Phát hiện sinh vật đầu tiên không cần Oxy để sống

Bạn từng cho rằng tất cả động vật đều cần oxy cho quá trình sống đúng không? Tuy nhiên, câu trả lời là không hẳn vậy. Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện một sinh vật kỳ lạ không cần thở. Đây là loài ký sinh trùng có kích thước nhỏ, sống trong mô cá hồi. Chúng đã tiến hóa đến mức không cần dùng oxy trong quá trình sống.

“Khi nói đến ‘động vật’, chúng ta liền hình dung về một sinh vật đa bào thường sử dụng oxy để sống, khác với sinh vật đơn bào là động vật nguyên sinh và vi khuẩn.

Nhưng trong nghiên cứu này, chúng tôi đã chỉ ra có ít nhất 1 động vật đa bào không có hệ di truyền để sử dụng oxy”.

“Và đó chính là H. salminicola, một loài ký sinh thân mềm sống trong nước (myxozoan cnidarian), có quan hệ với sứa và san hô. Chúng ký sinh trong mô cá hồi và ‘đánh cắp dinh dưỡng có sẵn’ từ cá”, Stephen Atkinson, cộng tác viên nghiên cứu cấp cao tại Khoa Vi sinh học thuộc Đại học Oregon State Atkinson (đồng tác giả của một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Khoa học Học viện Quốc gia Hoa Kỳ về Henneguya salminicola – một loài có cấu trúc cơ thể dưới 10 tế bào) hào hứng chia sẻ.

Được biết môi trường bên trong cá hồi phần lớn là không có oxy. Để tồn tại, loài ký sinh trùng này đã “hô hấp” mà không cần chút oxy nào. Nó đã thích nghi bằng cách loại bỏ hoàn toàn bộ gen ti thể (ti thể vốn có chức năng chuyển hóa thức ăn thành năng lượng trong hầu hết cơ thể sinh vật).

“Bằng cách loại bỏ phần gen đó, nó đã tiết kiệm năng lượng bằng cách không sao chép gen cho những thứ không cần thiết nữa.”

Atkinson cho biết thêm : “Các phát hiện của nhóm nghiên cứu này đã mở rộng khái niệm về ‘động vật’. Và thông tin từ loài vật bé xíu này thật thú vị. Nó sống trong môi trường thiếu hụt oxy, do đó nó cũng không cần thở. Loài sinh vật này đã tạo thành các nang trắng nhỏ trong cơ của cá hồi. Và đương nhiên, nó không gây hại cho cá cũng như không lây nhiễm cho con người.”

Tuy nhiên, với quá ít thông tin về loài sinh vật này, chúng đã gợi ra những câu hỏi hóc búa và yêu cầu con người phải giải đáp. Atkinson cho biết, ông cũng không rõ nó dựa vào điều gì để sống nếu không có oxy, nhưng có lẽ đó là trong quá trình nó hấp thụ các phân tử đã chuyển hóa năng lượng từ tế bào của vật chủ. 

Atkinson cùng nhóm nghiên cứu cho rằng, đây không phải là loài duy nhất sinh tồn mà không cần oxy. Họ hy vọng trong tương lai có thể khám phá được nhiều loài hơn có cơ chế tương tự, hay thậm chí là “cả những phương thức sinh tồn kỳ lạ khác”.

Minh Trí (theo CNN)