Những phát hiện mới xác nhận tri thức về thiên văn học của người Inca tại Machu Picchu

Đã từ lâu mọi người đều biết rằng thiên văn học đóng vai trò trọng tâm trong văn hóa, tín ngưỡng và cuộc sống hàng ngày của người Inca, họ đã sử dụng các sự kiện thiên văn học để tổ chức các hoạt động nghi lễ và lên lịch canh tác nông nghiệp.

Ảnh nền: Di sản đã bị hủy của người Inca tại Machu Picchu ở Peru. Ảnh trái: Một tảng đá Intihuatana tại Machu Picchu, tên hòn đá này có nghĩa là “cột trụ gắn liền với Mặt Trời” (Hitching post of the sun), là một cột mốc quan trong quan sát các điểm phân (phân xuân và phân thu) và các chu kỳ vũ trụ khác. Ảnh phải: Một tảng đá tại Machu Picchu chỉ phía Nam, hướng của chòm sao Nam Thập tự.

Một nhóm các nhà khảo cổ học người Ba Lan và Peru đã xác nhận điều bị nghi ngờ trong nhiều thế kỷ qua – đó là việc người Inca đã sử dụng thành phố cổ của vùng Machu Picchu như một đài quan sát trên đỉnh núi. Mặc dù các điểm quan sát khảo cổ học ở Machu Picchu đã từng được ghi lại trong biên niên sử Sarmiento de Gamboa vào đầu năm 1572, nhưng khoa học vẫn chưa hiểu rõ về nó, và đây là lần đầu các nhà khoa học mới nắm bắt được những kết cấu thiên văn này thông qua việc sử dụng công nghệ cao.

Nằm ở vùng Cusco của Peru, tại độ cao 2.400m so với mức nước biển, có một số khu vực hoang tàn thuộc Machu Picchu đã được nhà thám hiểm người Mỹ Hiram Bingham phát hiện lại vào năm 1911. Một dấu vết cổ của người Inca đã dẫn nối xuyên qua các vùng núi Andes để đến thành phố cổ này, với hơn 200 tòa nhà, đền thờ, nhà ở, đường đi, vòi phun nước và các bàn thờ, tất cả được làm ra từ loại đá granite nâu được lấy từ đỉnh núi.

Đã từ lâu mọi người đều biết rằng thiên văn học đóng vai trò trọng tâm trong văn hóa, tín ngưỡng và cuộc sống hàng ngày của người Inca, họ đã sử dụng các sự kiện thiên văn học để tổ chức các hoạt động nghi lễ và lên lịch canh tác nông nghiệp. Ví dụ như thành phố Cuzco được xây dựng mô phỏng theo hình tượng bầu trời và vị trí các vật thể vũ trụ đặc biệt. Nhóm thất tinh là một trong số các chòm sao quan trọng của người Inca, họ gọi là chòm sao “7 đứa trẻ”, sau khi 7 vì sao sáng nhất cùng hội tụ hình thành nên chòm sao nhóm thất tinh là dấu hiệu cho sự bắt đầu của năm Inca. Người Inca xây dựng các đài quan sát ở rất nhiều nơi khác nhau, nhằm giúp họ nắm bắt được tia sáng đầu tiên và cuối cùng của Mặt Trời thông qua một dải các cửa sổ được lắp đặt theo thiết kế đặc biệt. Đài quan sát chính của họ được gọi là Coricancha (Qurikancha) được ‘mạ vàng’, nó hoàn toàn được phủ bằng vàng (cả bên trong và bên ngoài), cho thấy sự tôn kính của họ đối với thần Mặt Trời.

 Coricancha

Với kiến thức này, không có gì ngạc nhiên về việc thành phố nổi tiếng Machu Picchu, cũng được biết đến với cái tên là “Thành phố bị mất của người Inca”, cũng đảm nhiệm chức năng của một đài quan sát ở đỉnh núi giúp người Inca quan sát vũ trụ. Sự thật này đã được quan sát trong gần năm thế kỷ qua do nhà thám hiểm người Tây Ban Nha Sarmiento de Gamboa đưa ra, ông là người đã lưu ý mọi người về một bức tường có hai hốc hình thang, mỗi hốc có một hố dưới đường kính khoảng 13cm.

Ông đã viết “…Những lỗ mà Mặt Trời chiếu rọi qua, dùng để quan sát hoặc để đo độ cao của các thiên thể và xem xét vị trí của Mặt Trời thông qua các lỗ để cân nhắc thời điểm gieo và cấy…”

Cuối cùng, lần đầu tiên, khoa học đang bắt đầu hiểu được những gì người Inca đã làm, khoa học xác nhận rằng những đặc điểm kiến trúc tại Machu Picchu được thiết kế với tư duy về vũ trụ. Những nghiên cứu mới đây của các Trường Đại học Warsaw và trường Wroclaw ở Ba Lan đã sử dụng phần mềm laser 3D để phân tích các cấu trúc và so sánh hình dáng cùng nơi đặt của các cấu trúc này với  vị trí của các chòm sao như người Inca đã từng quan sát.

Những người điều tra đã xem  xét cụ thể  vùng Intimachay của Machu Picchu, bao gồm một cấu trúc có  cửa phía trước và cửa sổ ở bên cạnh, xem xét  vùng Inkaraqay, nằm tại Huayna Picchu, cả hai vùng này đều được xác nhận là đài quan sát dùng để lần dấu vết của đông chí và hạ chí và sự dịch chuyển mặt trăng trong một chu kỳ khoảng 19 năm. Ông Mariusz Ziolkowski của Trường Đại học Warsaw đã cho biết, người cổ đại Inca xây dựng và sử dụng những công cụ chính xác để quan sát các hiện tượng của bầu trời tại hai đài quan sát này.

Giám đốc của Công viên Khảo cổ học Quốc gia của vùng Machu Picchu- ông Fernando Astete, đã lưu ý rằng những phát hiện này rất quan trọng, cho chúng ta biết cách thức hiện đại mà người Inca đã sử dụng kiến thức của họ về thiên văn học và lưu ý rằng sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc điều tra. Vấn đề tiếp theo là nghiên cứu đỉnh núi ghi dấu ấn ánh sáng mặt trời để khẳng định thêm về sự tồn tại của các đài quan sát thiên văn học. Trong khi những phát hiện này là không mấy ngạc nhiên, thật là tốt khi cuối cùng những kiến thức tân tiến về vũ trụ của người Inca tại vùng Machu Picchu đã được công nhận.

Theo Đại Kỷ Nguyên