Công trường bô xít rò rỉ hóa chất ra môi trường

Cư dân sống gần công trình bô xít nhôm Tân Rai (huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng) phản ánh, nguồn nước từ nhà máy alumin thải ra có mùi hắc, sủi bọt, nhờn, nước nhiễm bẩn khiến cá nuôi chết hàng loạt.

Sở Tài nguyên môi trường Lâm Đồng đã lập đoàn thanh tra, lấy mẫu nước nhiễm bẩn tại khu vực dân cư và trong nhà máy alumin. Kết quả đo nhanh các thông số, độ PH của nguồn nước thoát ra môi trường là 10,53, vượt quá quy chuẩn Việt Nam 6-9 độ. Ngoài ra, nhiệt độ trong nước lên tới 31,2 độ C, cao hơn 20% so với tiêu chuẩn cho phép.

Kết luận của Sở Tài nguyên môi trường Lâm Đồng, trong quá trình hoàn thiện và tập kết vật tư, pha trộn hóa chất (xút) để phục vụ cho việc đưa dự án đi vào hoạt động sản xuất, đơn vị thi công đã để bao bì đựng hóa chất ra bên ngoài. Việc không thu gom và quản lý chặt chẽ bao bì đã sử dụng dẫn tới có một lượng hóa chất khi trời mưa đã thẩm thấu xuống đất và trôi theo dòng nước ra hệ thống thoát nước chung của nhà máy alumin. Từ đó, các hóa chất này thoát ra môi trường bên ngoài khiến độ PH của nguồn nước vượt quá quy định cho phép.

Bao bì bỏ bừa bãi gần khu vực pha trộn thấm ra nguồn nước. Ảnh: Quốc Dũng.

Cũng theo kết luận thanh tra, việc tập kết nguyên vật liệu để chuẩn bị cho nhà máy alumin hoạt động đã diễn ra từ đầu năm 2011, xút rắn được bơm vào các bồn chứa từ tháng 5. Việc thẩm thấu và thoát lượng xút cao hơn quy định ra bên ngoài đến tháng 8 mới được phát hiện.

Tại khu vực pha trộn xút, nơi để các bao hóa chất chỉ có mái che một phía, dẫn đến nước mưa tạt vào làm tan chảy và thẩm thấu xuống đất. Các bao bì sau khi pha trộn chưa được thu gom vào nơi quy định, vứt bỏ ngoài trời không che đậy. Hiện bể pha trộn xút có một số vị trí bị hư hỏng, có nơi gạch bao lát tường bị sạt lở và một số vị trí gạch lát tường, đáy nền bị ăn mòn tạo ra các khe hở.

Theo Sở Tài nguyên môi trường Lâm Đồng, Ban quản lý dự án tổ hợp bô xít – nhôm đã vi phạm khoản 3 điều 8 của nghị định 117 Chính phủ về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Phó Ban quản lý dự án bô xít – nhôm Tân Rai Trần Dương Lễ đã thừa nhận những kết luận thanh tra của Sở Tài nguyên môi trường Lâm Đồng là đúng. Ban quản lý coi đây là sự cố nhỏ nhưng là một bài học lớn trong công tác quản lý, đảm bảo vấn đề môi trường.

Ngày 15/9, UBND tỉnh Lâm Đồng đã yêu cầu Ban quản lý dự án bô xít nhôm Tân Rai phải tổ chức khắc phục ngay sự cố. Ủy ban đề nghị Sở Tài nguyên thường xuyên giám sát kiểm tra, đo đạc, phân tích các thông số chỉ tiêu hóa lý về môi trường, nếu vượt quá các tiêu chuẩn cho phép phải báo cáo nhanh.

Ngoài ra UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu Sở Tài nguyên chỉ đạo Thanh tra sở tiến hành xử phạt hành chính về vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Ban quản lý dự án tổ hợp bô xít nhôm Lâm Đồng theo quy định pháp luật.

Một lãnh đạo Sở Tài nguyên môi trường cho biết Sở đang phối hợp với cảnh sát môi trường để thực hiện nhanh chỉ đạo của UBND tỉnh, đồng thời yêu cầu Ban quản lý dự án bô xít phải có tính toán đền bù mức thiệt hại thỏa đáng với những hộ dân khu vực bên ngoài nhà máy bị ảnh hưởng đến cây trồng, vật nuôi.

Quốc Dũng/Theo Vnexpress