Bài học nhân sinh sâu sắc qua câu chuyện ngụ ngôn: Giọt nước và Mặt trời

Xưa có câu chuyện ngụ ngôn kể về vạn vật trong vũ trụ, chúng cứ đem lòng ngưỡng mộ vẻ đẹp của nhau mà quên nhìn ra sự tốt đẹp của chính mình. Tạo hóa sinh thành ra vạn vật ắt đều có nguyên do, chẳng phải tự nhiên đã là như vậy.

Câu chuyện thứ nhất: Giọt nước và Mặt trời

Mưa tạnh trời trong, đất trời được tẩy tịnh, từ khe suối nhỏ đến vũng nước dưới đường, khắp nơi đều phản chiếu sắc màu của ánh sáng; trên bầu trời ló ra chiếc cầu vồng 7 sắc: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím, giống như thang âm của từng nốt nhạc. Trình tự hài hòa của màu sắc phản ánh sự trật tự hài hòa của vũ trụ; những vầng hào quang của sắc màu kì diệu chiếu rọi khắp vũ trụ.

Giọt nước dưới khe suối ngắm nhìn cầu vồng, ấn tượng sâu sắc trước ánh hào quang huy hoàng của vũ trụ, lòng thầm ngưỡng mộ: “Mặt trời thật vĩ đại! Ông khiến những giọt nước trên cầu vồng khúc xạ ra những sắc màu thật tuyệt mỹ!”.

Giọt nước trong khe suối tỏa sáng lấp lánh, mừng rỡ trước tạo hóa lung linh của vũ trụ, vui mừng vì có thể thấy được ánh hào quang của Mặt trời, cũng cảm thấy vui mừng cho anh chị em của mình – những giọt nước trong cầu vồng may mắn được ánh Mặt trời chiết xạ.

Giọt nước trong cầu vồng ở tít tận trời cao, ngó xuống thấy ánh mắt ngưỡng mộ của giọt nước dưới khe suối, lòng chợt nghĩ: “Giọt nước trong con suối nhỏ kia ngưỡng mộ mình, khen ngợi mình, sùng bái mình như vậy, ánh hào quang của mình thật rực rỡ biết bao, trời đất bởi có mình mới có được ánh sáng đầy màu sắc như vậy”.

Vừa nghĩ đến đây, giọt nước nước này bỗng nổi lên trên mặt cầu vồng bồng bềnh muốn bay, gió vừa thổi nhẹ một cái, liền bay đi, giọt nước nhẹ nhàng tung bay mỗi lúc một cao, mỗi lúc một xa, hóa thành thể khí, không còn cơ hội khúc xạ màu sắc của Mặt trời nữa. Những giọt nước chưa bay đi, vẫn còn lại bên trong cầu vồng thấy vậy mà than rằng: “Hóa ra màu sắc của cầu vồng là hư ảo, chỉ có ánh sáng của Mặt trời mới là chân thật”.

Mặt trời nhô lên cao, hào quang sáng rực chiếu rọi khắp mặt đất, nước trong khe suối lấp lánh ánh sáng, trên cao cầu vồng thấp thoáng trong ánh Mặt trời sắc vàng, từ ngọn cỏ đến những cành cây cao vút đều được khoác lên mình ánh vàng kim rực rỡ, vạn vật đắm chìm trong vòng tay ấm áp của Mặt trời.

Những giọt nước trong khe suối hòa quyện với ruộng đồng ẩm ướt, những giọt nước bên trong cầu vồng lan khắp bầu trời mang hơi ẩm đến cho không khí. Chúng tụ thành một dòng nước lớn, vâng chịu ý chỉ của Mặt trời, mang tươi mát và hy vọng sống đến cho vạn vật; chúng bay cao lên, hòa quyện cái tôi nhỏ bé vào trong cái vĩ đại huy hoàng của ánh Mặt trời rực rỡ.

Ngụ ý: Khi một người được người khác tôn kính, điều đại đa số người ta ngưỡng mộ bạn chính là phẩm đức cao quý mà bạn biểu hiện ra (hướng tới tốt đẹp và cao thượng là bản tính của con người), chứ không phải bản thân bạn. Tuy nhiên, rất nhiều người đều mang cảm giác sai như vậy, cứ tự cho rằng điều người khác ngưỡng mộ là chính bản thân mình.

Một người cứ mãi đắm chìm trong cảm giác sai lệch, coi thường người khác. Người khác dù được giáo dưỡng tốt đẹp, cũng khó lòng kính trọng và bội phục anh ta, bởi vì một người không biết tôn trọng người khác, rất khó được người khác thật sự tôn trọng.

Câu chuyện thứ hai: Liên tưởng của nước

Nước đóng chai bị nhốt trong bình, hàng ngày chỉ biết than thân trách phận, lòng lấy làm ngưỡng mộ nước trong những con sông chạy bộ mau lẹ. Ngày ngày, nước sông từ thượng du chạy về hạ du, chẳng dừng 1 khắc. Trái lại, nước sông lại đem lòng ngưỡng mộ nước biển, cả đời an nhàn tự tại.

Nước biển tựa như một thầy lang chậm chạp, làm việc lề mề, trong lòng thầm ngưỡng mộ những áng mây trên bầu trời, có thể tự do du ngoạn khắp chốn. Áng mây trên bầu trời ngày đêm trôi dạt, không có chỗ ở cố định, trái lại lại ngưỡng mộ nước trong bình có thể nghỉ ngơi cả ngày.

Gió nghe thấy những lời oán trách, không cho là đúng, gào thét khuyên bảo họ rằng: “Không nên cứ mãi ngưỡng mộ cái tốt của người khác như vậy, các ông hãy nghĩ một chút về ưu điểm của bản thân mình đi!”.

Nước trong bình lúc này mới phát hiện bản thân tuy cứ mãi không ngừng chờ đợi, nhưng một khi được người ta uống rồi, cũng là một điều hạnh phúc. Nước sông từ thượng du cứ mãi ngồi thang trượt xuống đến tận hạ du, cảm thấy chơi đùa như vậy cũng rất thỏa thích. Nước biển chiếm đến 70% diện tích Trái đất, là đại gia đình nắm bắt mọi thông tin một cách mau lẹ nhất. Còn những áng mây trên bầu trời ngày ngày nhìn xuống mặt đất, cảnh đẹp đều thu hết cả vào trong tầm mắt.

Mặt trời nghe thấy những lời khen thỏa mãn hài lòng, sờ sờ cái bụng tròn tròn, vẻ mặt tươi cười nói với mọi người rằng: “Phàm là chuyện gì cũng đều nghĩ về mặt tốt, như vậy không phải sẽ tốt hơn sao”.

Tiểu Thiện, dịch từ Đại kỷ nguyên tiếng Trung