Người giữ hồn văn hóa Mường

Ông Bùi Thanh Bình (đứng giữa) hướng dẫn cách làm món cá nướng truyền thống của dân tộc Mường trong không gian Bảo tàng Di sản văn hóa Mường.

Với mong muốn bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa Mường truyền thống, ông Bùi Thanh Bình đã lập Đề án Xây dựng bảo tàng về văn hóa dân tộc Mường. Và niềm vui lớn đã đến với ông Bình vào ngày 2-1-2014, UBND tỉnh Hòa Bình cấp phép thành lập Bảo tàng Di sản văn hóa Mường do ông làm giám đốc. Từ đó đến nay, bảo tàng đã không ngừng được mở rộng, phát triển với tổng diện tích hơn 4.000m2, bao gồm 6 ngôi nhà chính, mỗi nhà có công năng khác nhau. Bảo tàng hiện có gần 6.000 hiện vật các loại, được ông Bình sắp xếp trưng bày một cách khoa học, hợp lý, gắn với những giai đoạn phát triển của văn hóa Mường.

Tham quan bảo tàng, đắm mình trong không gian đậm chất văn hóa truyền thống, du khách có thể cảm nhận những giá trị văn hóa dân tộc Mường được thể hiện rõ nét ở ngay từ những vật dụng nhỏ như chén, bát, đũa, nồi, cho đến những bếp đun truyền thống, những bộ bàn ghế hay các dụng cụ sản xuất, săn bắn… Tất cả đã phục dựng lại một cách sinh động không gian sống của các tầng lớp trong xã hội Mường xưa. Trong số đó, nổi bật nhất có lẽ là hệ thống hơn 100 chiếc chiêng Mường, có những chiếc niên đại hàng trăm năm, biểu tượng độc đáo của âm nhạc dân tộc Mường, của các điệu dân ca, dân vũ Mường cổ. Dẫu đã phủ bụi thời gian nhưng những hiện vật này chính là sự kết tinh giá trị văn hóa, bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Mường.

Cùng với việc trưng bày hiện vật, Bảo tàng Di sản văn hóa Mường còn là địa điểm thường xuyên diễn ra các hoạt động dịch vụ, du lịch văn hóa, ẩm thực. Có mặt trong những hoạt động này, du khách sẽ được trực tiếp tham gia vào các trò chơi của đồng bào dân tộc Mường, được tận tay chế biến và thưởng thức những món ăn truyền thống của dân tộc Mường. Ông Bùi Thanh Bình chia sẻ: “Thông qua các hoạt động trải nghiệm thực tế tại bảo tàng, mong muốn lớn nhất của tôi là văn hóa dân tộc Mường sẽ in đậm trong tâm thức mỗi du khách, từ đó họ càng thêm yêu mến không gian văn hóa và con người xứ Mường Hòa Bình”.

Bài và ảnh: TẠ QUANG ĐẠO