Vắc-xin phòng ngừa HIV đầu tiên sẽ được thử nghiệm tiếp trong năm 2017

Một loại vắc-xin mới dành cho các bệnh nhân HIV sẽ chuyển sang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 vào năm 2017, ở giai đoạn thử nghiệm 1 nó đã cho thấy khả năng an toàn khá cao khi sử dụng ở người.

Vắc-xin tiềm năng này sẽ được thử nghiệm trên 600 người ở Bắc Mỹ, để tìm kiếm khả năng ngăn chặn khỏi virus HIV.

Trước khi chúng ta vui mừng, giai đoạn đầu thử nghiệm chỉ cho thấy vắc-xin được dung nạp tốt trên cơ thể người, nhưng họ vẫn chưa chứng minh được nó thực sự hoạt động như 1 biện pháp phòng ngừa.

Dù vậy, nhóm nghiên cứu đã nhìn thấy kết quả đầy hứa hẹn. Vắc-xin đã tạo ra một phản ứng miễn dịch tích cực ở các bệnh nhân HIV trong quá trình đầu của cuộc thử nghiệm.

“Chúng tôi rất vui mừng với những kết quả của giai đoạn 1. Cuộc thử nghiệm đã chứng minh rằng vắc-xin của chúng tôi có thể kích thích kháng thể trung hòa một cách rộng rãi, nó sẽ trung hòa không chỉ mỗi kháng nguyên virus HIV, mà còn nhiều loại khác, có nghĩa là bạn có thể sử dụng cách sản xuất vắc-xin này để ngừa bệnh từ nhiều chủng virus khác nhau”, trưởng nhóm Chil-Yong Kang, từ Đại học Western, Canada cho biết.

Kết quả thử nghiệm đã được đăng trên tạp chí Retrovirology tuần này, và các nhà nghiên cứu đã công bố rằng họ đã nhận được giấy phép để tiếp tục phát triển vắc-xin vào Tháng 9/2017.

Vắc-xin ngừa HIV đầu tiên này được gọi là SAV001, và nó được tạo ra theo cách hoàn toàn khác biệt so với các cố gắng trước đó, bằng cách sử dụng các hạt “diệt toàn bộ” HIV-1 được biến đổi gen để không ảnh hưởng đến tế bào bình thường.

Loại vắc-xin “diệt toàn bộ” này, còn được gọi là vắc-xin bất hoạt, là một trong những dòng vắc-xin phổ biến nhất hiện nay. Thay vì chỉ chứa một phần của virus như các dòng khác, loại vắc-xin này chứa toàn bộ cơ thể virus đã chết hoặc bị biến đổi theo nhiều cách để không ảnh hưởng đến sức khỏe người được tiêm.

Vắc xin này hoạt động bằng cách kích thích hệ thống miễn dịch trên các virus đã chết hoặc bị biến đổi gen. Nhờ vậy cơ thể sẽ kịp thời tạo ra kháng thể chống lại HIV ngay khi mầm bệnh thực sự xâm nhập vào cơ thể.

Các chiến lược thử nghiệm vắc-xin này đã tỏ ra vô cùng hiệu quả khi chống lại nhiều loại virus như virus bại liệt, cúm, viêm gan A. Tất cả đều có chứa virus đã chết hoặc biến đổi, nhưng đây là lần đầu tiên 1 vắc-xin bất hoạt đầu tiên được thử nghiệm để chống lại HIV và nó đã được cục quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ  (FDA ) chấp thuận.

Nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Western đã hoán đổi một số gen của virus HIV với gen được lấy từ mật ong, làm cho nó trở nên vô hại đối với cơ thể con người.

Trong giai đoạn 1 của thử nghiệm lâm sàng, nhóm nghiên cứu tiến hành trên một nhóm bệnh nhân HIV với 1 nửa trong số họ được sử dụng loại vắc-xin này.

Kết quả cho thấy vắc-xin đã được dung nạp 1 cách an toàn bởi hệ miễn dịch, không có phản ứng phụ được báo cáo, và không có dấu hiệu cho thấy virus bất hoạt trở nên nguy hiểm.

Nhóm được dùng thuốc cũng cho thấy tình trạng gia tăng đáng kể các kháng thể chống lại HIV.

Tuy nhiên vẫn còn quá sớm để vui mừng. Sau nhiều kết quả tích cực, thử nghiệm vẫn phải nhận nhiều thất bại ở bước tiếp theo.

Các thử nghiệm sẽ được chuyển sang giai đoạn 2 với 600 tình nguyện viên không nhiễm HIV trên khắp Bắc Mỹ vào đầu Tháng 9/2017.

Trong đó khoảng 300 tình nguyện viên được chọn từ những người khỏe mạnh, và 300 đến từ các nhóm được coi là có nguy cơ cao nhiễm HIV.

Nhóm nghiên cứu sẽ xem xét về cách tốt nhất để phát triển kháng thể chống lại HIV, đồng thời đánh giá khả năng làm giảm nguy cơ nhiễm HIV của vắc-xin.

“Nếu chúng ta có thể chứng minh vaccine này có hiệu quả đối với việc ngăn chặn HIV, đồng nghĩa với chúng ta có thể ngăn chặn đại dịch AIDS. Đó là một đóng góp to lớn cho nhân loại, và nó sẽ khiến tất cả nỗ lực của chúng tôi trở nên rất đáng giá”, Kang nói.

Cho đến nay, HIV và AIDS đã giết chết hơn 41 triệu người trên thế giới, và ước tính có hơn 35 triệu người đang bị nhiễm bệnh.

Nhờ các thuốc kháng virus mới, con người có thể sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn cùng với HIV, nhưng sau 30 năm nghiên cứu và thử nghiệm rất nhiều, con người vẫn không cách nào giải quyết tận gốc căn bệnh này.

Hy vọng rằng với phương pháp mới này, nó sẽ là một bước đột phá trở thành cánh tay đắc lực kích thích hệ miễn dịch chống lại virus.

Nếu giai đoạn thử nghiệm bước 2 thành công, bước cuối cùng sẽ được tiến hành trên một nghiên cứu rộng với khoảng 6.000 người đến từ khắp nơi trên thế giới.

Hãy tiếp tục hy vọng, kế hoạch vẫn đang được diễn ra 1 cách nhanh chóng, và có lẽ ngày công bố 1 Kang nói. có thể kết thúc căn bệnh nguy hiểm nhất thể kỷ 20 sẽ không còn xa.

Hoàng An, Sciencealert.com