Châu Á ‘lót ổ đón đại bàng’: Dỡ chuỗi cung ứng cồng kềnh từ Trung Quốc, Việt Nam có lợi thế gì?

Cuộc chiến thương mại giữa 2 “ông lớn” là Mỹ và Trung Quốc, cùng hậu quả tàn khốc của đại dịcн Covid-19 khắp toàn cầu trong gần 2 năm qua đã làm phơi bày “gót chân Asin” của hàng loạt tập đoàn lớn, đặt các chủ hãng vào tình thế đầy cam go: Cần phải đa dạng hóa chuỗi cung ứng bằng cách thoát ra khỏi Trung Quốc hay là chết?

Một trong những giải pháp cấp bách nhất chính là áp dụng chiến lược “Không bỏ trứng vào một giỏ”, bằng cách tìm kiếm các quốc gia đối tác khác ngoài Trung Quốc để “chuyển nhà”.

Và cũng nhanh nhạy không kém, một số nước thuộc khu vực Đông Nam Á cũng ngay lập tức chuẩn bị mọi điều kiện nhằm “lót ổ đón đại bàng” với các chính sách thông thoáng, yêu cầu linh hoạt và cả sự hứa hẹn của những “chủ nhà” hiếu khách.

Một số quốc gia nổi bật có thể kể đến là: Thái Lan, Malaysia và Việt Nam.

Những miền đất hứa đầy tiềm năng

Thái Lan

Thái Lan đã có những bước tiến dài trong việc cải thiện môi trường làm ăn thông thoáng dành cho các doanh nghiệp nước ngoài, từ tinh giản quy trình cấp giấy phép xây dựng cho đến việc tạo ra hành lang pháp lý theo hướng bảo vệ quyền lợi cho các nhà đầu tư…

Và thế là “trái ngọt” mà Thái Lan nhận được cũng hoàn toàn xứng đáng: chỉ trong quý đầu tiên của năm 2021, “xứ sở chùa Vàng” đã chứng kiến hiện tượng “nhảy vọt” trong việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với hơn 80% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bên cạnh lĩnh vực chủ lực là Y tế thì nguồn vốn FDI cũng đang không ngừng tăng lên cho các lĩnh vực thuộc ngành công nghiệp sản xuất như chế tạo máy và luyện kim. Theo thống kê thì khu vực Hành lang Kinh tế phía Đông (EEC) của Thái Lan trải rộng trên 3 tỉnh Rayong, Chon Buri và Chachoengsao, là những nơi “hút”được nhiều vốn FDI nhất, tăng hơn 39% so với quý 1/2020.

Malaysia

Malaysia cũng không hề kém cạnh trong việc gia tăng thu hút vốn FDI nhờ vào lợi thế của hệ thống pháp lý đầy đủ cùng hạ tầng viễn thông và internet mạnh mẽ của mình.

Dòng chảy FDI đổ vào nước này tăng vọt lên đến 383.4% so với cùng kỳ năm ngoái, tập trung vào một số ngành chủ đạo như: công nghiệp chế tạo, dịch vụ, và các lĩnh vực quan trọng khác. Phần lớn nguồn vốn FDI được phân bổ cho bang Penang vốn được xem là “cái nôi” của lĩnh vực sản xuất công nghệ cao.

Chưa dừng lại ở đó, “con át chủ bài” mà nước Malaysia tung ra chính là chương trình số hóa quốc gia (Digital Economy Blueprint, còn được gọi là MyDIGITAL) đang được kỳ vọng tạo nên “vùng trũng” nhằm thu hút các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực CNTT đầu tư tài chính để phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật số cho cả phần cứng lẫn phần mềm ở đây.

Việt Nam

Một “miền đất hứa” đầy tiềm năng khác chính là Việt Nam, với lợi thế là quốc gia có chung đường biên giới với Trung Quốc, đã trở thành một điểm trọng yếu trong “chiến lược di tản” của không chỉ các doanh nghiệp phương Tây mà còn của chính các công ty của Trung Quốc.

Mặc dù cơ sở hạ tầng của Việt Nam vẫn chưa thể so sánh được với quốc gia tỷ dân láng giềng, thế nhưng với chính sách “lót ổ đón đại bàng” cùng hàng loạt dự án tổng thể tập trung vào cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông đang sẵn sàng được triển khai như: dự án xây dựng 5.000km xa łộ, cảng nước sâu, các tuyến đường cao tốc, và sân bay quốc tế Long Thành… cũng đủ tỏa sức nóng để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài tìm đến. Chưa kể một loạt các công ty Trung Quốc còn lựa chọn Việt Nam để xây dựng hoạt động kinh doanh nhằm né các khoản thuế khổng lồ do Mỹ áp đặt qua cuộc thương chiến với Trung Quốc.

Cho đến thời điểm hiện tại, chiến lược “di tản khỏi Trung Quốc” của nhiều doanh nghiệp nước ngoài đang cho thấy những kết quả khả quan cả về ngắn hạn lẫn lâu dài. Điều quan trọng còn lại là những quốc gia được lựa chọn để làm điểm đến đầu tư làm ăn cần khẩn trương chuẩn bị một cách tốt nhất cả về cơ sở hạ tầng lẫn năng lực sản xuất để có thể đón được “làn sóng” vốn FDI đổ về phía mình một cách hiệu quả.

Thiện Thành (t/h)