Choáng với thực phẩm chức năng… biến thành “thần dược”

“Tiền mất tật mang” vì uống TPCN theo quảng cáo

Ông Nguyễn Mạnh Hùng – Phó Chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng VN (TC&BVNTD) – cho biết, một bệnh nhân ở Hà Nội bị liệt nửa người do tai biến mạch máu não, đọc quảng cáo trên báo thấy có bài thuốc đông y cổ truyền “Tâm não khang” được cấp phép dưới dạng thực phẩm chức năng (TPCN) có những lời rao rất tuyệt hảo như: Tác dụng chữa khỏi bệnh tai biến mạch máu não lâu ngày, dùng 3 liệu trình có thể đứng dậy, chạy được… 

Người nhà đã mua thuốc cho bệnh nhân dùng nhưng uống được 4 hộp thì chân phải bị phù nề, sưng to dần. Thắc mắc với nơi bán hàng thì được giải thích, bệnh nhân uống thêm 2 hộp thì bệnh sẽ khỏi, thế nhưng chẳng những bệnh không khỏi mà chân còn sưng to hơn. Người nhà bệnh nhân đã gửi đơn khiếu nại đến Hội TC&BVNTD và hội đã can thiệp. 

Sau đó BN được Cty hỗ trợ một khoản tiền. Một trường hợp khác, khách hàng khiếu nại về việc xem quảng cáo trên ti vi đã mua loại TPCN trà túi Đan sâm dùng cho người cao huyết áp, nhưng uống vào huyết áp lại tăng lên…Theo các nhà chuyên môn, dị ứng TPCN vẫn có thể xảy ra, nặng nhất là sốc phản vệ có thể gây chết người. 

Phân vân trước một “rừng” nhãn hiệu thực phẩm chức năng nhập ngoại. Ảnh: Hải Nguyễn

“Phù thủy giảm cân” VitC không nhãn mác

Các loại TPCN giảm cân hiện nay rất hút khách bởi những lời quảng cáo cực hấp dẫn. Theo tìm hiểu của PV Lao Động, hiện trên mạng Internet tràn ngập những mẩu quảng cáo “hô hoán” rất kêu về các loại viên uống giảm cân có thể giúp giảm từ 5 – 15kg trong khoảng một tháng, thậm chí “giảm cân cấp tốc chỉ trong 2 tuần”. 

Có loại được quảng cáo chỉ cần uống một viên nhỏ vào mỗi buổi sáng là có thể cả ngày không cần ăn gì… 

Tại Hà Nội, một loại viên uống có tên là VitC được gọi là “phù thuỷ giảm cân” đang được nhiều chị em rỉ tai nhau mua về sử dụng vì nghe theo lời quảng cáo VitC có tác dụng giảm béo thần kỳ, có thể giúp giảm tới hơn 10kg trong một tháng sử dụng, thậm chí có người giảm 6kg chỉ trong 10 ngày dùng thuốc mà không cần kiêng khem, tập thể dục hay bất cứ chỉ định, hướng dẫn gì của bác sĩ. 

Theo thành viên “nguyennga…” trên trang web “enbac…”, VitC có xuất xứ từ Thái Lan, có hai loại: Loại 7 gói dành cho người dưới 60kg sẽ có tác dụng giảm từ 5 – 10kg/28 ngày, loại 8 gói dành cho người trên 60kg sẽ giảm từ 8 – 15kg/28 ngày”. 

Đặc biệt, theo quảng cáo thì loại viên uống này “không tác dụng phụ, không mệt mỏi và không cần luyện tập gì mà vẫn có thể giảm cân”. Nếu uống một liệu trình đủ 28 ngày (mỗi ngày 2 viên) thì đi tiểu nhiều, ra cả váng mỡ… 

Thế nhưng, điều đáng nói là loại viên uống này đang bày bán trên thị trường chủ yếu được đóng gói trong những túi nylon, không nhãn mác, không hướng dẫn sử dụng, không có kiểm định của cơ quan chức năng… 

Theo bác sĩ Lê Thị Hải – Giám đốc Trung tâm Khám và Tư vấn dinh dưỡng thuộc Viện Dinh dưỡng Quốc gia: Việc sử dụng các loại viên uống giảm cân mà không theo các chỉ định của bác sĩ sẽ dễ dẫn tới những tác dụng phụ cho người sử dụng, thậm chí là những biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng. 

Ghi xuất xứ Mỹ, nhưng sản xuất tại… Trung Quốc, Hải Dương

Đầu tháng 10.2013, Công an Hà Nội đã phát hiện hơn 100 thùng TPCN nhãn ghi xuất xứ từ Mỹ, nhưng thực tế lại sản xuất ở Hải Dương. Vụ trên có 3.780 lọ TPCN dạng viên nang, xuất xứ Trung Quốc, sau khi nhập về lại dán nhãn sản xuất tại Mỹ. 

Tại TPHCM, trong 9 tháng đầu năm 2013, các cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra 42/177 cơ sở sản xuất, kinh doanh TPCN, phát hiện 18 cơ sở vi phạm bị xử phạt với số tiền gần 140 triệu đồng; buộc đình chỉ 3 cơ sở và 3 cơ sở bị đình chỉ lưu thông sản phẩm. Qua kiểm tra, hầu hết các cơ sở sản xuất, kinh doanh TPCN đều vi phạm trong lĩnh vực quảng cáo không đúng nội dung đã được duyệt, quảng cáo vượt quá nội dung đã đăng ký… 

Gần 10.000 sản phẩm TPCN trên thị trường. Thị trường VN hiện có gần 10.000 sản phẩm TPCN trong đó sản phẩm nhập khẩu chiếm gần 40%. Cả nước hiện có khoảng gần 1.800 DN sản xuất, kinh doanh TPCN. Thị trường TPCN bùng nổ khiến việc kiểm soát ngày càng khó khăn trong khi người tiêu dùng rơi vào “ma trận” những lời quảng cáo quá lố. Ông Nguyễn Thanh Phong – Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm – nhìn nhận, tốc độ phát triển của thị trường TPCN quá nhanh trong khi các văn bản chưa theo kịp, công tác thanh tra, truyền thông còn hạn chế. Việc kiểm nghiệm còn khó khăn trong định hàm, định lượng.

Một số loại TPCN bị yêu cầu thu hồi và ngừng sử dụng: Thu hồi: Viên uống giảm cân “Super fat burner” viên nhộng, Maxi Gold viên nhộng và Esmeralda viên nang có chứa hoạt chất sisbutramine, phenolphtalein của Cty TNHH Trung tâm Vân Sơn. Các nhãn hiệu TPCN African Black Ant (lô 2006-00926), Black Ant (lô 2006-3627878), Xzen Gold (lô 130310GL), Xzen Platinium (lô 130520PL), XZ 1200 (lô 13051012), Xzone Gold (lô 131110GL) và Xzone 1200 (lô 13071012) của Mỹ phát hiện có chứa Sidenafil và tadalafil (là hoạt chất dùng trong thuốc chữa rối loạn cương dương). Ngừng sử dụng: Một số lô TPCN giảm cân Bella Vi Insane Bee Pollen dạng viên nhộng, Bella Vi Btrim Ultimate Boots, Bella Vi Btrim Max, Bella Vi Extreme Accelarrator, Bella Vi Insane Amp’s và hai lô sản phẩm Bella Vi Amp’s Up được đóng gói hộp 30 viên và 60 viên do Pure Edge Nutrition, LLC của Mỹ sản xuất vì có chứa hoạt chất sibutramine, phenolphthalein. 

Theo Laodong