Đặc phái viên Tổng thống Mỹ: Trung Quốc đang ‘đe dọa’ và ‘cản trở’ các nước khác
Đặc phái viên Tổng thống Donald Trump kiêm Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, ông Robert O’Brien nhấn mạnh rằng, Trung Quốc đang “đe dọa” và “cản trở” các nước khác. Điển hình là việc gây khó khăn cho hoạt động khai thác nguồn dầu khí to lớn của Việt Nam trên Biển Đông.
Phát biểu tại Hội nghị cấp cao Mỹ-ASEAN ở thủ đô Bangkok, Thái Lan ngày 4/11, ông Robert O’Brien, người được Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ định là đặc phái viên tham gia hội nghị, cho biết: “Bắc Kinh đã sử dụng các hành vi hăm dọa để ngăn cản các quốc gia ASEAN khai thác tài nguyên trên biển, ngăn chặn họ tiếp cận với nguồn dự trữ dầu khí trị giá hơn 2,5 nghìn tỷ USD ở Biển Đông”.
Ông O’Brien cho rằng các quốc gia Đông Nam Á không có bất kỳ lợi ích gì bởi vì: “Chiến thuật này đi ngược lại những quy định về sự tôn trọng, công bằng và luật pháp quốc tế. Khu vực không cần một kỷ nguyên đế quốc mới, nơi một nước lớn lãnh đạo những nước còn lại dựa trên lý thuyết cứ mạnh là đúng”, đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh.
Cũng nhân dịp này, ông O’Brien trân trọng chuyển lời của Tổng thống Trump, mời các lãnh đạo 10 nước ASEAN sang Mỹ dự “một hội nghị thượng đỉnh đặc biệt” dự kiến sẽ diễn ra trong quý đầu tiên năm 2020.
Trước đó, Mỹ đã liên tục chỉ trích và lên án các hành vi của Trung Quốc trên Biển Đông. Điển hình nhất là việc Trung Quốc đưa ra các yêu sách hàng hải (vd: đường lưỡi bò) trong vùng biển giàu tài nguyên ở Biển Đông, cử tàu thuyền vào khu vực của quốc gia khác và tăng cường quân sự hóa trái phép bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế.
Hồi tháng 7/2019, khi Trung Quốc đưa tàu khảo sát địa chất Hải dương 8 và các tàu hộ tống xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, Mỹ đã lập tức lên tiếng phản đối mạnh mẽ. Bộ Ngoại giao Mỹ khi đó cũng đã kịch liệt lên án rằng, các hành động của Trung Quốc là “khiêu khích” và “đe dọa, gây cản trở các hoạt động dầu khí đã có từ lâu của Việt Nam”.
Sau tuyên bố này, các nước Anh, Pháp, Ấn Độ, Nhật Bản cũng lần lượt lên tiếng bày tỏ quan ngại các hành vi đe dọa hoạt động dầu khí trên Biển Đông.
Ông David Stilwell, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ về Đông Á và Thái Bình Dương, cho rằng, ASEAN nên có các động thái phản đối hành động quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc. Ông nói: “Đây là sân nhà của quý vị, là chỗ của quý vị. Việt Nam đã làm tốt khi thách thức các hành vi của Trung Quốc. Thiết nghĩ, với khái niệm tập trung của ASEAN, tổ chức khu vực này lẽ ra phải cùng Việt Nam chống lại những hành động gây bất ổn, ảnh hưởng tới an ninh khu vực.”
Thiện Thành (t/h)