Donald Trump: Mỹ sẽ rút khỏi WTO nếu tổ chức này vẫn dung túng cho TQ

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có bài phát biểu tại Pennsylvania vào ngày 13/8, ông đã chỉ trích Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dung túng cho Trung Quốc phát triển. Nếu như tiếp tục đối xử bất công đối với nước Mỹ, nước Mỹ sẽ cân nhắc để rút khỏi WTO. 

Phát biểu trước những người ủng hộ tại một nhà máy hóa chất của tập đoàn Shell ở bang Pennsylvania, ông Trump đe dọa rằng, nước Mỹ sẽ từ bỏ WTO nếu đó là điều bắt buộc phải làm.

Ông Trump nhấn mạnh, các quy định của WTO đã “vắt kiệt” Mỹ trong nhiều năm và điều đó sẽ không tiếp diễn nữa: “WTO nhiều năm qua đã lợi dụng chúng ta. Bây giờ bọn họ đã hiểu ra, nếu như tiếp tục đối xử bất công với nước Mỹ, thì cái gì cũng sẽ không có. Chúng ta không cần nó, chúng ta thực sự không cần nó”.

Ông chủ Nhà Trắng nói rằng Mỹ không cần WTO nếu như tổ chức này không thể sửa chữa những lỗ hổng cho phép một số các quốc gia nhất định lợi dụng.

“Họ xem một số nước nhất định như Trung Quốc, Ấn Độ, nhiều nước… là các nước đang phát triển. Thực tế các nước này đã phát triển và họ có nhiều lợi thế to lớn. Chúng ta sẽ không để điều này tiếp tục diễn ra” – ông Trump cảnh báo.

Trong một biên bản ghi nhớ, Nhà Trắng chỉ ra rằng Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đang tự nhận mình là nước đang phát triển, từ đó “cho phép họ hưởng nhiều lợi ích từ hiện trạng này và tìm các cam kết yếu hơn so với các cam kết mà các thành viên khác của WTO đưa ra”.

Sau khi tung ra biên bản ghi nhớ trên, ông Trump nói trong một tuyên bố rằng WTO đã “sụp đổ” khi các nước giàu có nhất thế giới lại tự nhận mình là đang phát triển và được hưởng sự đối xử đặc biệt để né tránh các quy định của WTO.

Bản ghi nhớ này chỉ ra rằng, 7/10 nền kinh tế giàu nhất thế giới – theo GDP đầu người – hiện đang được công nhận là nước đang phát triển: Brunei, Hong Kong, Kuwait, Macau, Qatar, Singapore và UAE. Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ hai thế giới – bị Mỹ chỉ trích là bên lợi dụng nhiều nhất các quy định của WTO. Kể từ khi gia nhập WTO, Trung Quốc luôn khăng khăng cho rằng họ là nước đang phát triển – theo biên bản ghi nhớ trên.

Việc Tổng thống Trump tiếp tục dọa rút khỏi Tổ chức Thương mại thế giới không phải là ngẫu nhiên, đặc biệt là trong bối cảnh gia tăng căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. 

Các lần chỉ trích Tổ chức Thương mại Thế giới của ông Trump trước đây đều được cho là nhắm vào Trung Quốc và lần gần đây nhất là 26/07 khi ông Trump yêu cầu Tổ chức Thương mại thế giới xem lại quy chế quốc gia đang phát triển của một số nước trong đó có Trung Quốc vì ông Trump cho rằng các nước này lợi dụng điều này để được hưởng các ưu đãi thương mại.

Ông Trump thậm chí còn tuyên bố Tổ chức Thương mại thế giới có 90 ngày để xem xét lại quy chế quốc gia đang phát triển và nếu mọi chuyện vẫn không thay đổi thì Mỹ sẽ đơn phương không coi các nước đó là các nước đang phát triển. 

Một số nhà phân tích cho rằng, ông Trump sử dụng yếu tố Trung Quốc trong các yêu cầu đối với Tổ chức thương mại thế giới nhằm đạt được hai mục đích, một là gây sức ép với Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại với Mỹ và hai là muốn Tổ chức Thương mại thế giới cải tổ nhằm có lợi cho Mỹ.

Trong khi kêu gọi cải cách, chính quyền Trump cũng làm tê liệt hoạt động của WTO. Washington đã ngăn việc bổ nhiệm thành viên mới vào cơ quan giải quyết tranh chấp WTO, khiến tổ chức có nguy cơ phải ngừng hoạt động vào cuối năm nay.

Chân Chân (Theo NTDTV)