Facebook ở Trung Quốc: Một kết cục thảm hại?

Phân tích tin tức

Facebook, trang mạng xã hội lớn nhất thế giới, chuẩn bị thâm nhập
Trung Quốc, theo các thông tin chưa thức, có thể nó nhập cảnh dưới hình thức liên doanh với Baidu – công cụ tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc.

Có điều Baidu không thể trở thành công cụ tìm kiếm lớn nhất nếu không có được sự hợp tác chặt chẽ với Đảng Cộng sản Trung Quốc. Vấn đề đặt ra cho Facebook là khi nó vào Trung Quốc thì làm thế nào nó sẽ tránh khỏi bị lôi kéo vào ma trận của hoạt động kiểm duyệt và quản lý thông tin.

Một công ty được thành lập trên những nguyên tắc cởi mở và kết nối liệu có thể vươn lên mạnh mẽ trong một thị trường đặc biệt, thống nhất từ trên xuống để tuyên truyền và kiểm soát ở khắp mọi nơi?

Người sáng lập Facebook Mark Zuckerberg thăm Trung Quốc vào ngày  24, tháng 12 năm 2010 và đã gặp gỡ với giám đốc điều hành của bốn tập đoàn CNTT lớn của Trung Quốc là Baidu, China Mobile, Sina và
Alibaba. Ngay sau khi ông cho Goldman Sach đầu tư 450 triệu đô vào Facebook trong một dự án đánh giá 50 tỷ đô, mục Dealbook của tờ New York Times đã báo cáo.

Vấn đề không thể tránh khỏi mà Facebook sẽ phải đối mặt khi dự định gia nhập vào Trung Quốc, đó là: nó cần phối hợp với chế độ Trung cộng để kiểm duyệt Internet không?

Chế độ này là kẻ thù không đội trời chung với tự do chính kiến. Mặc dù ban đầu Facebook có thể cố gắng gia nhập thị trường với những ý định tốt, nhưng có thể nó lại có kết cục giống như Google: đầu tiên là hứa hẹn, tiếp theo là từ chối, và cuối cùng kéo ra, đánh cho bầm tím.

Nếu Facebook nhượng bộ mà tiến hành  kiểm duyệt (ví dụ: không cho phép người sử dụng thể hiện niềm tin của họ trong một số tín ngưỡng, chẳng hạn như Pháp Luân Công) thì nó sẽ phản bội hệ tư tưởng của chính mình. Nhưng Đảng, nhà nước không cho phép công dân Trung Quốc nói bất cứ điều gì họ thích bất cứ nơi nào trên mạng Internet của Trung Quốc, vậy làm thế nào để Facebook tránh kiểm duyệt?

Cho đến nay không có công ty duy nhất nào đã có thể độc quyền thị trường mạng xã hội của Trung Quốc. Renren, trang mạng xã hội lớn nhất Trung Quốc, được biết đến như là Facebook của Trung Quốc, lần đầu phát hành cổ phiếu ra công chúng tại sàn chứng khoán New York ngày 4 tháng 5. Cổ phiếu của nó đã share đến 50% vào ngày đầu tiên, nhưng đã rớt xuống 30% vào ngày hôm sau, và đang ở dưới giá phát hành vào ngày 11 tháng 5.

Sự biến động tương tự cũng đã từng xảy ra đối với các cổ phiếu internet gần đây của Trung Quốc, bao gồm Youku, Dangdang, và Qihoo 360. Vấn đề là liệu Facebook sẽ được kỳ vọng nhiều hơn không trong con mắt của các nhà đầu tư sau khi nó vào Trung Quốc.

Bảo vệ sự riêng tư là một vấn đề được quan tâm rất lớn. Một trong những tài sản quý giá nhất của Facebook chính là hàng trăm triệu người tin tưởng nó với thông tin cá nhân được bảo mật. Tuy nhiên, hoạt động tại Trung Quốc có thể buộc nó tiết lộ thông tin người dùng để các nhà chức trách Trung Quốc quản lý và điều này có thể dẫn đến hình ảnh công chúng của nó bị giảm mạnh.

Số lượng lớn thông tin được thu thập bởi Facebook cũng có thể làm cho nó trở thành một công cụ tân tiến trong kho vũ khí của lực lượng an ninh công cộng Trung Quốc để giám sát và theo dõi những người bất đồng chính kiến.

Google quyết định không hợp tác với một công ty địa phương khi nó được đưa vào Trung Quốc. Điều này có nghĩa là nó thiếu một lá chắn bảo vệ chống lại sự quan liêu của Đảng Cộng sản, nhưng cũng có nghĩa là nó đã được độc lập hơn.

Nếu Facebook hợp tác với Baidu, người dùng có thể hủy bỏ tài khoản của họ để phản đối, đặt dấu chấm hết cho kẻ hợp tác gần gũi với chính quyền.

Câu hỏi lớn nhất cho công ty từ một quan điểm kinh doanh, là làm thế nào nó có thể đạt được nhiều năm chia sẻ thị trường khổng lồ trong khi các công ty bản địa Trung Quốc vẫn thường xuyên trong liên minh miễn cưỡng với chế độ kiểm soát thông tin và cuối cùng là để bắt giữ người dùng. Facebook cũng có các hiệp hội chính trị chuyên phương Tây. Nó có thể thành công không?

Đối mặt với những khó khăn về thương mại, đạo đức, và nguy hại PR khi vào Trung Quốc, Facebook có thể phải suy nghĩ chín chắn.