Thỏa thuận hạt nhân Iran vẫn còn nhiều khó khăn vào phút chót

Khả năng đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân đầy tranh cãi của Iran trong các cuộc đàm phán tại Vienna vẫn rất mong manh dù hạn chót đang đến gần.

Cả Hoa Kỳ và Đức đều cho biết, các bên đang cố gắng giảm thiểu “những khoảng cách lớn”, một số ý kiến cho rằng hạn chót trên có thể sẽ được gia hạn.

Sáu cường quốc thế giới muốn Iran phải kiềm chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc. Trong khi Iran bác bỏ cáo buộc chế tạo vũ khí hạt nhân mà khẳng định chương trình của nước này chỉ nhằm mục đích hòa bình.

Các đại diện của nhóm cường quốc, gồm Anh, Trung Quốc, Pháp, Nga, Hoa Kỳ và Đức, đang tiến hành các cuộc đàm phán với Iran tại thủ đô của nước Áo.

Hôm Thứ Bảy (22/11), Ngoại trưởng Mỹ là John Kerry cho biết: “Chúng tôi đang làm việc ráo riết và hy vọng sẽ có những tiến bộ vững chắc, nhưng hiện vẫn có những khoảng cách lớn… mà chúng tôi đang nỗ lực thu hẹp”.

Ngoại trưởng Đức là Frank-Walter Steinmeier nhận định, tiến trình vẫn có thể đạt được nếu Iran muốn.

Các nhà ngoại giao tham dự đàm phán cho biết, họ cần có thêm thời gian. Hãng tin Isna của Iran dẫn lời một thành viên không nêu tên trong phái đoàn Iran, họ không thể đạt được thỏa thuận vào Thứ Hai (24/11) và việc kéo dài hạn chót “đang được đưa lên bàn đàm phán”.

Trong khi đó, các quan chức Iran cho biết, họ có thể chuyển đến Bắc Kinh và Moscow nếu cuộc đàm phán tại Vienna không kết thúc được lệnh cấm vận của phương Tây. Nhưng với tình hình giá dầu giảm, cộng thêm sự chững lại của nền kinh tế Trung Quốc và Nga, đất nước cũng đang phải đối mặt với các lệnh trừng phạt, “kế hoạch B” của Tehran không có vẻ lý tưởng.

Quan chức cấp cao của Iran phát biểu, “Dĩ nhiên là chúng tôi có Kế hoạch B. Nhưng tôi không thể nói chi tiết, nhưng chúng tôi đã luôn có quan hệ tốt đẹp với Nga và Trung Quốc. Đương nhiên, nếu các cuộc đàm phán hạt nhân thất bại, chúng tôi sẽ tăng cường hợp tác với những người bạn bè tốt đồng thời mang lại cho họ nhiều cơ hội trong thị trường rất tiềm năng của Iran”.

Ông cũng cho biết thêm, “Chúng tôi có chung nhiều quan điểm, trong đó có vấn đề liên quan đến Iraq và Syria”.

Hãng tin AFP dẫn lời một nguồn tin Iran, Tehran bỏ ngỏ cho khả năng kéo dài việc đàm phán ra tới một năm.

Một quan chức Hoa Kỳ cho biết, mục tiêu vẫn là cố gắng đạt được một thỏa thuận vào đêm Thứ Hai (24/11), “nhưng chúng tôi đang thảo luận cả nội bộ lẫn với đối tác về một loạt khả năng khác,” AFP tường thuật.

New York Times cho biết, mối quan ngại chính của Hoa Kỳ là ngăn chặn việc Iran sản xuất bom tại các cơ sở hạt nhân chưa bị phát hiện.

Theo BBC, Reuters