Lăng mộ của nữ hoàng Ai Cập Nefertiti đã được tìm thấy?

Ông Nicholas Reeves, một nhà khảo cổ học người Anh dạy tại Trường đại học Arizona tin rằng ông đã tìm thấy nơi yên nghỉ của nữ hoàng Ai Cập Nefertiti, đó không phải ở đâu xa lạ, mà là chính hầm mộ của vua Tutankhamun.

Giả thuyết táo bạo này được đưa ra sau khi phân tích kỹ càng những tấm ảnh có độ phân giải cao được đăng lên mạng bởi Factum Arte, một chuyên gia phục chế tác phẩm nghệ thuật và đã giúp chế tác bản sao của hầm chôn cất vua Tutankhamen. Qua máy quét, ông Reeves phát hiện những vết nứt kỳ lạ trên tường, cho thấy hầm mộ này có cửa bí mật.

“Những phát hiện này rất đặc biệt, bởi nếu những gì phát hiện trên ảnh chụp là sự thật, nhiều khả năng sẽ có một căn phòng bí mật ở phía Tây, còn ở phía Bắc có những manh mối cho thấy có một hầm mộ chứa thi hài của chính nữ hoàng Nefertiti”, ông Reeves cho biết.

Sơ đồ hầm mộ của vua Tutankhamun. Theo ông Reeves, hầm này còn có 2 phòng bí mật, một trong số đó sẽ dẫn đến nơi an nghỉ của nữ hoàng Nefertiti.

Mặc dù đã bị nhiều kẻ lấy đi những đồ quý giá, nơi yên nghỉ cuối cùng của ấu chúa Ai Cập cổ đại vẫn tiếp tục là nơi có nhiều phát hiện mới. Được khai quật bởi Howard Carter năm 1922, đây là hầm mộ duy nhất còn giữ được nguyên vẹn. Nó đã trở thành “mỏ vàng” của các nhà khảo cổ học, với gần 2.000 hiện vật được tìm thấy.

Trong luận văn về phát kiến của mình, ông Reeves cho rằng kích cỡ của hầm mộ Tutankhamun “không phù hợp” để làm nơi an nghỉ của một vị vua Ai Cập. Thay vào đó ông tin rằng kích cỡ nhỏ và cách bài trí bất thường của nơi này là vì nó là một phần kéo dài của một hầm mộ khác, ban đầu được dành riêng cho một nữ hoàng.

Nhà khảo cổ này cũng cho biết, các dụng cụ được phát hiện trong hầm mộ đã có từ trước khi vua Tutankhamun lên ngôi. Ông kết luận rằng nơi này rất có thể được dành cho một nữ hoàng Ai Cập của cuối triều đại thứ 18, mà Nefertiti là phụ nữ duy nhất có được vinh dự này, và được sử dụng lại khi Tutankhamun qua đời khi chỉ mới 17 tuổi.

“Vào thời điểm mai táng Nefertiti, người ta chắc chắn không có ý định đặt thêm thi hài của vua Tutankhamun trong cùng một nơi. Đó là cho đến khi vị vua trẻ bất ngờ qua đời sau đó vài năm”, ông Reeves viết.

Trong lúc hầm mộ của nữ hoàng lừng danh này được cho là đã bị phá hủy, giả thuyết mà ông Reeves đưa ra khiến nhiều nhà Ai Cập học phải chú ý.

“Những gì Nicholas Reeves đưa ra thực sự rất thú vị”, ông Toby Wilkinson, một nhà Ai Cập học tại Trường Đại học Cambridge nói.

“Dựa trên những gì được biết, chúng tôi chắc chắn rằng ở đâu đó đang có một hầm mộ dành cho hoàng gia chưa được phát hiện, bởi số vua chúa trong lịch sử Ai Cập nhiều hơn số hầm mộ được tìm thấy”.

Đây không phải là lần đầu tiên một đầu mối mới được phát hiện trong cuộc tìm kiếm Nefertiti. Năm 2003, bà Joann Fletcher thuộc Trường đại học York (Mỹ) đã gây ra chấn động khi bà công bố đội khảo cổ của mình đã phát hiện một xác ướp không rõ tên tuổi mà họ gọi là “Tiểu thư”, được khai quật trong một căn phòng giấu kín trong một hầm mộ ở Thung lũng của các vị vua ở Ai Cập, là của nữ hoàng nổi tiếng.

Bằng chứng mà bà Fletcher đưa ra là một bộ tóc giả rất được ưa chuộng vào thời Amarna (thời đại mà Nefertiti đã từng sống), cùng với những phân tích về xác ướp và xét nghiệm các mảnh tường trong hầm mộ.

Giả tuyết này sau đó đã nhanh chóng bị bác bỏ bởi ông Zahi Hawass, lúc đó là Tổng thư ký của Hội đồng Tối cao về Cổ vật Ai Cập, vì ông kết luận rằng xác ướp này thực ra là của một thiếu niên 15 tuổi.

Xác ướp một thời từng được cho là của nữ hoàng Nefertiti.

Ẩn số về nơi an nghỉ của nữ hoàng Nefertiti sẽ còn chưa có lời giải. Sự nhạy cảm của hiện trường và không gian chật hẹp khiến việc kiểm tra hầm mộ rất khó khăn.

“Tôi tin rằng bằng công nghệ X-quang hiện đại, chúng ta có thể nhìn xuyên qua những lớp tường và kiểm tra xem có những đặc điểm bất thường nào, hoặc có khoảng trống ở đằng sau bức tường hay không. Loại máy quét địa chất này ngày nay rất hiện đại. Chúng đã từng được sử dụng tại Thung lũng của Các vị vua và nhiều nơi khác ở Ai Cập”, ông Wilkinson cho biết

Cho dù đằng sau bức tường hầm mộ của vua Tutankhamun có một căn hầm bí mật hay không, ông Wilkinson khẳng định rằng một phát hiện tầm cỡ như vậy còn phải khiến nhiều người đau đầu để tìm ra cách khai quật khu vực đó mà không gây ra tổn hại đối với di tích đã có.

“Có thể trong vài năm tới chúng ta sẽ biết được liệu đằng sau những bức tường đó có mật thất hay không, nhưng tôi tin rằng sẽ mất rất nhiều thời gian trước khi có thể tìm kiếm bất kỳ hầm ngầm nào có thể có. Dù vậy đó là một ý tưởng hấp dẫn và nếu như câu trả lời cuối cùng sẽ xuất hiện trong vài năm tới, điều đó sẽ rất tuyệt”, ông Wilkinson nói.

Bài viết được tham khảo nguồn tin CNN, một kênh truyền hình nổi tiếng của Mỹ, thuộc sở hữu tập đoàn Time Warner. CNN là một trong những kênh thông tin uy tín nhất thế giới.

Anh Tuấn (lược dịch)