đã liên tục thay đổi lịch sử, lũng đoạn sáng tạo văn học và sáng tạo kịch bản phim kể từ khi lên nắm quyền vào năm 1949. “Cho dù họ ban hành quyết định vô lý đến mức nào, tôi cũng không thấy bất ngờ, bởi vì họ chưa bao giờ tôn trọng lịch sử hay văn hóa”.

Minh Huy (Theo NTDTV)