Đức Phật Dạy Con

Lahula lúc này là một cậu bé lên mười, tính tình hiếu động, thường nói chuyện ồn ào và nói lời không đúng sự thật, lại làm phiền đại chúng, nhưng do có thân phận đặc thù nên đại chúng trong tu viện không ai dám quở trách Lahula, dẫn đến ngày càng sinh nhiều chuyện không hay và tính tình không tốt của Lahula. Sau khi biết được sự tình, Đức Phật liền gọi Lahula đến dạy.

 

Có  một hôm Đức Phật bảo Lahula quan sát Đức Phật rửa chân, sau khi rửa chân xong Đức Phật hỏi: “Nước sau khi sử dụng để rửa chân có thể uống được không?” Lahula trả lời: “Dạ bạch Thế Tôn, không ạ.” Đức Phật dạy: “Nước này sau khi trở thành nước bẩn thì người ta không còn quí nữa mà chỉ đem đổ đi. Cũng theo lí như vậy, làm một người nếu thường nói lời sai với sự thật thì sau này người khác sẽ không còn tin tưởng nữa, con có hiểu không?” Lahula nghe xong lời Đức Phật dạy liền cảm thấy hối hận và hứa sửa đổi.

 

Đức Phật dạy xong bảo Lahula đem nước đi đổ, rồi lại hỏi: “Cái chậu này gọi là chậu gì?” Lahula trả lời: “Dạ bạch Thế Tôn, đây là chậu đựng nước rửa chân.” Đức Phật hỏi tiếp: “Cái chậu này có thể dùng lại để rửa rau, rửa đậu không?” Lahula đáp: “Dạ bạch Thế Tôn, người ta không thể dùng nó để rửa rau, rửa đậu ạ.” Đức Phật dạy: “Đúng lắm, một người nếu tâm không trong sạch, lời nói thiếu chân chính, thì suốt đời chẳng có ai kính trọng. Không chịu học hỏi, thích làm người xấu thì sau này trở thành người vô dụng, chỉ dùng để đựng đồ nhơ, suốt đời không thể được người khác coi trọng. Nếu con không biết sửa đổi, nói lời chân thật và làm việc đúng đắn thì chỉ giống như cái chậu này.”

 

Đức Phật nói xong thì để cái chậu xa ra ngoài, rồi hỏi Lahula: “Ta nay muốn bỏ cái chậu này đi, con có tiếc không?” Lahula đáp: “Dạ bạch Thế Tôn, con không tiếc, vì nó chỉ là cái chậu bẩn.” Đức Phật dạy: “Đúng vậy, theo lí này, một người nếu không chịu học hỏi, thích sống hèn hạ, làm cho người khác thất vọng, người ấy sẽ không còn được tiếc thương chi nữa.” Đức Phật chỉ vào cái chậu bị đẩy xa kia rồi nói với Lahula: “Nay cái chậu kia còn có thể đựng nước sạch mà dùng được không?” Lahula thưa: “Bạch Thế tôn, không được ạ.” Đức Phật dạy: “Con nay đúng giống như cái chậu kia, tâm nghĩ và miệng nói không đúng đắn, lời nói nhiều lần không đúng sự thật, không ai tin tưởng và tôn trọng, giống như cái chậu kia, không đáng để người khác yêu mến.”

Lahula nghe xong lời Đức Phật dạy thì rất lấy làm xấu hổ, liền đứng chắp tay biểu lộ lòng thành hối cải, sau này quyết tâm sửa chữa sai trái mà trước đây đã làm. Sau này Lahula được Đức Phật tán dương là người đệ tử có mật hạnh vô ngại đệ nhất.

 

Chú thích:

-Bài đóng góp từ Công đồng ngưới Việt