Thẻ căn cước mới cho người Hong Kong gây lo ngại về quyền riêng tư

Cơ quan di trú Hong Kong mới đây đã ra thông báo rằng từ ngày 27/12/2019, cư dân Hong Kong sẽ phải thay thế chứng minh nhân dân hiện tại bằng thẻ căn cước mới. Công nghệ được sử dụng trong các thẻ ‘thông minh’ mới này khiến nhiều người lo ngại nó được dùng để theo dõi và giám sát công dân.

Thẻ căn cước mới

Ban đầu, các thẻ căn cước mới sẽ chỉ được cấp cho các quan chức chính phủ và người thi hành luật. Đợt thứ hai sẽ thay đổi thẻ cho công dân có năm sinh từ 1985 đến 1986 diễn ra từ tháng 1 đến tháng 3/2020. Việc thay đổi thẻ dựa vào ngày sinh của công dân và dự kiến sẽ mất 4 năm để hoàn thành toàn bộ quá trình. 

Từ ngày 29/10, công dân Hong Kong có thể bắt đầu điền thông tin vào mẫu đơn xin đổi thẻ trước. Cho đến nay, 9 trung tâm thay thế thẻ đã được thiết lập trên toàn đặc khu Hong Kong và sẽ đi vào hoạt động từ ngày 27/12. Những người không có mặt vào thời gian thay thẻ dự kiến mà không có lý do chính đáng có thể bị phạt tới 5.000 đô la Hong Kong (tương đương gần 15 triệu VND).

Theo tờ South China Morning Post (Nam Hoa Tảo Báo), nếu chủ thẻ thuộc nhóm tuổi cần thay thẻ vắng mặt ở Hong Kong thì có thể nộp đơn xin thẻ mới trong vòng 30 ngày sau khi trở lại. Nếu không, họ sẽ phải giải thích lý do tại sao họ không tuân thủ lịch trình thay thế thẻ. Ông Chan Chan Tin-chee, trợ lý giám đốc bộ phận phụ trách tài liệu cá nhân cho biết: “Chúng tôi sẽ đưa ra quyết định cho từng trường hợp cụ thể”.

Thẻ ID sử dụng các module nhận dạng qua tần số vô tuyến (RFID – Radio Frequency Identification) để nhận dạng công dân. Do đó, có một mối lo ngại ngày càng tăng rằng thẻ ID mới được chính phủ sử dụng để theo dõi các nhà hoạt động dân chủ và nhân quyền. Đặc khu Hong Kong đang trải qua sự bất ổn chính trị nghiêm trọng sau khi chính quyền cố gắng thông qua luật dẫn độ cho phép Trung Quốc được quyền đưa người Hong Kong sang đại lục xét xử. 

Một số nhà hoạt động xã hội cho rằng chính quyền Hong Kong có thể bị xúi giục sử dụng hệ thống theo dõi thời gian thực của thẻ để theo dõi những người bất đồng chính kiến mà có thể gây ra các cuộc biểu tình sau này. Chính quyền Hong kong hiện đang tìm cách xoa dịu những mối lo liên quan đến quyền riêng tư như vậy.

Theo tờ Asia Times: “Chính phủ đã nhấn mạnh rằng phạm vi đọc tối đa của các con chip RFID trên các thẻ ID mới sẽ chỉ là 10cm và các thẻ này có công nghệ bảo vệ chống giám sát và quyền riêng tư vượt trội, khó bị hack. Cục Quản lý xuất nhập cảnh, bộ phận được phân công phụ trách giám sát việc thay thế thẻ cũng nói rằng việc mã hóa mạnh mẽ sẽ tạo ra mật mã chỉ nhập được một lần nhằm đảm bảo chỉ có thể truy cập vào tài khoản của người được ủy quyền và dữ liệu cho các ứng dụng khác nhau sẽ được tách riêng”.

Thu thập dữ liệu ở Đại Lục

Gần đây, Trung Quốc đã trao hợp đồng cho một công ty thẻ thông minh có tên Aisino để xử lý thẻ ID của người Hong Kong du lịch đến đại lục. Công ty mẹ của Aisino là Tập đoàn Khoa học và Công nghiệp Hàng không vũ trụ Trung Quốc (China Aerospace Science and Industry Corporation). Đồng thời Bắc Kinh cũng được cho là đã tham gia rất nhiều vào dự án này và muốn đảm bảo an ninh cho hệ thống xử lý thẻ.

Một nhân viên Aisino giấu tên đã nói với Đài Á Châu Tự Do: “Các hệ thống này không mở, vì vậy sẽ không có cách nào để chuyển dữ liệu ra nước ngoài. Dữ liệu được lưu trữ trong các trung tâm dữ liệu của chúng tôi, nhưng chính phủ lại không cho phép chúng tôi thiết kế hệ thống riêng. Ở giai đoạn thiết kế, chính phủ thường xuyên tham gia vào kế hoạch và họ kiểm tra tất cả mọi thứ, như từng quan điểm về bảo mật và quyền riêng tư”.

Sự tham gia của Aisino vào dự án có nghĩa là dữ liệu cá nhân của công dân Hong Kong khi đến đại lục sẽ đi đến chỗ các máy chủ Trung Quốc. Và rồi cuối cùng Bắc Kinh cũng sẽ có thể tích hợp hệ thống dữ liệu công cộng của Hong Kong với hệ thống dữ liệu của đại lục.

Thiên Hoa (Theo Vision Times)