Góc nhìn: Vốn ngoại – Quẳng gánh lo đi!

+4 tỷ là mức vốn giao dịch ròng khớp lệnh của nhà đầu tư nước ngoài trên hai sàn trong tuần qua. Khoảng +150 tỷ là tổng số giao dịch ròng trong tuần nếu tính cả thỏa thuận. Thị trường có được một tuần bình yên khi cơn sóng gió rút vốn ròng của quỹ VNM tạm dừng.

Nhìn vào biến động giá của chứng chỉ quỹ VNM, tuần qua là tuần đầu tiên chứng chỉ quỹ này tăng giá sau 6 tuần giảm liên tục. Giá đã phục hồi 4,08% sau khi rơi về mức thấp nhất của tuần đầu tiên của tháng 4 ở mức 16,62 USD/chứng chỉ, sát mức 16 USD/chứng chỉ – mức đáy từ năm 2013.

Mức tăng giá rất tốt này đã giúp cải thiện độ chênh lệch giữa giá chứng chỉ và giá trị tài sản ròng của quỹ lên mức +0,74% trong phiên cuối tuần rồi. Về lý thuyết, chênh lệch này dương thì áp lực rút vốn sẽ giảm đi, mặc dù còn sớm để dự đoán về nhu cầu rút vốn thực chứ không phải các giao dịch hoán đổi chênh lệch giá.

Nhìn vào biến động khối lượng chứng chỉ quỹ, ngày 10/4 khối lượng chứng chỉ đã không thay đổi – tức là không bị rút vốn. Mức rút vốn ngày 9/4 cũng chỉ còn 50.000 chứng chỉ, giảm khá nhiều so với các đợt rút vốn đầu tuần này hay trong tuần trước.

Do quỹ VNM là quỹ ETF có vốn lớn nhất đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam, hoạt động rút vốn hay tăng vốn sẽ ảnh hưởng lớn hơn các giao dịch quỹ khác. Khi quỹ này bình ổn, ít nhất các cổ phiếu lớn nằm trong danh mục đầu tư của quỹ cũng sẽ bớt được một phần gánh nặng. Do phần lớn thị trường theo dõi chặt chẽ biến động quỹ nên yếu tố tâm lý cũng là một điểm tích cực.

Giao dịch rút vốn của khối ngoại là nguyên nhân chính của đợt suy giảm tháng 3, bất chấp nhiều tin tốt xuất hiện hay các hoạt động cơ bản của doanh nghiệp vẫn bình thường. Nếu như áp lực bán ra của các quỹ ngoại giảm đi, thị trường sẽ có cơ hội lấy lại những gì đã mất.

Nhìn vào các cổ phiếu blue-chips, ngoài nhóm ngân hàng, phần lớn nhịp giảm tháng 3 đã đưa giá về sát, thậm chí là thấp hơn mức đáy của đợt lao dốc tháng 12 năm ngoái. Thật vô lý nếu giá cổ phiếu có thể thay đổi lớn như vậy theo hướng tiêu cực mà không xuất phát từ những biến cố cơ bản.

Một biến động ngược trong giao dịch của dòng vốn nước ngoài ít được chú ý, là quy mô mua vào cũng đang tăng lên. Khi nhìn vào giao dịch của khối này, nhà đầu tư thường để ý đến con số vốn vào hoặc ra ròng, nghĩa là quan tâm tới chênh lệch vốn.

Một điểm riêng có trong vài tuần giao dịch gần đây kể từ sau đợt tái cân bằng quỹ ETF giữa tháng 3 vừa rồi là dòng vốn chảy ra mạnh khỏi quỹ ETF, dẫn đến việc các quỹ này phải bán bớt cổ phiếu. Do đó dòng vốn ra luôn lớn hơn dòng vốn vào.

Tuy nhiên dấu hiệu tăng lên của dòng vốn vào cũng rất đáng chú ý. Nếu như dòng vốn vào vẫn không tăng hay tệ hơn là giảm đi thì mức vốn chảy ra ròng còn khủng khiếp hơn nữa. Khi dòng vốn mua của khối ngoại tăng vào thời điểm dòng vốn ETF bị rút, nghĩa là vẫn đang có sự quan tâm của các dòng vốn ngoại khác bên cạnh dòng vốn nóng của ETFs. Như vậy về mặt định giá, thị trường đã có những tín hiệu của sự hợp lý.

Cũng như một cặp chạy đua, dòng vốn ngoại khác ETF xuất phát chậm hơn, tốc độ chậm hơn ban đầu nhưng nhanh dần theo chiều giá giảm. Đến lúc nào đó dòng vốn này sẽ đuổi kịp để tạo nên vị thế giao dịch cân bằng với mức độ rút ra của ETF và rất có thể sẽ vượt lên, tạo mức vốn ròng dương.

Chỉ tính riêng mức khớp lệnh, tuần qua giá trị mua vào của khối ngoại đã tăng trên 11% so với tuần đầu tháng 4. Đó có thể là dấu hiệu của việc dòng vốn khác đã bắt đầu vượt lên.