Đằng sau nền kinh tế Trung Quốc là những đứa trẻ “bơ vơ”

Đằng sau một nền kinh tế năng động, phát triển mạnh mẽ vượt trội là rất nhiều bất cập về đời sống con người. Đó là những vùng đất bị bỏ quên đến hoang hóa, một môi trường chìm trong ô nhiễm, khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng hình thành nên thế hệ những “đứa trẻ bơ vơ” có cha mẹ là người lao động xa xứ.

Sào Hồ, An Huy, Trung Quốc

Sáu tuổi, Lu Yiming là một cậu bé nghịch ngợm.

Thoắt cái, cậu bé đã chễm chệ trên mái bê tông của ngôi nhà hai tầng, lát sau lại nghịch pháo hoa.

Còn bây giờ, nó lại phóng xuống một con hẻm.

“Quay lại đây!”, bà nội của nó hét lên.

“Tôi đến phải đau đầu vì nuôi thằng bé này”,  bà Tang Xinying 72 tuổi tâm sự.

Mẹ của Lu bỏ con ngay lúc nó mới lọt lòng, còn bố làm thợ mộc ở tỉnh Sơn Đông, cách hàng trăm cây số về phía Bắc. Ông bố chỉ về quê mỗi năm một lần.

Ở Trung Quốc, Lu được gọi là “đứa trẻ bị bỏ rơi”.

Có ít nhất 61 triệu trẻ em như vậy ở Trung Quốc, nghĩa là trong 5 đứa trẻ sẽ có 1 trẻ bị bỏ rơi.

Chúng gặp khó khăn ở trường học, tỷ lệ mắc bệnh tâm thần cao hơn, và tâm lý chúng dễ rơi vào chiều hướng xấu hơn bạn bè đồng trang lứa.

“Tôi bảo thằng bé, ‘bố mày đang đi làm, còn mẹ thì không cần mày”, bà Tang bực dọc nói.

Không có việc làm

Ở Sào Hồ, ngôi làng ở vùng sâu xa của tỉnh An Huy, là ngõ cụt của những dự án xây nhà dang dở và đồng ruộng bỏ hoang. Một đám khói màu vàng bay lơ lửng trên bầu trời để lại mùi kim loại trong miệng.

Ô nhiễm công nghiệp ở Trung Quốc đã làm cho nơi này thành ra như thế, nhưng công ăn việc làm lại không có.

Mọi người trong độ tuổi lao động ở Sào Hồ đã phải đi đến các thành phố để tìm việc làm, bỏ người già và trẻ nhỏ ở lại.

Lu nắm tay tôi khi chúng tôi đi xuyên qua ngôi làng nhỏ.

Một nhóm cụ bà ngồi trên ghế gỗ ba chân nghe kinh kịch qua chiếc đài bé tẹo. Nhóm khác đang ngồi đan. Vài cụ ông hì hục pha chế rượu lậu trong thùng phuy.

“Chúng tôi không còn ruộng để cày cấy, nếu không đi chỗ khác kiếm việc thì đào đâu ra tiền”, bà Tang nói.

“Cha mẹ lũ trẻ phải lao động trên thành phố, nên chúng không thể mang con theo được”.

Hội Phụ nữ Trung Quốc, một tổ chức nhà nước đã vẽ lên bức tranh ảm đạm về những đứa trẻ bị bỏ lại.

Các phương tiện truyền thông thường xuyên đưa tin, nhấn mạnh việc “trẻ bơ vơ” thường bị lạm dụng, và chúng cũng thường xuyên bị biến thành nghi phạm trong những tội ác.

“Xã hội và thế hệ những đứa trẻ lớn lên không cha không mẹ sẽ chịu tác động rất lớn”, Ines Kaempfer, nhân viên Trung tâm Quyền trẻ em và Trách nhiệm xã hội, nói. “Đó là tầng lớp xã hội Trung Quốc bất ổn và mất niềm tin. Hậu quả có thể sẽ rất tai hại”.

Hệ quả ngoài ý muốn này không chỉ đến từ việc đô thị hóa và di cư hàng loạt ở Trung Quốc. Mà những quy định hà khắc đã khiến vấn đề tồi tệ hơn.

Hầu hết người di cư không thể thay đổi đăng ký hộ gia đình mỗi khi chuyển tới nơi ở mới.

Họ phải đấu tranh để nhận được bảo hiểm y tế và dịch vụ xã hội ở thành thị. Con cái của họ cũng không thể đi học trường công, kể cả khi chúng được sinh ra ở thành phố.

Tầng lớp hạ lưu

Các nhà phê bình cho rằng, hệ thống hộ khẩu đã tạo ra một tầng lớp hạ lưu, nhân công giá rẻ giúp vận hành bánh xe cách mạng sản xuất của Trung Quốc.

Thừa nhận một số thất bại, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đề xuất cải cách hệ thống hộ khẩu, bao gồm cả việc từ bỏ giấy đăng ký tạm trú.

Chủ đề này đang được thảo luận trong phiên họp Quốc hội thường niên..

Giáo sư Fan Bin của Viện công nghệ Hoa Đông nói: “Mặc dù đã tốt hơn nhiều so với trước đây, nhưng hệ thống hộ khẩu vẫn là vấn đề lớn”.

“Người nhập cư không đủ khả năng nuôi con ở thành phố lớn, do giá thuê nhà cao, trong khi đồng lương thấp, họ không thể trang trải học phí cho con học trường tư thục”.

Tại làng Sào Hồ, bà Tang đang nấu cơm với rau chân vịt cho cháu. Bà xay dầu đậu phộng trong một cái cối xay đơn giản.

“Tôi không thể dạy dỗ tốt cho đứa cháu này. Thằng bé cần được cả cha lẫn mẹ chăm sóc”, bà nói. “Tôi không thể đuổi kịp khi thằng bé chạy mất. Tôi cũng không thể phạt khi nó phạm lỗi”.

Bà Tang cho rằng bà không thể cho cháu những thứ nó cần.

“Chúng tôi không có lựa chọn, ngay cả khi mọi thứ đều tồi tệ. Nếu tôi không chăm sóc nó thì ai chăm sóc bây giờ”, bà nói.

Thiên Long – Theo CNN